ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ: Το φυσικό αέριο

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη*
Ο εντοπισμός κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ, ανοίγει για την Κύπρο ένα παράθυρο ελπίδας να ξεφύγει από την ασφυκτική τουρκική πίεση που δέχεται από το 1974, ανατρέποντας τα γεωστρατηγικά και γεωπολιτικά δεδομένα της περιοχής. Της ανοίγονται νέοι ορίζοντες για συμμαχίες που φαίνονταν αδύνατες μέχρι πρόσφατα. Κι αυτό γιατί είναι δυνατόν να συμπέσουν τα συμφέροντά της με αυτά ισχυρών παικτών στην Ανατολική Μεσόγειο.

Και βεβαίως ενισχύεται σημαντικά, αν επιβεβαιωθούν οι σχετικές προβλέψεις, η κυπριακή οικονομία σε μια εποχή παγκόσμιων οικονομικών κλυδωνισμών. Το ερώτημα φυσικά που τίθεται από την αρχή είναι κατά πόσον η κυπριακή πολιτική ηγεσία θα καταφέρει να εκμεταλλευτεί τις νέες αυτές συγκυρίες που παρουσιάζονται χάρη στο φυσικό αέριο ή το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο με αυτό της ένταξής μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση που εξαιτίας λανθασμένων χειρισμών ελάχιστα απέδωσε. 
Υπάρχουν θέματα που χρειάζονται λεπτούς χειρισμούς και αποφυγή κομματικής εκμετάλλευσής τους. Το θέμα του φυσικού αερίου είναι ένα από αυτά. Χειρισμοί που προκαλούν καχυποψία μόνο ζημιά θα αποφέρουν για τον τόπο. Το προηγούμενο των πυραύλων S-300 θα έπρεπε κάτι να μας είχε διδάξει. Το 1998 ο Γλαύκος Κληρίδης και η Δεξιά χρησιμοποίησαν το θέμα της έλευσης των πυραύλων ως προεκλογικό δόλωμα, ενώ κατά πάσαν πιθανότητα, όπως τουλάχιστον αποκαλύφθηκε αργότερα από αμερικανικά έγγραφα, ο Κληρίδης γνώριζε ότι δεν θα έφταναν ποτέ στην Κύπρο αφού αυτό είχε υποσχεθεί ο ίδιος στους Αμερικανούς. Κάτι που ο ίδιος φυσικά διέψευσε, αλλά η ουσία των πραγμάτων είναι ότι έγινε τότε μια άγρια κομματική εκμετάλλευση του θέματος αυτού. Ο πειρασμός αλλά και ο κίνδυνος είναι ο σημερινός πρόεδρος και το ΑΚΕΛ να βαδίσουν στον ίδιο δρόμο της πολιτικο-κομματικής εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου, όπως έκανε τότε ο Κληρίδης και ο ΔΗΣΥμε τους ρωσικούς πυραύλους. Οι έντονες αντιπαραθέσεις αυτή τη στιγμή με υπονοούμενα και ψιθύρους ανοίγουν μια επικίνδυνη διαμάχη. 
Η αφαίρεση των αρμοδιοτήτων από την Υπηρεσία Ενέργειας του Υπουργείου Εμπορίου και Βιομηχανίας που χειριζόταν ώς τώρα το θέμα, πυροδότησε την κρίση που υπέβοσκε και έφερε στην επιφάνεια ψιθύρους και υπονοούμενα που κυκλοφορούσαν ήδη υπόγεια. 
Προπάντων που η αφαίρεση αυτή έγινε από μια υπουργό που έχει τη γνωστή διασύνδεση με το ΡRΙΟ, ένα ίδρυμα με βεβαρημένο παρελθόν για δραστηριότητές του σε βάρος της Κύπρου, δημιούργημα της εποχής του Ψυχρού Πολέμου και το οποίο σήμερα προωθεί τους στόχους της παγκόσμιας νεοφιλελεύθερης υπερεθνικής ελίτ. Πώς ένα κόμμα της Αριστεράς αντιμετωπίζει το ΡRΙΟ; Δεν ενοχλείται για τις σχέσεις της υπουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας με το νεοφιλελεύθερης κοπής αυτό ίδρυμα και τις γνωστές δραστηριότητές του; Το θέμα των κοιτασμάτων του φυσικού αερίου θα πρέπει να μείνει μακριά από τις όποιες κομματικές διαμάχες και από την όποια προσπάθεια πολιτικής ή κομματικής εκμετάλλευσής του. Αν και η ευθύνη διαχείρισής τους ανήκει στην κυβέρνηση, η Βουλή έχει κάθε λόγο να ασκεί τον σχετικό έλεγχο αυτής της διαχείρισης και η κοινή γνώμη έχει κάθε δικαίωμα στη σωστή πληροφόρηση. Η σωστή πληροφόρηση βεβαίως δεν σημαίνει πληθωρισμό παραμυθιασμάτων και θριαμβολογιών κάθε μέρα από τους τηλεοπτικούς δείκτες. Κάτι παρόμοιο συνέβαινε για μήνες και με τους ρωσικούς πυραύλους με κατάληξη το γνωστό Βατερλό. Όταν η Κύπρος έχει απέναντί της τη νεο-οθωμανική Τουρκία να την απειλεί καθημερινά στο θέμα αυτό, χρειάζεται σοβαρότητα και ευθύνη. Θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια Εθνική Επιτροπή με συμμετοχή τεχνοκρατών, αντιπροσώπων των κομμάτων και ειδημόνων γενικά που να παρακολουθεί την πορεία των πραγμάτων και να εισηγείται στην κυβέρνηση. Στόχος θα πρέπει να είναι η σωστή αξιοποίηση του θησαυρού αυτού που πιθανόν να κρύβεται στις κυπριακές θάλασσες και που θα μπορούσε να αλλάξει τη μοίρα αυτού του τόπου. 
*Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης. Ε-mail: stephanos.constantinides@gmail.com