Αλήθεια, γιατί αποκαλούμε "σπαθιά" τα τραπουλόχαρτα με τα τριφύλλια;

και γιατί αποκαλούμε κούπες (:κύπελλα) τα τραπουλόχαρτα με τις “καρδιές”;

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός

Καθ΄όλο το Δεκέμβριο, και όχι μόνο, αναστενάζει ολόκληρη η Ελλάδα πάνω από την τράπουλα. Το εύκολο κέρδος, η φυγοπονία, η εξάρτηση ήταν πάντοτε κοινωνικά και ηθικά κολάσιμες πράξεις στην κοινωνία των Ελλήνων (αλλά και των υπολoίπων Ευρωπαίων). Τα παιχνίδια αλλά και αυτά ακόμα τα τραπουλόχαρτα μας ήρθαν, αρχικά, από την Ιταλία, μέσω του ελληνισμού της διασποράς ή μέσω των ενετοκρατούμενων εφτανήσων. Η τράπουλα (απο την ιταλ. λέξη trappola : παγίδα) που γνωρίζουμε εμείς είναι

γαλλικής προέλευσης και ενθουσίασε τους Ελληνες μετά το 1900 (κυρίως λόγω των παιχνιδιών που σχετίζονται με το πόκερ). Πριν το 1900 στα ελληνικά καφενεία έπαιζαν με τα ναπολιτάνικα ή βενετσιάνικα τραπουλόχαρτα. Πρόκειται για 40 τραπουλόχαρτα, τεσσάρων σχημάτων, που χρησιμοποιoύνται ακόμα στη γειτονική Ιταλία. Η ναπολιτάνικη τράπουλα είναι δυσδιάκριτη, γιατί περιέχει σχήματα και όχι αριθμούς. Γι αυτό και στην Eλλάδα αντικαταστάθηκε πολύ γρήγορα από τη γαλλική τράπουλα. Όλοι, όμως, εν αγνοία μας μνημονεύουμε ακόμα τη ναπολιτανική τράπουλα. Αναλογιστήκατε ποτέ γιατί αποκαλούμε σπαθιά τα τραπουλόχαρτα με τα τριφύλλια ή γιατί ονομάζουμε κούπες τις καρδούλες. Η απάντηση βρίσκεται στα ναπολιτανικα τραπουλόχαρτα. Τα τέσσερα σχήματα αυτών των τραπουλόχαρτων είναι: picche (: μπαστούνια), spade (: σπαθιά), coppa (: κούπα-κύπελλο), denari (εδώ κρατήσαμε το γαλλικό carreau-καρό). Οι Έλληνες αντικατέστησαν εύκολα τα τραπουλόχαρτα αλλά μέχρι σήμερα δεν έχουν αλλάξει την ορολογία που απέδωσαν στην πρώτη τράπουλα που γνώρισαν. Σε πείσμα όλων όσων πιστεύουν στην υπεραπλούστευση και την απλοποίηση της γλώσσας συνεχίζουν να βλέπουν καρδούλες και να τις λένε κούπες ή τριφύλλια και να τα αποκαλούν σπαθιά.

http://www.24grammata.com/?p=6390