Οι μαζικές εκτοπίσεις ως εργαλείο εξολόθρευσης

Ν. Λυγερός
Μετάφραση από τα γαλλικά Evi Charitidou
Πολύ συχνά στις διαλέξεις των γενοκτόνων τόσο του Εβραϊκού λαού όπως και του Αρμένικου, του Ποντιακού ή του Ουκρανικού, βλέπουμε μόνο έμμεσες αναφορές στην εξόντωση, η οποία παρ΄όλα αυτά είναι ένα αληθινό γεγονός. Προτιμούν να χρησιμοποιούν έναν δήθεν ευφημισμό, δηλαδή τις μαζικές εκτοπίσεις. Στις κοινωνίες της λήθης και της αδιαφορίας αυτό επαρκεί για να μην κατηγορηθεί κάποιος για ένα
έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι πολύ λίγοι καταλαβαίνουν ότι οι μαζικές εκτοπίσεις είναι ένα όπλο εξόντωσης. Διότι προκειμένου να εξοντώσει κανείς καλύτερα, πρέπει πρώτα να εκτοπίσει μαζικά. Η μαζική εκτόπιση αφήνει λιγότερα ίχνη. Διότι οι άνθρωποι ξεριζώνονται και χωρίζονται από τους δυνητικούς μάρτυρες. Εκτοπίζοντάς τους οι γενοκτόνοι μετατρέπουν τους ανθρώπους σε αγνώστους, για να τους μετατρέψουν εν τέλει σε θύματα δίχως να αφήσουν κανένα ίχνος. Στην ίδια την πράξη του εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας, υπάρχει ήδη η άρνηση του εγκλήματος, όπως ακριβώς έχει επισημάνει ο Bernard-Henry Lévy. Άρα, η μαζική εκτόπιση αποτελεί μέρος αυτής της άρνησης. Διότι αντιπροσωπεύει μια προσπάθεια να δημιουργηθεί μαζική λήθη. Απομακρύνοντας τα σημεία αναφοράς από τους ανθρώπους, το σύστημα δημιουργεί μια ουδετεροποιημένη περιοχή, όπου οι άγνωστοι μένουν και πάλι χωρίς μάρτυρες. Οι Ναζί, ως ανώτεροι γενοκτόνοι είχαν μετατρέψει με την Τελική Πράξη αυτές τις ουδετεροποιημένες περιοχές ακόμη και σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, που έγιναν στρατόπεδα εξόντωσης. Οι μαζικές εκτοπίσεις, λοιπόν, δεν αποτελούν ένα τέλος αφ’εαυτού, αλλά μάλλον ένα μέσο μεταμόρφωσης. Θα ήταν, λοιπόν, πιο ακριβές να μιλάμε για μαζικές μεταμορφώσεις. Αυτή η σημειολογική διευκρίνιση θα βοηθούσε πολύ στην καλύτερη κατανόηση του εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας το οποίο και συνιστά η γενοκτονία. Οι άνθρωποι θα ήταν περισσότερο *συνειδητοποιημένοι ως προς τα επιχειρήματα των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πράγματι, η αναγκαία ερώτηση που θα έπρεπε να θέσουν στον εαυτό τους είναι απλή: Αποτελούν οι μαζικές εκτοπίσεις μορφή μιας οργανωμένης από το σύστημα μετακίνησης; Διότι, σε ορισμένες κοινωνίες αυτές οι εκτοπίσεις δεν είναι παρά μια μορφή μαζικού αποικισμού. Βέβαια, αυτές οι ίδιες οι κοινωνίες ξεχνούν πολύ γρήγορα ότι και ο αποικισμός μπορεί και αυτός επίσης να θεωρηθεί έγκλημα πολέμου. Πάντως, είναι προφανές ότι σε καμία περίπτωση αυτή η μετακίνηση δεν ανταποκρίνεται στο νοητικό σχήμα που παράγεται από την έννοια της μαζικής εκτόπισης. Αντιθέτως, θα ήταν χρήσιμο και μάλιστα συνετό να λάβουμε υπόψη ότι για τους ειδικούς στις γενοκτονίες, και όχι μόνο για τους αγωνιστές της ειρήνης, οι μαζικές εκτοπίσεις που είναι καταγεγραμμένες σε μυστικά αρχεία των κρατών-γενοκτόνων συνιστούν ενδείξεις. Γιατί, ποιος έχει, άλλωστε, το δικαίωμα να εκτοπίσει μαζικά πληθυσμούς και στο όνομα ποιου; Οι Αρμένιοι και οι Πόντιοι εκτοπίστηκαν από τους Οθωμανούς και τον Κεμάλ. Οι Ουκρανοί εκτοπίστηκαν από τους Σοβιετικούς και τον Στάλιν. Οι Εβραίοι εκτοπίστηκαν από τους Ναζί και τον Χίτλερ. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις ήταν ίδιο το νοητικό σχήμα και κυρίως ίδιος ο στόχος που επιδιώχθηκε. Η μόνη διαφορά έγκειται στην εξέλιξη της μεθόδου του εγκλήματος, αλλά το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας παραμένει. Η μεθοδολογία των μαζικών εκτοπίσεων το μόνο που κάνει είναι να θέτει μια ακόμη πιο βαριά κατηγορία σε αυτούς τους δήμιους της ανθρωπότητας. Διότι ενισχύει τον συστηματικό χαρακτήρα της καταστροφής. Αποτελεί, λοιπόν, ουσιώδες στοιχείο για τη δίκη. Αυτό είναι ένα αληθινό πειστήριο ενάντια στους γενοκτόνους. Γι΄αυτό είναι ανώφελο να κρύβεται κανείς πίσω από αυτήν την έκφραση, που δεν μπορεί αληθινά να θεωρηθεί ευφημισμός. Πρέπει να αντιληφθούμε τη βαρύτητα του επιχειρήματος για να παλέψουμε αποτελεσματικά ενάντια σε κάθε μορφή άρνησης.