Ο φωτογραφικός χρόνος της Νοσταλγίας
Η μνήμη ως αφετηρία Α-λήθειας
Ν
οσταλγία είναι ο συναισθηματισμός της μνήμης. Αναπόληση της ιστορίας μας, ειδικά σε τόπους και χρόνους με ευτυχείς προσωπικές αναφορές. Συμβαίνει ως αποτέλεσμα της αδυναμίας μας να συναντηθούμε ολοκληρωτικά με αυτό που υπάρχει στο παρόν. Οι ανα-μνήσεις ως τόπος δραπέτευσης. Ωστόσο εκτός από εγωικό ζαχαρωτό η νοσταλγία (το άλγος για την επιστροφή στο σπίτι) μπορεί να παραπέμπει σε ανά-μνηση του Είναι που αποτελεί την Α-λήθεια μας. Αυτό δηλαδή που είμαστε στην πρώιμη παιδική ηλικία μας, με τρόπο μη συνειδητό. Κάτι που χάνουμε αφού δεν βρίσκουμε κανέναν (παρότι όλοι κάνουν ότι καλύτερο μπορούν) ούτε στην οικογένεια, ούτε στον κοινωνικό περίγυρο να μας το καθρεφτίσει. Τη θέση του Είναι καταλαμβάνει η προσωπικότητα (ένας αμυντικός μηχανισμός επιβίωσης) και με αυτή πορευόμαστε στη ζωή. Αυτή είναι η ανθρώπινη συνθήκη που εδώ και πολλά χρόνια μας περιέγραψε ο Πλάτων στο γνωστό μύθο του σπηλαίου. Η λανθάνουσα ενθύμηση του Είναι εκφρασμένη σαν νοσταλγία συχνά αποτελεί την αφετηρία του ταξιδιού για την ανακάλυψη Του. Ο δρόμος της Α-λήθειας δεν είναι -όπως λέει και η λέξη- παρά οδός αφύπνισης.
Στο καλλιτεχνικό φωτογραφικό έργο συχνά αυτή η νοσταλγία είναι έκδηλη. Και εκφράζεται σαν αναγνώριση μέσα στις φόρμες της φαινόμενης πραγματικότητας ποιοτήτων του Είναι, που αποτελούν το κύριο συστατικό του ύφους του, ιδίως όταν το έργο προκύπτει ως αυθόρμητη έκφραση του καλλιτέχνη και όχι ως εγκεφαλική κατασκευή. Αυτό συμβαίνει επειδή το καλλιτεχνικό έργο δεν είναι παρά ο καθρέφτης του εσωτερικού κόσμου του δημιουργού του.
Σ’ αυτήν την έκθεση ο Θεοδόσης Γιαννακίδης αναζητεί τον χώρο της σύνδεσης φωτογραφίζοντας με μιά παλιά μηχανή την οικογένεια του και το σπίτι του, σαν νοσταλγία της Αγαπητικότητας. Οι φωτογραφίες της Λίας Ζαννή υλοποιούν ένα κόσμο θηλυκό και μας συντονίζουν στη συχνότητα της Αθωότητας. Οι προσωπογραφίες του Χάρη Κακαρούχα δεν είναι παρά η αναζήτηση του προσώπου στην Kαθολικότητα του. Το φως στις εικόνες του Μανώλη Καραταράκη θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι αυτό το Φως στην έξοδο του Πλατωνικού σπηλαίου. Ενώ το φως στις φωτογραφίες της Μαρίας Πάγκαλης μας εξαϋλώνει και μας τυλίγει σαν Ευλογία. Ο φωτογραφικός κόσμος του Παύλου Παυλίδη νοσταλγεί στις συχνότητες της Άδολης χαράς. Τέλος, η Κατερίνα Τζιγκοτζίδου μας προσκαλεί σε έναν εσωτερικό κόσμο όπου η επιθυμία και το άγγιγμα εκφράζονται σαν νοσταλγία της Οικειότητας.
Ο θεατής αυτών των εικόνων αν τις συναντήσει χωρίς να προσπαθήσει να τις καταλάβει, κρίνει, κατατάξει ή αναλύσει, στέκοντας απλά παρόν στο ο,τιδήποτε συμβαίνει, μπορεί να εισέλθει στον κάθετο φωτογραφικό χρόνο της νοσταλγίας. Και μπορεί να συν-κινηθεί. Η συγκίνηση συμβαίνει όταν η ψυχή ή το Είναι αναγνωρίζει μέσα από τις αισθήσεις τις ποιότητές Του σαν εκδήλωση της Ύπαρξης και είναι ένα μεταμορφωτικό γεγονός. Αυτή η εν δυνάμει μεταμόρφωση είναι που νοηματοδοτεί την ύπαρξη της τέχνης στη ζωή μας... Δεν είναι;
Χάρης Κακαρούχας
The photographic time of Nostalgia
Memory as a beginning of Truth (Α-λήθεια, A-lithia)
N
ostalgia is the sentimentalism of memory. A reminiscent journey through our own history, especially in times and places with fortunate personal references. This journey happens as a result of our own weakness to absolutely commit to the present. Memories (Ανα-μνήσεις) as an escape route. However, Nostalgia (the pain which derives from the desire to return “home”), except fulfilling our need for an “ego-candy”, can also refer to a memory (Ανά-μνηση) of our Being which constitute our very own Truth (Α-λήθεια). What we were, unconsciously, during our early childhood. A quality that is lost over time, since no one in our family, or in our social surroundings, can mirror it. Our personality (as a defence mechanism of survival) takes over our Being, and leads us through life. That is the human condition that Plato described, many years ago, in the well-known myth of the cave. This latent recollection of our Being, expressed as a Nostalgia, is often the beginning of the journey to discover it. The way of Truth (Α-λήθεια) is but the way of awakening.
This nostalgia is frequently evident In art photography and it’s expressed by recognizing several qualities of Being, within the forms of the apparent reality. These are the qualities that constitute one’s personal gaze, especially when each project arises as the artist’s spontaneous expression and not as a cerebral construction. This is because the work of art is but a mirror of the inner world of the creator.
In this exhibition Sakis Giannakidis seeks the space of connection, photographing with an old camera, his family and home, nostalgic of Lovingness. Lia Zani ‘s photos materialize a delicate, girl’s world and tunes us in the frequency of Innocence. Haris Kakarouhas ‘s portraits are but the quest for the face in its Universality. The Light in Manolis Karatarakis ‘s pictures, could derive from the opening of Plato’s cave. While, in Maria Pagkali ‘s photographs, the light dematerializes us and wraps us like a Blessing. Pavlos Pavlidis, sees the small objects of life, bathed in frequencies of pious Joy. Finally, Katerina Tzigotzidou invites us into a tender, inner world, nostalgic of Intimacy.
If the viewer of these images, come across them without trying to understand, assess, classify or analyse them, if they just stand present in everything that happens, then, maybe they can enter the vertical photographic time of their own nostalgia. They can be (co)moved (συν-κινηθεί). The emotion happens when the soul is recognizing its own qualities, through senses, as a demonstration of existence and this process is a transformational event. This potential transformation is what gives meaning to the existence of art in our lives… is it not?
Haris Kakarouhas
