Πολιτική συνοχής για τις ΜΜΕ – χρήση συγχρηματοδοτούμενων χρηματοδοτικών εργαλείων

Η πολιτική συνοχής προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Ευρώπης απασχόλησε  μεταξύ άλλων τη συνεδρίαση της Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου, όπου παρουσιάστηκαν στοιχεία από μελέτες και οι απόψεις εκπροσώπων ΜΜΕ ενώ συζητήθηκαν, επίσης, προτάσεις για τη βελτίωση της πρόσβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε προγράμματα καθώς για την αποτελεσματικότερη χρήση των πόρων του Ταμείου Συνοχής την επόμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020.

Οι καταρχήν προτάσεις - και προτροπές προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή - που παρουσιάστηκαν από τους ομιλητές, συνοπτικά:

• καλύτερος σχεδιασμός των προκηρύξεων ώστε να ανταποκρίνονται περισσότερο και πιο έγκαιρα στις πραγματικές ανάγκες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων,
• απλοποίηση των διαδικασιών και κανόνων (όρων) συμμετοχής σε προκηρύξεις,
• ψηφιοποίηση όλων των διαδικασιών (από την αίτηση ως τον έλεγχο και την εκταμίευση),
• μεγαλύτερη στήριξη των εμπλεκόμενων σε όλα τα στάδια (υπηρεσίες διαχείρισης, ενδιάμεσοι φορείς διαχείρισης, πιστωτικά ιδρύματα, επωφελούμενοι) από την υποβολή αιτήσεων μέχρι την υλοποίηση,
• μείωση του συνολικού χρόνου για τον «κύκλο» κάθε έργου και πιο γρήγορη αποπληρωμή των προγραμμάτων,
• δυνατότητα ευελιξίας (αποκλίσεων από το αρχικό σχέδιο) των επενδυτικών προτάσεων κατά την υλοποίηση (δεδομένων των καθυστερήσεων στην αξιολόγηση και την επιλογή για χρηματοδότηση),
• απλοποίηση και ομογενοποίηση των ελέγχων,
• εφαρμογή (και έλεγχος της εφαρμογής) των αρχών του Small Business Act.

Ειδικά σχετικά με τη χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναδείχθηκε σημαντική έλλειψη τεχνογνωσίας των φορέων που δημοσιεύουν προκηρύξεις  να σχεδιάσουν προϊόντα μέσω των νέων χρηματοδοτικών μέσων. Έτσι, οι δράσεις που προκηρύσσονται συχνά περιλαμβάνουν ιδιαίτερα περίπλοκους και δυσνόητους όρους, δεν ανταποκρίνονται στις κάθε φορά ανάγκες της  αγοράς και οι δυνητικά ωφελούμενοι ταλαιπωρούνται από τη γραφειοκρατία και τις καθυστερήσεις.

Επιπλέον, εγκρίθηκε Σχέδιο Γνωμοδότησης της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς την Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού που αφορά στην ειδική έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου αριθ. 2/2012 σχετικά με τα συγχρηματοδοτηθέντα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) χρηματοπιστωτικά μέσα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) (C7-0094/2012 – 2012/2060(DEC)) :

• αναγνωρίζεται πως οι ΜΜΕ θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο ενισχυμένης ευρωπαϊκής υποστήριξης για να συνεχίσουν να δημιουργούν απασχόληση, καινοτομία και ανάπτυξη.
• Αναγνωρίζεται η ακαταλληλότητα του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου για τα Διαρθρωτικά Ταμεία ως η σημαντικότερη αιτία παρεμπόδισης της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των μέτρων και υπενθυμίζεται η γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (REGI) σχετικά με τα καινοτόμα χρηματοδοτικά μέσα (2012/2027(INI)) που ζητεί να διασφαλιστεί άμεσα σαφήνεια, απλότητα και διαφάνεια στο νομικό πλαίσιο για τα χρηματοπιστωτικά μέσα και συνεπής νομική αναφορά στους ορισμούς των χρηματοπιστωτικών μέσων.

Ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο δήλωσε σχετικά:

«Η ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από τα Διαρθρωτικά Ταμεία και η πολιτική συνοχής για τις ΜΜΕ κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020 αποτελεί εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα για την επιβίωση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων τόσο στην Ελλάδα και τις άλλες χώρες της κρίσης όσο και στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες.

Καλά μελετημένες δράσεις ενίσχυσης που να ανταποκρίνονται έγκαιρα και αποτελεσματικά στις ανάγκες των επιχειρήσεων και να εντάσσονται σε μία ολοκληρωμένη πολιτική εξόδου της οικονομίας από την κρίση είναι το ζητούμενο. Επιπλέον, απαιτείται άμεσα να απλοποιηθεί το σύνολο των διαδικασιών, να μειωθεί η γραφειοκρατία όχι μόνο στην Κομισιόν αλλά και στις υπηρεσίες των κρατών μελών που χειρίζονται τα θέματα και να υποστηριχθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι σε κάθε προκήρυξη και σε όλο τον κύκλο του έργου προκειμένου να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα, να πετύχουμε αυτό που ζητάει το Ευρωκοινοβούλιο αποτέλεσμα και επιδόσεις στην αξιοποίηση των χρημάτων των ευρωπαίων φορολογουμένων.

Δεν αρκεί, όμως, να σχεδιάσουμε τους κανόνες και την πολιτική της επομένης προγραμματικής περιόδου, Χρειάζεται ως χώρα να αξιοποιήσουμε πιο αποτελεσματικά τους πόρους που υπάρχουν και παραμένουν αδιάθετοι, να επιδιώξουμε έγκαιρα αλλαγές ώστε να φτάσει ρευστότητα στην πραγματική οικονομία αλλά με συγκεκριμένες στοχεύσεις. Στην Ελλάδα από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ έχουν διατεθεί μέχρι σήμερα περί τα 1,3 δις ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος τους όμως παραμένει αδιάθετο, και γι’ αυτό απαιτείται επανεξέταση και πιθανά επανασχεδιασμός δράσεων πιο στοχευμένων και συμβατών προς τις σημερινές ανάγκες των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, συστηματική παρακολούθηση της πορείας και των αδυναμιών κάθε σταδίου στη διαδικασία καθώς και συνεργασία με την  Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους επαγγελματικούς φορείς της χώρας προκειμένου να αμβλυνθούν τα όποια προβλήματα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αναλάβει κι αυτή τις ευθύνες που της αντιστοιχούν για την απουσία προσαρμογής στα νέα δεδομένα, ενώ και η Task Force της Επιτροπής στην Ελλάδα θα πρέπει να συμβάλλει πιο αποτελεσματικά με τεχνογνωσία και προτάσεις στις αναγκαίες αλλαγές».