Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης στο Γράμμο

Στο προσκήνιο του ενδιαφέροντος, στη Δυτική Μακεδονία, έχει επανέλθει πρόσφατα το Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης στο Γράμμο, μετά την απόφαση του Ιδρύματος της Βουλής να χρηματοδοτήσει εκ νέου το έργο, με 800.000 ευρώ. 

Οι τοπικές κοινωνίες εκφράζουν θετική άποψη για την ολοκλήρωση μιας προσπάθειας που ξεκίνησε το 1999 και διακόπηκε το 2003, αφήνοντας πίσω της ανολοκλήρωτες εγκαταστάσεις. Ιδιαίτερη έμφαση δίνουν στο συμβολισμό της εθνικής ομοψυχίας για έναν τόπο που επί χρόνια ήταν συνώνυμος του διχασμού. Παράλληλα, θεωρούν ότι η αύξηση της επισκεψιμότητας στο Πάρκο θα δώσει αναπτυξιακή ώθηση στον ορεινό
όγκο του Γράμμου. 

Από την άλλη πλευρά, δεν έλειψαν οι επιφυλάξεις για τη χρησιμότητα του Πάρκου και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη λειτουργία του. Σημείο αιχμής αποτέλεσε- μεταξύ άλλων- η χωροθέτησή του στην "καρδιά" του Γράμμου, που περιλαμβάνεται στις περιοχές του δικτύου "Natura 2000". 

"Η γνώμη της τοπικής κοινωνίας είναι θετικότατη και το έργο καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη της περιοχής μας. Γι' αυτό το διεκδικούσαμε και θέλαμε να ολοκληρωθεί", λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Νεστορίου, Χρήστος Γκοσλιόπουλος και καλεί όσους αμφιβάλλουν να επισκεφτούν τον ορεινό όγκο του Γράμμου. 

"Κάποιοι άνθρωποι, χωρίς να έρθουν στην περιοχή εκφράζουν την αντίθεσή τους στην ολοκλήρωση του έργου. Ας έρθουν σ' εμάς, να μας γνωρίσουν, να μας ακούσουν, να δουν τον τόπο μας, να διαπιστώσουν από κοντά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, ζώντας κοντά στα σύνορα, να καταλάβουν πόσο αγωνιζόμαστε για την ανάπτυξη του νομού. Έτσι, μόνο θα μπορέσουν να αντιληφθούν τη σημασία του Πάρκου Εθνικής Συμφιλίωσης", σημειώνει χαρακτηριστικά. 

Στον αντίποδα, ο υπεύθυνος εκστρατειών της περιβαλλοντικής οργάνωσης "Καλλιστώ", Νίκος Νικήσιανης, επισημαίνει ότι "ήταν άχρηστη και παράλογη επιλογή η δημιουργία κτιριακών υποδομών μέσα στην καρδιά του Γράμμου, εκτός κατοικημένης περιοχής, ενώ υπήρχε η επιλογή να δοθούν τα χρήματα για να επισκευαστούν υπάρχοντα κτίρια σε χωριά της περιοχής". 

Με τον τρόπο αυτό, σημειώνει, θα υπήρχαν μικρότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις και το έργο θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο για την τοπική κοινωνία καθώς αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλοί ανεκμετάλλευτοι ξενώνες. "Αν κάτι τέτοιο γινόταν, τότε τα χωριά αυτά θα αποκτούσαν ζωή", προσθέτει και θέτει ερωτηματικά για τη διάθεση του ποσού των 800.000 ευρώ, τη στιγμή που, όπως λέει, άλλες ανάγκες του τόπου μένουν ανικανοποίητες. "Το συγκεκριμένο έργο δεν επενδύει με τον καλύτερο τρόπο το δημόσιο χρήμα προς την κατεύθυνση της ικανοποίησης των τοπικών αναγκών, ενώ θεωρούμε ότι και ο συμβολισμός του θα μπορούσε να εξυπηρετηθεί με καλύτερους τρόπους", λέει χαρακτηριστικά. 

Ερωτηθείς για τις αντιδράσεις της οργάνωσης "Καλλιστώ", ο κ. Γκοσλιόπουλος απαντά ότι ο σχεδιασμός της ολοκλήρωσης των εγκαταστάσεων του Πάρκου Εθνικής Συμφιλίωσης Γράμμου είναι συμβατός με την περιβαλλοντική προστασία. Παράλληλα, επισημαίνει ότι, εφόσον αποδεχτεί το υπουργείο Περιβάλλοντος τη μελέτη του "Αρκτούρου" και των άλλων οικολογικών και περιβαλλοντικών οργανώσεων για την ανάδειξη του Γράμμου σε εθνικό πάρκο, τότε θα προβλέπεται η λειτουργία του, με έδρα το Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης, αλλά και η εγκατάσταση μονάδας της πυροσβεστικής για την προστασία της περιοχής από πυρκαγιές και άλλους περιβαλλοντικούς κινδύνους. Άλλωστε, όπως τονίζει, η "Καλλιστώ" υπήρξε συνεργάτης του Δήμου σε πολλά παρόμοια ζητήματα. 

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο κ. Νικήσιανης σημειώνει ότι, η "Καλλιστώ" βρίσκεται δίπλα στους δήμους του νομού και συνεργάζεται μαζί τους σε πολλές περιπτώσεις. "Αντιμετωπίζουμε από κοινού διάφορα θέματα. Τώρα αν σε κάποια υπάρχουν αποκλίσεις είναι προφανές ότι αυτό απορρέει από τους διαφορετικούς ρόλους κάθε φορέα. Ο ρόλος μας σε όλα τα δημόσια έργα είναι αυτός του περιβαλλοντικού και κοινωνικού ελέγχου", αναφέρει. 

Με αφορμή τις επισημάνεις για ενδεχόμενους κινδύνους από τα ναρκοπέδια στο Γράμμο, τόσο ο κ. Γκοσλιόπουλος όσο και ο κ. Νικήσιανης τονίζουν ότι, δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα στη συγκεκριμένη περιοχή. "Ο Γράμμος έχει τεράστια ναρκοπέδια. Εδώ και δεκαετίες δουλεύουν οι ναρκαλιευτές του υπουργείου Άμυνας αλλά οι περιοχές αυτές είναι σχεδόν άβατες και μη προσβάσιμες από τον κόσμο", προσθέτει ο δήμαρχος Νεστορίου. 

Σημειώνεται ότι, οι εγκαταστάσεις του Πάρκου Εθνικής Συμφιλίωσης βρίσκονται στην τοποθεσία Λιβάδι Κοτύλης, όπου έχουν κατασκευαστεί χώρος φιλοξενίας επισκεπτών, κέντρο έρευνας της νεότερης ιστορίας και ιδιαίτερα της περιόδου του εμφυλίου, κέντρο περιβάλλοντος και συνεδριακό κέντρο. Τις τελευταίες μέρες ξεκίνησαν και πάλι οι εργασίες για τον καθαρισμό του χώρου και τις επισκευές των κτιριακών εγκαταστάσεων. Κοινή διαπίστωση των τοπικών αρχών και της οργάνωσης "Καλλιστώ" είναι ότι τα έργα προχωρούν με ταχύτατους ρυθμούς. Άλλωστε, όλοι συμφωνούν στην ανάγκη ανακήρυξης του Γράμμου σε εθνικό πάρκο και προστατευμένη περιοχή ώστε να λάβει τη στήριξη της πολιτείας ο ίσως πιο αδικημένος ορεινός όγκος της Ελλάδας. 
Κείμενο: Π. Γιούλτση