Η ορολογία της ντροπής

Η εμφάνιση του Ντομινίκ Στρος - Καν στο ελληνικό Κοινοβούλιο είναι μια καλή αφορμή για να ρίξει κανείς μια ματιά τόσο στις πολιτικές που έχει επεξεργαστεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο όσο και στη διαδικασία με την οποία τις προωθεί. Πρόκειται για πολιτικές οι οποίες συνοψίζουν το κυρίαρχο νεοφιλελεύθερο δόγμα των αγορών και οι οποίες επιβάλλονται διά πυρός και σιδήρου.

Η σύγχυση που δημιουργεί στην «κοινή γνώμη» η ορολογία που χρησιμοποιείται για να περιγραφούν αποφάσεις και πολιτικές που στρέφονται εναντίον της κοινωνίας (εργαζομένων) αποδεικνύει την επιτυχία των μηχανισμών χειραγώγησης.

Ο όρος «κούρεμα μισθών» είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που ακούγεται σαν να πρόκειται για κάποιον απαραίτητο καλλωπισμό, με τον οποίο επιχειρείται να «σκεπαστεί» η
αγριότητα που συνεπάγεται η περικοπή ή εξαφάνιση του εισοδήματος ενός εργαζόμενου. Με θετικό πρόσημο και χροιά φορτίζεται όλη η νεοφιλελεύθερη οικονομική ορολογία:

◆ Δημοσιονομική προσαρμογή.

◆ Διαρθρωτικές αλλαγές.

◆ Αναδιάρθρωση ή επιμήκυνση του χρέους.

Αν – πολλοί από εμάς – δυσκολευόμαστε να αντιληφθούμε τι ακριβώς (μας) συμβαίνει αυτήν την εποχή και τι κρύβεται πίσω από την ορολογία, είναι επειδή το νεοφιλελεύθερο οικονομικό μοντέλο οικοδομείται στο έδαφος της παγκόσμιας ιδεολογικής κυριαρχίας των κρατούντων. Η «παγκοσμιοποίηση», ως κυρίαρχη ιδεολογική πρόταση, επιβάλλεται

◆ με τον οικονομικό καταναγκασμό των ασθενέστερων (π.χ. τους κανόνες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου τους επιβάλλουν οι ισχυροί στους αδύναμους),

◆ τη στρατιωτική ισχύ (εμπάργκο, οικονομικές κυρώσεις, απειλές και κηρύξεις πολέμων)

◆ και την επιστημονική χειραγώγηση των λαών με τη βοήθεια των media και της βιομηχανίας της κουλτούρας (που σχεδόν μας έχουν πείσει ότι ελευθερία υπάρχει όπου υπάρχουν ΜακΝτόναλντς).

Διά πυρός και σιδήρου.....

Η κυρίαρχη ιδεολογία, ωστόσο, για όποιους δεν τρέφουν ψευδαισθήσεις,επιβάλλεται με «λίγο» καρότο και πολύ μαστίγιο. Κατά κανόνα επιβάλλεται διά πυρός και σιδήρου: Όπως το έθεσε ο Τόμας Φρίντμαν, πρώην σύμβουλος της υπουργού Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράιτ στην κυβέρνηση Κλίντον, στο «Times Magazine»τον Δεκέμβριο του 1999:

«Το αόρατο χέρι της αγοράς δεν θα λειτουργήσει ποτέ χωρίς μια ορατή γροθιά. Τα ΜακΝτόναλντς δεν πρόκειται να επεκταθούν χωρίς τη ΜακΝτόνελς Ντάγκλας, την κατασκευάστρια των F-15. Και η ορατή γροθιά που εγγυάται την παγκόσμια ασφάλεια της τεχνολογίας της Σίλικον Βάλεϊ, καλείται στρατός, αεροπορία, ναυτική δύναμη και πεζοναύτες των ΗΠΑ».

Το ιδεολογικό όχημα που οδηγεί τις οικονομίες - κοινωνίες στην παγκοσμιοποίηση, σύμφωνα με τον Ζαν Ζιγκλέρ στο βιβλίο του «Η ιδιωτικοποίηση του Κόσμου και οι νέοι κοσμοκράτορες» (εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες) «φέρει ένα ανώδυνο όνομα:Συναίνεση της Ουάσιγκτον. Πρόκειται για ένα σύνολο άτυπων συμφωνιών που έχουν συναφθεί κατά τις δεκαετίες 1980 και 1990 μεταξύ των μεγαλύτερων πολυεθνικών, των τραπεζών, της Γουόλ Στριτ, της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας και διεθνών οικονομικών οργανισμών, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κ.λπ. (...)».

Η Συναίνεση της Ουάσιγκτον αποσκοπεί στην ιδιωτικοποίηση του κόσμου και στηρίζεται στις εξής αρχές:

◆ Φορολογική μεταρρύθμιση, ώστε να μειώνεται η φορολογία των πλουσιότερων (για να κάνουν, υποτίθεται, επενδύσεις), και κατάργηση των φορολογικών απαλλαγών των φτωχότερων, έτσι ώστε να αυξηθεί ο όγκος των φόρων.

◆ Πλήρης απελευθέρωση των χρηματιστηριακών αγορών.

◆ Ίση μεταχείριση ντόπιων και ξένων επενδύσεων (ώστε το μεγάλο ψάρι να μπορεί νόμιμα να τρώει το μικρό).

◆ Εξάρθρωση του δημόσιου τομέα και ιδιωτικοποίηση όλων των επιχειρήσεών του.

◆ Απόλυτη απορρύθμιση της οικονομίας.

◆ Περιορισμός ελλείμματος του προϋπολογισμού («απελευθέρωση» του κράτους από κάθε υποχρέωση – κοινωνικές δαπάνες – προς τους πολίτες).

◆ Κρατικές δαπάνες μόνο για υποδομές.

Το «δόγμα του σοκ» και η νεοφιλελεύθερη Αγία Τριάδα

Σύμφωνα με τη Ναόμι Κλάιν («Το δόγμα του σοκ, η άνοδος του καπιταλισμού της καταστροφής», εκδόσεις Λιβάνη), η Συναίνεση της Ουάσιγκτον είναι ένας «κατάλογος από οικονομικές πολιτικές που (ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα) θεωρούν ως ελάχιστη προϋπόθεση για να υπάρξει οικονομική υγεία». Αυτός ο κατάλογος, σύμφωνα με την Κλάιν, περιγράφει τη «νεοφιλελεύθερη αγία τριάδα των ιδιωτικοποιήσεων, της απορρύθμισης / ελεύθερου εμπορίου και των δραστικών περικοπών στις κρατικές δαπάνες».

Από τη δεκαετία του 1980 το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα συνέδεαν τα δάνεια που παρείχαν σε χώρες με ένα επεξεργασμένο, σύμφωνα με τους κανόνες της Συναίνεσης της Ουάσιγκτον, σαρωτικό πρόγραμμα θεραπείας - σοκ στην οικονομία τους. Σαν αυτό που προωθεί η ελληνική κυβέρνηση με βάση τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει με το μνημόνιο.

Ακολουθώντας βήμα βήμα τις οδηγίες, η ελληνική κυβέρνηση επιχείρησε (καιυπερηφανεύεται γι’ αυτό) τη δημοσιονομική προσαρμογή με «κούρεμα» μισθών, συντάξεων και περικοπές δημοσίων δαπανών (Παιδεία, Υγεία, άμυνα και πάει λέγοντας). Με τη δημοσιονομική προσαρμογή μειώθηκε μεν το έλλειμμα του προϋπολογισμού, αλλά οδηγήθηκε η οικονομία σε βαθιά ύφεση, η οποία δημιουργείεκρηκτικές κοινωνικές καταστάσεις (ανεργία, φτώχεια, πείνα).

Το σοκ που προκύπτει ως συνέπεια της δημοσιονομικής πολιτικής πολλαπλασιάζει τη σύγχυση, παραλύει τις κοινωνικές αντιστάσεις και ανοίγει τον δρόμο για το επόμενο βήμα, τις «διαρθρωτικές αλλαγές».

Το ΔΝΤ «προσφέρει» από τη δεκαετία του 1980 δανεικά, τα οποία συνδέονται άμεσα με ένα σαφές πρόγραμμα «διαρθρωτικής προσαρμογής». Πρόκειται για το πρόγραμμα της απόλυτης ιδιωτικοποίησης της χώρας, στο οποίο έχει εγγράφως (με τη δανειακή σύμβαση, το μνημόνιο) συμφωνήσει η κυβέρνηση, προκειμένου να πάρει τις δόσεις των δανείων (και) από το ΔΝΤ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα δανεικά (για τη σταθεροποίηση, υποτίθεται, της οικονομίας) προσφέρονται πακέτο με τη δέσμευση των διαρθρωτικών αλλαγών. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Κλάιν, οι οικονομολόγοι γνωρίζουν πως οι διαρθρωτικές αλλαγές (ελεύθερο εμπόριο, ιδιωτικοποιήσεις) δεν συμβάλλουν στη σταθεροποίηση της οικονομίας ούτε, πολύ περισσότερο, στην αντιμετώπιση του χρέους.

Οι διαρθρωτικές αλλαγές πολύ απλά σημαίνουν την ιδιωτικοποίηση του κράτους. Σημαίνουν την παράδοση δραστηριοτήτων που το κράτος έχει αναλάβει έναντι των πολιτών του, σε ιδιώτες προς εκμετάλλευση. Σημαίνουν δυστυχία για τους πολίτες καιαστρονομικά κέρδη για τους... επενδυτές.

Το έργο, παραγωγής ΔΝΤ, που προμοτάρισε στην ελληνική Βουλή ο σύντροφος σοσιαλιστής Στρος - Καν, καλό είναι να θυμόμαστε ότι έχει παιχτεί με τρομακτικά (για τους πολίτες) αποτελέσματα και αλλού: Χιλή (Πινοσέτ), Αργεντινή, Βραζιλία (χούντες), Βολιβία (κυβέρνηση που, οποία σύμπτωσις, ανήλθε στην εξουσία με το σύνθημα λεφτά υπάρχουν).

Καλό είναι επίσης να μη μας διαφύγει ότι η εν λόγω... παραγωγή, εκτός από τις οικονομικές περικοπές, κατά κανόνα συνοδεύεται από περιστολή δικαιωμάτων καιελευθεριών...

topontiki