Εκλογικές δαπάνες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών για τις εκλογικές δαπάνες των συνδυασμών και των υποψηφίων στις εκλογές για τους ΟΤΑ υπερψηφίστηκε επί της αρχής και επί των άρθρων. 

Με τον τρόπο αυτό ανοίγει ο δρόμος - σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών - και για τα «νομοσχέδια που θα έρθουν», για να ρυθμίσουν την προεκλογική χρηματοδότηση και δαπάνες των ίδιων των πολιτικών κομμάτων. 

Πέραν των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ υπερψήφισε επί της αρχής το νομοσχέδιο, καταψήφισε τα δύο βασικότερα άρθρα του και υπερψήφισε τα περισσότερα από τα υπόλοιπα - ενώ τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης, ήταν αρνητικά. 
Το ν/σ του υπουργείου Εσωτερικών απαγορεύει την χρηματοδότηση των προεκλογικών εκστρατειών των
συνδυασμών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με το παραδοσιακό σύστημα των «κουπονιών», υποχρεώνοντας όσους θα ήθελαν να ενισχύσουν οικονομικά τους συνδυασμούς ή τους υποψηφίους, είτε να προβούν σε επώνυμες τραπεζικές καταθέσεις ανώτατου ύψους 2000 και 500 ευρώ αντίστοιχα, είτε να αγοράσουν εισιτήρια συνεστιάσεων, όπου και πάλι θα αναγράφεται ο ΑΦΜ, η διεύθυνση και ο αριθμός αστυνομικής ταυτότητας του αγοραστή τους. Ο νόμος δε, προβλέπει ρητά πως η μεν χρηματοδότηση συνδυασμών και υποψηφίων θα ελέγχεται 100% με τον τρόπο αυτό, οι δε δαπάνες, θα αφήνουν για τα τρέχοντα έξοδα, περιθώριο ύψους 5% που δεν θα διακινείται μέσω τράπεζας. 

Άλλες διατάξεις επανακαθορίζουν, σε συνδυασμό με το σχέδιο «Καλλικράτης», τα ανώτατα όρια εκλογικών δαπανών, που εμφανίζονται μειωμένα σε σχέση με το παρελθόν, απαγορεύουν στους οφειλέτες των δήμων για ποσά άνω των 1000 ευρώ την χρηματοδότηση των υποψηφίων, απαγορεύουν την λειτουργία εκλογικών κέντρων για τους τελευταίους και δίνουν το δικαίωμα, μονάχα μιας εμφάνισης των υποψηφίων σε ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς τοπικής εμβέλειας, δύο εμφανίσεων σε σταθμούς πανελλαδικής εμβέλειας και μιας σε διαδικτυακό κόμβο. 

Η αξιωματική αντιπολίτευση καταψήφισε την ένσταση του ΚΚΕ κατά της «αντισυνταγματικής» εισαγωγής του νομοσχεδίου προς ψήφιση και υπερψήφισε επί της αρχής το νομοσχέδιο. Παρά ταύτα, εντόπισε αρκετές αδυναμίες, που κατά την γνώμη της το καθιστούν προβληματικό στην εφαρμογή: «Το 95% της τραπεζικής διακίνησης των δαπανών, επιβάλλει μία ακόμα γραφειοκρατία που δεν πρόκειται να τηρηθεί. Η πλήρης κατάργηση των κουπονιών αποτελεί μικροψυχία», υποστήριξε ο εισηγητής της ΝΔ Αθ. Νάκος. «Την επόμενη εβδομάδα ξεκινά η προεκλογική περίοδος και δεν είναι δυνατόν, κάποιος που έχει κατά νου να υποβάλει υποψηφιότητα να υπόκειται στους περιορισμούς του νόμου. Πώς θα γνωρίσει ο πολίτης των Τρικάλων τον υποψήφιο Περιφερειάρχη με μία και μόνη τηλεοπτική εμφάνιση;». 

Παράλληλα, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ Κ. Μαρκόπουλος, εξέφρασε τη δυσφορία του για το ότι ο υπουργός δεν προέβη σε ουσιαστικές αλλαγές στο νομοσχέδιο, όπως είχε αφήσει να εννοηθεί κατά την χθεσινή διαδικασία, απαντώντας στην ένσταση του ΚΚΕ: «Η εμμονή σας σε έναν συγκεκριμένο προγραμματισμό ξεπερνά τα όρια της λογικής. Η ευαισθησία σας στις αντιρρήσεις φαίνεται πως είναι μηδενική. Σας ψηφίζουμε το νομοσχέδιο γιατί είναι σωστό στη σύλληψή του, αλλά θα καταψηφίσουμε εκείνα τα άρθρα που δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν», ανέφερε. 

«Η οικονομική χορήγηση άνω των 2000 ευρώ από έναν συγγενή, είναι πιο αθώα από μία των 2000 ευρώ από κάποιον επιχειρηματία», σημείωσε και ο Αθ. Πλεύρης (ΛΑΟΣ). «Δεν μπορεί ο επιχειρηματίας να μοιράσει και μεγαλύτερα ποσά μέσω των υπαλλήλων του; Συμφωνούμε με την ύπαρξη ορίου φανερών εκλογικών δαπανών, αλλά το ποσόν αυτό, να μπορεί να συγκεντρώνεται ελεύθερα από κάθε συνδυασμό, χωρίς οικονομικούς περιορισμούς. Και είναι ανεφάρμοστο σε κάποιες συνεστιάσεις να ζητάμε σ’ αυτούς που θα πάρουν ένα κουπόνι, όλα αυτά τα στοιχεία που θέλετε», ανέφερε ο εισηγητής του ΛΑΟΣ. 

Απέναντι στις εκτιμήσεις περί «ανεφάρμοστου» των αυστηρών διατάξεων του νομοσχεδίου, ο υφυπουργός Εσωτερικών Γ. Ντόλιος, υπενθύμισε πως αντίστοιχες προβλέψεις είχαν διατυπωθεί και σε σειρά άλλων νομοσχεδίων, (καθολικός έλεγχος του ΑΣΕΠ στις προσλήψεις, ιθαγένεια), τα οποία εφαρμόζονται κανονικότατα. 

«Θα αποδειχθεί πως και ο έλεγχος του μαύρου χρήματος θα γίνει και θα διευκολυνθούν κι εκείνοι που δεν έχουν οικονομικές δυνατότητες για να αντιπαλέψουν και υποψηφίους με μεγάλη οικονομική ευχέρεια», διαβεβαίωσε ο κος Ντόλιος. 

Εντονότατες υπήρξαν οι αντιδράσεις της Αριστεράς. 

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος, Σπύρος Χαλβατζής σχολίασε λέγοντας πως «το επόμενο βήμα θα μας πάει στη Μέση Ανατολή, όπου ο ψηφοφόρος βάζει και το δακτυλικό του αποτύπωμα αντί για υπογραφή». 

«Η κατεύθυνση που χαράξαμε, είναι απλή, σαφής και κατανοητή. Θέλουμε να μην έχει κανείς την δυνατότητα, με δική μας ευθύνη, να κατηγορεί τους πολιτικούς, τα κόμματα και τη Δημοκρατία, να εγκαλεί το πολιτικό σύστημα και προσωπικό, με βάση μομφές και αιτιάσεις που έχουν να κάνουν με το ηθικό του κύρος», απάντησε ο υπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Ραγκούσης. 

«Ο μόνος λόγος για τον οποίο καταργούμε τα ανώνυμα κουπόνια, είναι η αντιμετώπιση της διακίνησης μαύρου χρήματος και της αδιαφάνειας ως προς τις οικονομικές ενισχύσεις συνδυασμών και υποψηφίων. Το πολιτικό χρήμα θα έχει ονοματεπώνυμο, με πλήρη προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, στα οποία θα έχει πρόσβαση μόνον η Επιτροπή Ελέγχου που θα είναι ενιαία και ανεξάρτητη αρχή», υπογράμμισε ο υπουργός Εσωτερικών. 

«Μην μας μιλάτε για μαύρο πολιτικό χρήμα. Όλοι έχουμε δει εκλογικές εκστρατείες πρώην υπουργών της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, με τέτοιες δαπάνες που ξεπερνούσαν τις δαπάνες του ΚΚΕ συνολικά σε όλη την Ελλάδα», απάντησε ο Σπ. Χαλβατζής (ΚΚΕ). 

«Στη δικτατορία, η δύναμη του κινήματος ήταν το να υψώνεις το ανάστημά σου με το πρόσωπό σου», απάντησε ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Πέτρος Ευθυμίου. 

«Κι αυτό έχει τεράστια αξία, σε μια εποχή, που κυριαρχεί ως αντίληψη συμμετοχής η ανωνυμογραφία και σαν τρόπος μοντέρνας έκφρασης της συμμετοχής, η κουκούλα», είπε. 

«Με το πρόσωπό του θα έρθει κάποιος να αγοράσει κουπόνια. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πάω εγώ να τον καταδώσω», ανταπάντησε ο Π. Λαφαζάνης. 

«Είναι δυνατόν πολιτική δραστηριότητα να καταγράφεται από κρατικές επιτροπές; Τόσο ουδέτερο έγινε το κράτος σας;», ρώτησε. 

Υπέρ της αρχής του νομοσχεδίου και κατά της «αντισυνταγματικής» διαδικασίας κατάθεσής του τάχθηκε ο ανεξάρτητος βουλευτής Ν. Τσούκαλης, μέλος της «Δημοκρατικής Αριστεράς».