Ξοδεύουμε χρήματα για να βλάψουμε την υγεία μας με την αλόγιστη κατανάλωση αντιβιοτικών φαρμάκων

ΤΟΝΙΣΕ Ο  ΘΟΔΩΡΟΣ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗΣ ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Η ανεύρεση ενός νέου μοντέλου  σε ό,τι αφορά  στην κατανάλωση των αντιβιοτικών φαρμάκων και την ανάπτυξη αντιβιοτικών νέας γενιάς, ήταν το θέμα της επιστημονικής εκδήλωσης που διοργανώθηκε την Τρίτη 29 Μαρτίου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με πρωτοβουλία των ευρωβουλευτών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Θόδωρου Σκυλακάκη και Christofer Fjellner (Σουηδία) και τη συμμετοχή της οργάνωσης ReAct (για τη δράση κατά της αντίστασης των μικροβίων στα αντιβιοτικά). Εισηγητές στην εκδήλωση ήταν, ο καθηγητής κ. Otto Cars (της ReAct), ο κ. Richard Bergstrom της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακοβιομηχανιών και η κα. Chantal Morel ερευνήτρια στο London School of Economics.

Στην εκδήλωση επισημάνθηκε ότι η ανθεκτικότητα των μικροβίων στα αντιβιοτικά είναι ένα φαινόμενο που -εξ αιτίας της υπερκατανάλωσης- ήδη συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό κι αυτό δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην ανθρώπινη υγεία, προκαλώντας ταυτόχρονα σοβαρές οικονομικές επιβαρύνσεις.

Όπως τόνισαν οι εισηγητές, η σύγχρονη ιατρική βασίζεται στην πρόσβαση σε αποτελεσματικά αντιβιοτικά για την πραγματοποίηση πληθώρας θεραπειών αλλά και αντιμετώπιση άλλων περιστατικών όπως οι επιτυχείς μεταμοσχεύσεις, η αντικατάσταση γοφών, η φροντίδα πρόωρα γεννημένων νεογνών, η χημειοθεραπεία σε καρκινοπαθείς κ.λπ. Όταν τα βακτήρια γίνονται ανθεκτικά στα φάρμακα που σκοπεύουν να τα καταπολεμήσουν, τότε η αντιμετώπιση των παραπάνω υπονομεύεται σοβαρά. Για τον λόγο αυτό, ασθένειες όπως η πνευμονία που στη σύγχρονη εποχή είναι θεραπεύσιμες, παύουν να είναι, αυξάνοντας έτσι τη θνησιμότητα από τις παθήσεις αυτές. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα, όπου η κατανάλωση αντιβιοτικών είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα (πρώτη στην Ευρώπη), η ανθεκτικότητα ενός βακτηρίου που προκαλεί πνευμονία (Klebsiella pneumoniae), παρατηρείται σε ποσοστό πάνω από 50%  (το υψηλότερο στην Ευρώπη), ακόμη και έναντι πολύ ισχυρών αντιβιοτικών, γεγονός το οποίο έχει περιορίσει σημαντικά τις επιλογές για την θεραπεία των συγκεκριμένων ασθενών.

Επί πλέον  υπογράμμισαν πως οι ασθενείς οι οποίοι προσβάλλονται από ανθεκτικά βακτήρια έχουν ανάγκη επιπρόσθετων θεραπειών που εγκυμονούν εν δυνάμει κινδύνους (για παράδειγμα τοξικές παρενέργειες) ενώ η θεραπεία τους καθυστερεί, γεγονός που έχει ως συνέπεια τη μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής στο νοσοκομείο και αποχής από την εργασία, την επιδείνωση του επιπέδου ζωής, την αύξηση του κόστους ασφάλειας υγείας, την επιβάρυνση των εθνικών συστημάτων υγείας, ενώ αυτό σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές και πρόωρο θάνατο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, υπάρχει σοβαρός οικονομικός αντίκτυπος από τη συνεχώς αυξανόμενη αντίσταση των μικροβίων στα αντιβιοτικά που κυκλοφορούν σήμερα, όχι μόνο σε σχέση με την παραγωγικότητα αλλά και σε σχέση με την οικονομική επιβάρυνση των χωρών από τη συνεχώς αυξανόμενη χορήγηση αντιβιοτικών φαρμάκων, τα οποία πολλές φορές δεν καταναλώνονται σωστά ή αποθηκεύονται μέχρι να λήξουν (μόνο στα νοσοκομεία τα αντιβιοτικά αποτελούν το 20-30% του φαρμακευτικού προϋπολογισμού). Όμως ακόμη και αν προσπαθήσουμε να περιορίσουμε το πρόβλημα, με την έλλογη χρήση αντιβιοτικών, η κατάσταση μπορεί μόνο να περιοριστεί και όχι να σταματήσει. Για τον λόγο αυτό, πέρα από την εφαρμογή αυστηρών νομοθετικών πλαισίων και την ενημέρωση των γιατρών και του κοινού,  υπάρχει άμεση ανάγκη να ενθαρρυνθεί και η δημιουργία μιας νέας γενιάς ισχυρότερων αντιβιοτικών. Πρέπει επομένως να δημιουργηθούν τέτοια επιχειρηματικά μοντέλα, τα οποία να δώσουν το κίνητρο στη φαρμακοβιομηχανία να δημιουργήσει καινοτόμα φάρμακα, τα οποία όμως πρέπει να καταναλωθούν στον ελάχιστο δυνατό βαθμό (για να μη διαιωνίσουν αλλά μόνο να περιορίσουν το φαινόμενο). Διαπιστώθηκε τέλος ότι το πρόβλημα αυτό δεν είναι μόνο θέμα της Ευρώπης αλλά παγκόσμιο, παρ΄όλα αυτά η προσπάθεια επίλυσής του μπορεί και πρέπει να ξεκινήσει από την Ευρώπη.

"Είναι  πραγματικά εντυπωσιακό  αλλά και παράδοξο, το πόσα χρήματα ξοδεύουμε για να βλάψουμε την υγεία μας και αυτή των συνανθρώπων μας και για να προκαλούμε θανάσιμους κινδύνους για την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη. Είναι ανάγκη να υπάρξει μια Ευρωπαϊκή πολιτική για το θέμα, που θα βοηθήσει και την Ελλάδα να μειώσει τους κινδύνους και να εξοικονομήσει πόρους. Κάθε ατομική κατάχρηση των αντιβιοτικών επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο με απρόβλεπτες συνέπειες που δύσκολα μπορούμε να διαχειριστούμε με τα μέσα που διαθέτουμε. Το πρόβλημα είναι όμως και πολιτικό γιατί οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε άμεσα την ψευδαίσθηση της κοινωνίας μας που πιστεύει ότι είναι ασφαλής  έναντι αυτών των φαινομένων, πως έχει ανοσία. Είναι λοιπόν θέμα πολιτικής βούλησης ώστε να σταματήσει η αδράνεια και η απραξία απέναντι στο πρόβλημα. Και είναι ευθύνη όλων, περιλαμβανομένων και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, η ανάδειξή του", δήλωσε ο Θόδωρος Σκυλακάκης.

Πίνακας ποσοστών ανθεκτικότητας του βακτηρίου που προκαλεί πνευμονία (Klebsiella pneumoniae) στα αντιβιοτικά τρίτης γενιάς, όπου στην Ελλάδα το ποσοστό ξεπερνά το 50 % (στοιχεία 2009). Πηγή EARS-Net.