Η απάντηση του υπ. Οικονομικών και η δευτερολογία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ:
Το χρονικό:
10:45, δευτερολογία υπ. Οικονομικών: Ο Γ. Στουρνάρας αρνήθηκε να σχολιάσει τα περί φιλοδοξιών του να είναι ο επόμενος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Έκανε λόγο για μικροκομματικές σκοπιμότητες και απαξίωση της προσπάθειας ανασυγκρότησης του τραπεζικού συστήματος από πλευράς του ΣΥΡΙΖΑ. «Σας διαβεβαιώνω ότι η διάθεση των συμμετοχών του ΤΧΣ θα γίνει με όρους δημοσίου συμφέροντος» τόνισε ο υπουργός Οικονομικών. Επανέλαβε για πολλοστή φορά τα περί απουσίας προτάσεων από τον ΣΥΡΙΖΑ και άφησε σχεδόν ασχολίαστη την υποχωρητικότητα απέναντι στον Σόιμπλε που ο ίδιος ομολόγησε στους Financial Times τονίζοντας ότι αυτή η κυβέρνηση διαπραγματεύεται προς όφελος του ελληνικού λαού.
10:35 «Η απάντησή σας δε με έκανε σοφότερο» είπε ο Αλ. Τσίπρας προς τον υπ. Οικονομικών ξεκινώντας τη δευτερολογία του. «Προκλητική η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, θυμίζει πλιάτσικο» υπογράμμισε ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ. «Δεν υπήρχε δέσμευση για αναδιάρθρωση των δανείων και στήριξη της πραγματικής οικονομίας και - ανήκουστο! - έμειναν άθικτες οι διοικήσεις των τραπεζών χωρίς να υπάρχει πρωταγωνιστικός ρόλος του δημοσίου (όπως έγινε σε περιτπώσεις ευρωπαϊκών και αμερικανικών τραπεζών).
«Για κακή σας τύχη, οι εταίροι μας διατυπώνουν αλήθειες που σας πλήττουν καίρια: Αν έφευγε η Ελλάδα θα διαλυόταν η ευρωζώνη δήλωσε η Μέρκελ ενώ ο Ρεν παραδέχθηκε ότι θυσιάσαμε την Ελλάδα για να σωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες. Ακόμα και εσείς κ. Στουρνάρα (και οφείλετε να δώσετε εξηγήσεις) υπακούοντας στον Σόιμπλε, δεν τολμήσατε καν να διαπραγματευθείτε. Αν είναι αληθινό το δημοσίευμα τον Fianancial Times [διαβάστε αναλυτικά εδώ], δηλώσατε ότι «καρφώσατε» στον κ. Σόιμπλε την πρόθεση του ΔΝΤ για κούρεμα του ελληνικού χρέους» τόνισε ο Αλ. Τσίπρας και έκανε αναφορά στην πρόθεση του Γ. Στουρνάρα να αναλάβει διοικητής της ΤτΕ. «Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα εκλέξει η Βουλή που θα έχει την πλειοψηφία ο ΣΥΡΙΖΑ, να το καταλάβετε καλά» διεμήνυσε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οφείλετε όλοι σας να σεβαστείτε την ετυμηγορία του εληνικού λαού και να μη δεσμεύσετε τις επόμενες κυβερνήσεις ορίζοντας από τώρα τον επόμενο διοικητή της ΤτΕ που θα έχει πενταετή θητεία» κατέληξε ο Αλ. Τσίπρας.
10:30 Αντί του Α. Σαμαρά, ο Γ. Στουρνάρας ανέλαβε να απαντήσει στον Αλ. Τσίπρα. Τα βρήκε όλα καλώς καμωμένα στην ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών. «Στρατηγικός στόχος της κυβέρνησης είναι η αποδέσμευση των τραπεζών από το ΤΧΣ» ανέφερε. Σύμφωνα με τον υπ. Οικονομικών, έχουν διεξαχθεί εκατοντάδες έλεγχοι στις συστημικές τράπεζες για να αναζητηθούν επισφάλειες.
10:20 Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έκανε εκτενή αναφορά στο «τρίγωνο της διαπλοκής» («τράπεζες - κόμματα εξουσίας - επιχειρηματικά και εκδοτικά συμφέροντα»), τρίγωνο το οποίο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πορεία της χώρας προς τη χρεοκοπία και στα δάνεια ύψους 120 εκ. ευρώ των δύο πάλαι ποτέ κομμάτων εξουσίας και αναρωτήθηκε ποιος θα ξεπληρώσει τα δάνεια αυτά. Επίσης, αναφέρθηκε στο επικείμενο νομοσχέδιο με το οποίο αλλάζουν οι όροι και οι ιδιώτες μέτοχοι θα μπορούν να ανακτήσουν άμεσα τις μετοχές τους σε τρέχουσες τιμές της αγοράς, δηλαδή εξευτελιστικά χαμηλότερες από τις αρχικά προβλεπόμενες. «Δεν μπορείτε να αλλάξετε το νόμο και να ξαναδώσετε στους ιδιώτες ξανά τις τράπεζες προκαλώντας ζημία ύψους 25 δισ. ευρώ στο ελληνικό δημόσιο», τόνισε και έθεσε το ερώτημα αν θα υπάρξει έλεγχος και στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των συστημικών τραπεζών και ειδικότερα προς επιχειρηματικούς ομίλους, ΜΜΕ και πολιτικά κόμματα.
Ολόκληρη η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα:
Πρωτολογία :
Κύριε Υπουργέ, δεν ξέρω αν είστε λάτρης του σινεμά, αλλά αυτές τις ημέρες αναμένεται να δοθούν τα Οσκαρ και η ταινία που αναμένεται να πάρει πολλά απ’ αυτά έχει τίτλο «Οδηγός διαπλοκής».
Στην Ελλάδα στη θέση του «Οδηγού» ήταν τρεις. Ήταν τριπολικό το σύστημα. Συνήθως, στο πιλοτήριο είναι ο κυβερνήτης και ο συγκυβερνήτης. Εδώ, είχαμε τρεις να οδηγούν το σύστημα της διαπλοκής:
Ο πρώτος συνοδηγός ήταν το διεφθαρμένο σύστημα των κομμάτων εξουσίας που δυστυχώς, αυτές τις ημέρες βγαίνει και αποκαλύπτεται ως χιονοστιβάδα αυτή η οσμή των σκανδάλων, που δημιουργεί μια απαξία απέναντι στο πολιτικό σύστημα συνολικά, δυστυχώς, για τις μίζες από τα εξοπλιστικά, τη Siemens, αλλά και το τραπεζικό σύστημα.
Ο δεύτερος συνοδηγός ήταν οι τράπεζες -το ίδιο το τραπεζικό σύστημα - που έδιναν δάνεια χωρίς εγγυήσεις.
Ο τρίτος συνοδηγός ήταν οι επιχειρηματικοί όμιλοι που δεχόντουσαν αυτές τις δανειοδοτήσεις, ως επί το πλείστον όμιλοι που ήλεγχαν ή ελέγχουν Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Μας είπατε το 2010 ότι πρέπει να υποστούμε τη θυσία του μνημονίου για να σώσουμε τις τράπεζες, γιατί, αν δεν σώσουμε τις τράπεζες, θα καταρρεύσει η χώρα. Η χώρα κατέρρευσε, οι τραπεζίτες όμως μένουν όρθιοι. Επισφαλή δάνεια, μη εξυπηρετούμενα, παράνομα δάνεια δεν είναι η εξαίρεση, είναι ο κανόνας.
Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, κύριε Υπουργέ, που αφορά περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ επισφαλών δανείων, είναι η κορυφή του παγόβουνου, τη στιγμή που το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων στη χώρα προσεγγίζει τα 80 δισεκατομμύρια ευρώ και αφορά, κυρίως, τις συστημικές τράπεζες, αυτές που ανακεφαλαιοποιήθηκαν με δημόσιο χρήμα, περίπου 28% έως 33% του συνόλου των δανείων, σύμφωνα με τις καινούργιες εκτιμήσεις.
Το ερώτημα που καταθέτουμε είναι το εξής:
Θα τα ελέγξετε αυτά ή θα μείνετε μόνο στις κινήσεις που γίνονται από την πλευρά της δικαιοσύνης και αφορούν το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο;
Το λέω αυτό, διότι τα δύο κόμματα που σήμερα, ακόμα και τώρα συγκυβερνούν, ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία, έχουν συσσωρευμένα χρέη από μία δημόσια τράπεζα, την Αγροτική, που σήμερα όμως έχει περάσει στην Τράπεζα Πειραιώς. Έχουν, λοιπόν, συσσωρευμένα χρέη από δάνεια που πήραν από την Αγροτική ύψους 120 εκατομμυρίων ευρώ το κάθε κόμμα. Αύριο αυτά τα κόμματα μπορεί να κλείσουν, να αλλάξουν ονομασία. Το ΠΑΣΟΚ ήδη το συζητά. Ποιος θα πληρώσει αυτά τα δάνεια; Θα τα πληρώσει ο ελληνικός λαός; Ποιος θα πληρώσει τη ζημιά;
Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, όμιλοι επιχειρηματικοί, με συσσωρευμένες ζημίες χρόνων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ συνεχίζουν να δανειοδοτούνται, έχοντας ρευστότητα, τη στιγμή που σχεδόν καμία υγιής παραγωγική επιχείρηση δεν έχει αυτή τη δυνατότητα πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό. Ποιος θα πληρώσει τη ζημιά;
Και σαν να μη φτάνουν όλα αυτά, μαθαίνουμε από δημοσιεύματα στον οικονομικό τύπο ότι σχεδιάζετε να φέρετε άμεσα νομοσχέδιο που θα αφορά στην αλλαγή των όρων που είχαν συμφωνηθεί κατά τη διάρκεια της απόφασης για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, των συστημικών τραπεζών, δηλαδή την αλλαγή των όρων ανακεφαλαιοποίησης για την ανάκτηση των μετοχών, τα δικαιώματα ανάκτησης των μετοχών, τα λεγόμενα warrants, σε τιμές εξευτελιστικές, σε τιμές κάτω από τις τρέχουσες. Επιτρέψτε μου να δώσω εδώ ένα παράδειγμα. Η Eurobank που δεν υπήρξε και η δυνατότητα να υπάρξει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου από την πλευρά τότε ιδιωτών μετόχων και έγινε στο σύνολό της στο Τ.Χ.Σ., για τη Eurobank λοιπόν το ελληνικό δημόσιο έχει δώσει 10,5 δις ευρώ, συνολικά δηλαδή από τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης έχει η Eurobank απορροφήσει 10,5 δις ευρώ, 5,8 από την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και 4,6 δις ευρώ για τη κάλυψη του funding group.
Η αρχική τιμή μετοχής ήταν 1,54 ευρώ Μετά τη συγχώνευση του νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου που χωρίστηκε σε Bad Bank και Good Bank ήταν 1,27 ευρώ η μετοχή. Σήμερα η σημερινή τιμή αγοράς είναι 0,49. Μαθαίνουμε ότι υπάρχει μια προσφορά που είναι 0,2 ευρώ, δηλαδή πέντε έξι φορές κάτω από την αξία της μετοχής κατά της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης και πολύ πιο κάτω και από τις σημερινές εξευτελιστικές τιμές της αγοράς. Δηλαδή με λίγα λόγια ιδιώτης με 2 η 2,5 δις θα πάρει το 50% μιας τράπεζας που έχει ανακεφαλαιοποιηθεί με δημόσιο χρήμα τη στιγμή που το ελληνικό δημόσιο έχει σπαταλήσει για αυτή την τράπεζα ήδη 10,50 δις ευρώ.
Κύριε Υπουργέ, δεν είναι δυνατόν να έχετε δώσει 40 δις – και ολοκληρώνω με τα ερωτήματα – από τα 50 που έχουν προϋπολογιστεί και έχουν ήδη εγγραφεί ως δημόσιο χρέος που θα αποπληρώσουν οι επόμενες γενιές, οι ελληνες φορολογούμενοι κι εσείς να σκέφτεστε - μετά από όλα όσα έχουν συμβεί με τις τράπεζες και αυτή την οσμή σκανδάλων που επικρατεί - να αλλάξετε τον νόμο και να πάτε σε μια διαδικασία συντόμευσης της ανάκτησης μετοχών για τους ιδιώτες μετόχους η οποία θα αποφέρει το πολύ 15 δις ευρώ.
Με δυο λόγια, δηλαδή, θα έχουμε ζημία επιπλέον για το ελληνικό Δημόσιο περίπου 25 δις ευρώ. Το ερώτημά μου, λοιπόν, είναι αν έχετε καταλάβει τι σημαίνει αυτό, ποιος θα αναλάβει αυτή την ευθύνη, την πολιτική, αλλά και ποινική ευθύνη, γιατί είναι ζημία του ελληνικού Δημοσίου ;
Σκεφτείτε ότι συζητάγαμε ώρες και μέρες για την περιβόητη υπόθεση των υποβρυχίων, το σκάνδαλο των υποβρυχίων, που αφορούσε ζημία 2,5 δις. Εδώ μιλάμε για δέκα φορές μεγαλύτερη ζημία!
Τα ερωτήματά μου, λοιπόν, είναι αν όντως ισχύουν τα δημοσιεύματα ότι θα προχωρήσετε σε αυτή τη διαδικασία, ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη την πολιτική και την ενδεχόμενη ποινική για τη ζημία του ελληνικού Δημοσίου και αν προτίθεσθε να ζητήσετε τον έλεγχο και των μη εξυπηρετούμενων δανείων των συστημικών τραπεζών, μετά από όλα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας και αφορούν το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.
Δευτερολογία :
Κύριε Στουρνάρα, όπως καταλαβαίνετε, η απάντησή σας δεν με κάνει ούτε σοφότερο ούτε ευτυχέστερο διότι αυτό που συνέβη και συμβαίνει στη χώρα είναι μια πραγματική τραγωδία.
Προκειμένου να σωθούν οι τράπεζες έχει γονατίσει ο ελληνικός λαός.
Στο ίδιο διάστημα, μάλιστα, παρουσιάστηκαν και κέρδη στις τράπεζες. Το χρηματιστηριακό παιχνίδι, όμως, με τα δικαιώματα ανάκτησης, «μυρίζει» διαθέσεις κερδοσκοπίας. Εγώ θα ήθελα όμως να σας πω το εξής : Αυτό που συνέβη στην Ελλάδα, θα μας πείτε πολλές φορές δεν ήταν κάτι το οποίο έχει γίνει μονάχα στην Ελλάδα.
Πράγματι, κατά τη διάρκεια της κρίσης και σε άλλες χώρες οι τράπεζες συμπαρέσυραν τα δημοσιονομικά, την οικονομία και υπήρξε ανάγκη άμεσης παρέμβασης του κράτους προκειμένου να διασωθούν.
Το είδαμε και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, το είδαμε και στη Μεγάλη Βρετανία. Κοιτάτε, όμως, ποια η διαφορά. Εκεί η διάσωση των τραπεζών έγινε με όρους ευνοϊκούς που διασφάλιζαν το δημόσιο συμφέρον. Μόνο στην Ελλάδα έγινε αυτό το πλιάτσικο.
Ήταν προκλητική η διαδικασία, κ. Στουρνάρα. Δεν τέθηκαν όροι για τις αμοιβές των στελεχών των τραπεζών, για μη διανομή κερδών, για δεσμεύσεις αναφορικά με τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Ρυθμίσεις που υπήρξαν σε ανάλογες συμφωνίες σε χώρες της Ευρώπης και ιδίως των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Δεν υπήρξε δέσμευση των τραπεζών για αναδιάρθρωση των δανείων, ενήμερων και κόκκινων όπως έγινε επίσης στις περισσότερες χώρες που δημιούργησαν πιο βιώσιμες συνθήκες στην πραγματική οικονομία για τα δοκιμαζόμενα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα.
Έμειναν άθικτες, το κυριότερο, οι διοικήσεις. Που ακούστηκε αυτό; Οι ίδιοι άνθρωποι, τα ίδια φυσικά πρόσωπα που χρεοκόπησαν τις τράπεζές τους, να επιβραβεύονται και από πάνω παραμένοντας στις διοικήσεις. Κι όχι μόνο να παραμένουν στις διοικήσεις αλλά πολλές φορές να γίνονται και ισχυρότεροι από ότι ήταν πριν;
Δεν υπήρξε λοιπόν στην Ελλάδα πρωταγωνιστικός ρόλος των εκπροσώπων του Δημοσίου στις υπό ανακεφαλαιοποίηση τράπεζες. Θέλετε να σας δώσω το παράδειγμα της CityGroup στις ΗΠΑ, όπου ελαχιστοποιήθηκαν οι ζημιές για τους φορολογούμενους και η διαδικασία της ανάκτησης μετοχών από ιδιώτες έγιναν με πλήρη ανάκτηση χρημάτων για τους φορολογούμενους και το Δημόσιο, και μάλιστα με μικρό κέρδος; Εσείς εδώ πάτε να φορτώσετε ζημία πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ στο Δημόσιο.
Για να μην πω για τη Μεγάλη Βρετανία που η διάσωση των τραπεζών έγινε με πολύ αυστηρούς όρους από την κυβέρνηση Μπράουν με άμεση κρατικοποίηση, αλλαγή διοικήσεων, δημιουργία κακής τράπεζας εντός της υπάρχουσας, διασφάλιση της διαδικασία ώστε τυχόν επαναφορά των μετοχών στα χέρια ιδιωτών να περιλαμβάνει και την αποπληρωμή των ζημιών από το καλό κλίμα της τράπεζας, διασφαλίζοντας έτσι την πλήρη επιστροφή των χρημάτων. Μόνο εδώ έγινε αυτό το πλιάτσικο.
Κύριε Στουρνάρα, για κακή σας τύχη τις τελευταίες μέρες οι λαλίστατοι εταίροι μας έρχονται και διατυπώνουν αλήθειες που πλήττουν καίρια την αξιοπιστία σας ως κυβέρνηση. Η κα Μέρκελ είπε στη Σύνοδο Κορυφής, σύμφωνα με τη γαλλική Monde ότι αν έφευγε η Ελλάδα θα διαλυόταν η Ευρωζώνη, θα αναγκαζόμασταν να φύγουμε όλοι. Είναι το βασικό επιχείρημα που σας λέμε τόσο καιρό για να διαπραγματευτείτε αλλά εσείς δεν κάνετε τίποτα. Ο κ. Ρεν, απαντώντας στον Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Χουντή, αποκάλυψε προχθές στο Στρασβούργο ότι «θυσιάσαμε την Ελλάδα για να σωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες.
Δεν σώσατε καμία Ελλάδα. Σώσατε τις ευρωπαϊκές τράπεζες με τη συμπεριφορά σας. Κι αυτό το ομολογείτε κι εσείς όπως βλέπω. Έχω μπροστά μου το δημοσίευμα των Financial Times όπου είναι πρωτοφανές αυτό και πραγματικά θέλω να δώσετε κάποιες εξηγήσεις στο ελληνικό Κοινοβούλιο και τον ελληνικό λαό αν είναι αληθές το δημοσίευμα. Διότι, εδώ, το δημοσίευμα λέει ότι, αμέσως μετά τις εκλογές του 2012, όταν εξελέγη τρικομματική κυβέρνηση και ο κ. Σαμαράς υποσχέθηκε στον ελληνικό λαό επαναδιαπραγμάτευση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η κα Λαγκάρντ σας πλησίασααν να σας πουν «μη διαπραγματευτείτε εσείς, το κάνουμε εμείς για χάρη σας. Πάμε στο Eurogroup τέλος του καλοκαιριού να βάλουμε εμείς το θέμα κουρέματος του χρέους, 60 έως 100 δις.»
Και εσείς τι απαντήσατε; Είναι σε εισαγωγικά μέσα και το καταθέτω στα πρακτικά το δημοσίευμα, αν είναι αληθές. «Ο κ. Τόμσεν και η κα Λαγκάρντ μου είπαν ότι έπρεπε να σταθώ με την πλευρά τους. Τους είπα εντάξει, αλλά αν έρθω με την πλευρά σας είναι αυτό που θα βοηθήσει πραγματικά την Ελλάδα αλλά είναι και κάτι που είναι εντελώς έξω από τη συζήτηση. Ο Σόιμπλε μου είπε «forget it Γιάννης, ξέχνα το Γιάννη». «Γι’ αυτό δε μπορεί να γίνει. Είναι κάτι που δεν μπορεί να γίνει, τι μπορούμε να κάνουμε;». Αυτή είναι η διαπραγμάτευση που κάνατε, αυτή είναι η λογική της διαπραγμάτευσης για εσάς; Να καρφώσετε στον κ. Σόιμπλε την επιθυμία – έτσι λέει το δημοσίευμα, δεν ξέρω αν είναι αληθινό – της Λαγκάρντ να υπάρξει βοήθεια της Ελλάδας στο Eurogroup για απομείωση του χρέους; Δηλαδή, η διαπραγμάτευσή σας εξαρτάται από το αν ο κ. Σόιμπλε θα σας πει ναι; Δώστε κάποιες απαντήσεις κ. Στουρνάρα διότι τις τελευταίες μέρες είναι πλέον φανερό ότι η κυβέρνησή σας είναι σε αποδρομή.
Όμως από ότι φαίνεται εσείς επιθυμείτε να δεσμεύσετε και τις επόμενες κυβερνήσεις που θα επιλέξει ο ελληνικός λαός με τη δική σας πολιτική. Ακούω κ. Στουρνάρα, διαβάζω δημοσιεύματα ότι επιθυμείτε, λένε, να αποχωρήσετε από Υπουργός Οικονομικών και να αναλάβετε τη θέση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Ευγενής φιλοδοξία από την πλευρά σας, αδιανόητο από πλευράς του κ. Σαμαρά, ο οποίος σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, όλες τις δημοσκοπήσεις είναι πίσω, δε θα είναι κυβέρνηση και ας γράφουν διάφορα παιχνιδάκια, κι ας λένε διάφορα για παιχνιδάκια με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Να το καταλάβετε καλά. Επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα εκλέξει η Βουλή που θα έχει πλειοψηφία ο ΣΥΡΙΖΑ και οι δυνάμεις που αντιμάχονται το μνημόνιο και τις πολιτικές της καταστροφής. Αναρωτιέμαι πως είναι δυνατό να περνάει από το μυαλό σας να αποφασίσει η κυβέρνηση αυτή για τον επόμενο Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος για τα επόμενα πέντε χρόνια χωρίς τη συναίνεση της Αντιπολίτευσης και του κόμματος ιδίως που όλες οι ενδείξεις λένε ότι θα είναι η επόμενη κυβέρνηση με την επιθυμία και την εντολή του ελληνικού λαού.
Και αναρωτιέμαι πώς περνάει κι από το δικό σας μυαλό. Δεν είστε ένας ουδέτερος τεχνοκράτης όπως ήσασταν πριν, έχετε χρεωθεί - και μπράβο σας γιατί το κάνετε με τόλμη - αλλά το έχετε χρεωθεί την ευθύνη αυτής της πολιτικής. Επειδή, λοιπόν, κ. Στουρνάρα, μου αρέσει να μιλάω δημόσια και ανοιχτά, όχι να λέω άλλα μπροστά κι άλλα από πίσω, δημόσια κι έντιμα σας λέω. Αυτή η επιλογή είναι μια επιλογή που βρίσκεται έξω από κάθε λογική ομαλής και δημοκρατικής μετάβασης.
Οφείλετε όλοι σας να σεβαστείτε την ετυμηγορία του ελληνικού λαού, να σεβαστείτε όλοι σας τη δημοκρατία σε αυτό τον τόπο και να μην επιχειρείτε να δεσμεύσετε τις επόμενες κυβερνήσεις και την κρίση του ελληνικού λαού.
10:35 «Η απάντησή σας δε με έκανε σοφότερο» είπε ο Αλ. Τσίπρας προς τον υπ. Οικονομικών ξεκινώντας τη δευτερολογία του. «Προκλητική η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, θυμίζει πλιάτσικο» υπογράμμισε ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ. «Δεν υπήρχε δέσμευση για αναδιάρθρωση των δανείων και στήριξη της πραγματικής οικονομίας και - ανήκουστο! - έμειναν άθικτες οι διοικήσεις των τραπεζών χωρίς να υπάρχει πρωταγωνιστικός ρόλος του δημοσίου (όπως έγινε σε περιτπώσεις ευρωπαϊκών και αμερικανικών τραπεζών).
«Για κακή σας τύχη, οι εταίροι μας διατυπώνουν αλήθειες που σας πλήττουν καίρια: Αν έφευγε η Ελλάδα θα διαλυόταν η ευρωζώνη δήλωσε η Μέρκελ ενώ ο Ρεν παραδέχθηκε ότι θυσιάσαμε την Ελλάδα για να σωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες. Ακόμα και εσείς κ. Στουρνάρα (και οφείλετε να δώσετε εξηγήσεις) υπακούοντας στον Σόιμπλε, δεν τολμήσατε καν να διαπραγματευθείτε. Αν είναι αληθινό το δημοσίευμα τον Fianancial Times [διαβάστε αναλυτικά εδώ], δηλώσατε ότι «καρφώσατε» στον κ. Σόιμπλε την πρόθεση του ΔΝΤ για κούρεμα του ελληνικού χρέους» τόνισε ο Αλ. Τσίπρας και έκανε αναφορά στην πρόθεση του Γ. Στουρνάρα να αναλάβει διοικητής της ΤτΕ. «Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα εκλέξει η Βουλή που θα έχει την πλειοψηφία ο ΣΥΡΙΖΑ, να το καταλάβετε καλά» διεμήνυσε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οφείλετε όλοι σας να σεβαστείτε την ετυμηγορία του εληνικού λαού και να μη δεσμεύσετε τις επόμενες κυβερνήσεις ορίζοντας από τώρα τον επόμενο διοικητή της ΤτΕ που θα έχει πενταετή θητεία» κατέληξε ο Αλ. Τσίπρας.
10:30 Αντί του Α. Σαμαρά, ο Γ. Στουρνάρας ανέλαβε να απαντήσει στον Αλ. Τσίπρα. Τα βρήκε όλα καλώς καμωμένα στην ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών. «Στρατηγικός στόχος της κυβέρνησης είναι η αποδέσμευση των τραπεζών από το ΤΧΣ» ανέφερε. Σύμφωνα με τον υπ. Οικονομικών, έχουν διεξαχθεί εκατοντάδες έλεγχοι στις συστημικές τράπεζες για να αναζητηθούν επισφάλειες.
10:20 Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έκανε εκτενή αναφορά στο «τρίγωνο της διαπλοκής» («τράπεζες - κόμματα εξουσίας - επιχειρηματικά και εκδοτικά συμφέροντα»), τρίγωνο το οποίο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πορεία της χώρας προς τη χρεοκοπία και στα δάνεια ύψους 120 εκ. ευρώ των δύο πάλαι ποτέ κομμάτων εξουσίας και αναρωτήθηκε ποιος θα ξεπληρώσει τα δάνεια αυτά. Επίσης, αναφέρθηκε στο επικείμενο νομοσχέδιο με το οποίο αλλάζουν οι όροι και οι ιδιώτες μέτοχοι θα μπορούν να ανακτήσουν άμεσα τις μετοχές τους σε τρέχουσες τιμές της αγοράς, δηλαδή εξευτελιστικά χαμηλότερες από τις αρχικά προβλεπόμενες. «Δεν μπορείτε να αλλάξετε το νόμο και να ξαναδώσετε στους ιδιώτες ξανά τις τράπεζες προκαλώντας ζημία ύψους 25 δισ. ευρώ στο ελληνικό δημόσιο», τόνισε και έθεσε το ερώτημα αν θα υπάρξει έλεγχος και στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των συστημικών τραπεζών και ειδικότερα προς επιχειρηματικούς ομίλους, ΜΜΕ και πολιτικά κόμματα.
Ολόκληρη η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα:
Πρωτολογία :
Κύριε Υπουργέ, δεν ξέρω αν είστε λάτρης του σινεμά, αλλά αυτές τις ημέρες αναμένεται να δοθούν τα Οσκαρ και η ταινία που αναμένεται να πάρει πολλά απ’ αυτά έχει τίτλο «Οδηγός διαπλοκής».
Στην Ελλάδα στη θέση του «Οδηγού» ήταν τρεις. Ήταν τριπολικό το σύστημα. Συνήθως, στο πιλοτήριο είναι ο κυβερνήτης και ο συγκυβερνήτης. Εδώ, είχαμε τρεις να οδηγούν το σύστημα της διαπλοκής:
Ο πρώτος συνοδηγός ήταν το διεφθαρμένο σύστημα των κομμάτων εξουσίας που δυστυχώς, αυτές τις ημέρες βγαίνει και αποκαλύπτεται ως χιονοστιβάδα αυτή η οσμή των σκανδάλων, που δημιουργεί μια απαξία απέναντι στο πολιτικό σύστημα συνολικά, δυστυχώς, για τις μίζες από τα εξοπλιστικά, τη Siemens, αλλά και το τραπεζικό σύστημα.
Ο δεύτερος συνοδηγός ήταν οι τράπεζες -το ίδιο το τραπεζικό σύστημα - που έδιναν δάνεια χωρίς εγγυήσεις.
Ο τρίτος συνοδηγός ήταν οι επιχειρηματικοί όμιλοι που δεχόντουσαν αυτές τις δανειοδοτήσεις, ως επί το πλείστον όμιλοι που ήλεγχαν ή ελέγχουν Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Μας είπατε το 2010 ότι πρέπει να υποστούμε τη θυσία του μνημονίου για να σώσουμε τις τράπεζες, γιατί, αν δεν σώσουμε τις τράπεζες, θα καταρρεύσει η χώρα. Η χώρα κατέρρευσε, οι τραπεζίτες όμως μένουν όρθιοι. Επισφαλή δάνεια, μη εξυπηρετούμενα, παράνομα δάνεια δεν είναι η εξαίρεση, είναι ο κανόνας.
Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, κύριε Υπουργέ, που αφορά περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ επισφαλών δανείων, είναι η κορυφή του παγόβουνου, τη στιγμή που το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων στη χώρα προσεγγίζει τα 80 δισεκατομμύρια ευρώ και αφορά, κυρίως, τις συστημικές τράπεζες, αυτές που ανακεφαλαιοποιήθηκαν με δημόσιο χρήμα, περίπου 28% έως 33% του συνόλου των δανείων, σύμφωνα με τις καινούργιες εκτιμήσεις.
Το ερώτημα που καταθέτουμε είναι το εξής:
Θα τα ελέγξετε αυτά ή θα μείνετε μόνο στις κινήσεις που γίνονται από την πλευρά της δικαιοσύνης και αφορούν το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο;
Το λέω αυτό, διότι τα δύο κόμματα που σήμερα, ακόμα και τώρα συγκυβερνούν, ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία, έχουν συσσωρευμένα χρέη από μία δημόσια τράπεζα, την Αγροτική, που σήμερα όμως έχει περάσει στην Τράπεζα Πειραιώς. Έχουν, λοιπόν, συσσωρευμένα χρέη από δάνεια που πήραν από την Αγροτική ύψους 120 εκατομμυρίων ευρώ το κάθε κόμμα. Αύριο αυτά τα κόμματα μπορεί να κλείσουν, να αλλάξουν ονομασία. Το ΠΑΣΟΚ ήδη το συζητά. Ποιος θα πληρώσει αυτά τα δάνεια; Θα τα πληρώσει ο ελληνικός λαός; Ποιος θα πληρώσει τη ζημιά;
Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, όμιλοι επιχειρηματικοί, με συσσωρευμένες ζημίες χρόνων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ συνεχίζουν να δανειοδοτούνται, έχοντας ρευστότητα, τη στιγμή που σχεδόν καμία υγιής παραγωγική επιχείρηση δεν έχει αυτή τη δυνατότητα πρόσβασης σε τραπεζικό δανεισμό. Ποιος θα πληρώσει τη ζημιά;
Και σαν να μη φτάνουν όλα αυτά, μαθαίνουμε από δημοσιεύματα στον οικονομικό τύπο ότι σχεδιάζετε να φέρετε άμεσα νομοσχέδιο που θα αφορά στην αλλαγή των όρων που είχαν συμφωνηθεί κατά τη διάρκεια της απόφασης για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, των συστημικών τραπεζών, δηλαδή την αλλαγή των όρων ανακεφαλαιοποίησης για την ανάκτηση των μετοχών, τα δικαιώματα ανάκτησης των μετοχών, τα λεγόμενα warrants, σε τιμές εξευτελιστικές, σε τιμές κάτω από τις τρέχουσες. Επιτρέψτε μου να δώσω εδώ ένα παράδειγμα. Η Eurobank που δεν υπήρξε και η δυνατότητα να υπάρξει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου από την πλευρά τότε ιδιωτών μετόχων και έγινε στο σύνολό της στο Τ.Χ.Σ., για τη Eurobank λοιπόν το ελληνικό δημόσιο έχει δώσει 10,5 δις ευρώ, συνολικά δηλαδή από τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης έχει η Eurobank απορροφήσει 10,5 δις ευρώ, 5,8 από την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και 4,6 δις ευρώ για τη κάλυψη του funding group.
Η αρχική τιμή μετοχής ήταν 1,54 ευρώ Μετά τη συγχώνευση του νέου Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου που χωρίστηκε σε Bad Bank και Good Bank ήταν 1,27 ευρώ η μετοχή. Σήμερα η σημερινή τιμή αγοράς είναι 0,49. Μαθαίνουμε ότι υπάρχει μια προσφορά που είναι 0,2 ευρώ, δηλαδή πέντε έξι φορές κάτω από την αξία της μετοχής κατά της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης και πολύ πιο κάτω και από τις σημερινές εξευτελιστικές τιμές της αγοράς. Δηλαδή με λίγα λόγια ιδιώτης με 2 η 2,5 δις θα πάρει το 50% μιας τράπεζας που έχει ανακεφαλαιοποιηθεί με δημόσιο χρήμα τη στιγμή που το ελληνικό δημόσιο έχει σπαταλήσει για αυτή την τράπεζα ήδη 10,50 δις ευρώ.
Κύριε Υπουργέ, δεν είναι δυνατόν να έχετε δώσει 40 δις – και ολοκληρώνω με τα ερωτήματα – από τα 50 που έχουν προϋπολογιστεί και έχουν ήδη εγγραφεί ως δημόσιο χρέος που θα αποπληρώσουν οι επόμενες γενιές, οι ελληνες φορολογούμενοι κι εσείς να σκέφτεστε - μετά από όλα όσα έχουν συμβεί με τις τράπεζες και αυτή την οσμή σκανδάλων που επικρατεί - να αλλάξετε τον νόμο και να πάτε σε μια διαδικασία συντόμευσης της ανάκτησης μετοχών για τους ιδιώτες μετόχους η οποία θα αποφέρει το πολύ 15 δις ευρώ.
Με δυο λόγια, δηλαδή, θα έχουμε ζημία επιπλέον για το ελληνικό Δημόσιο περίπου 25 δις ευρώ. Το ερώτημά μου, λοιπόν, είναι αν έχετε καταλάβει τι σημαίνει αυτό, ποιος θα αναλάβει αυτή την ευθύνη, την πολιτική, αλλά και ποινική ευθύνη, γιατί είναι ζημία του ελληνικού Δημοσίου ;
Σκεφτείτε ότι συζητάγαμε ώρες και μέρες για την περιβόητη υπόθεση των υποβρυχίων, το σκάνδαλο των υποβρυχίων, που αφορούσε ζημία 2,5 δις. Εδώ μιλάμε για δέκα φορές μεγαλύτερη ζημία!
Τα ερωτήματά μου, λοιπόν, είναι αν όντως ισχύουν τα δημοσιεύματα ότι θα προχωρήσετε σε αυτή τη διαδικασία, ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη την πολιτική και την ενδεχόμενη ποινική για τη ζημία του ελληνικού Δημοσίου και αν προτίθεσθε να ζητήσετε τον έλεγχο και των μη εξυπηρετούμενων δανείων των συστημικών τραπεζών, μετά από όλα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας και αφορούν το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.
Δευτερολογία :
Κύριε Στουρνάρα, όπως καταλαβαίνετε, η απάντησή σας δεν με κάνει ούτε σοφότερο ούτε ευτυχέστερο διότι αυτό που συνέβη και συμβαίνει στη χώρα είναι μια πραγματική τραγωδία.
Προκειμένου να σωθούν οι τράπεζες έχει γονατίσει ο ελληνικός λαός.
Στο ίδιο διάστημα, μάλιστα, παρουσιάστηκαν και κέρδη στις τράπεζες. Το χρηματιστηριακό παιχνίδι, όμως, με τα δικαιώματα ανάκτησης, «μυρίζει» διαθέσεις κερδοσκοπίας. Εγώ θα ήθελα όμως να σας πω το εξής : Αυτό που συνέβη στην Ελλάδα, θα μας πείτε πολλές φορές δεν ήταν κάτι το οποίο έχει γίνει μονάχα στην Ελλάδα.
Πράγματι, κατά τη διάρκεια της κρίσης και σε άλλες χώρες οι τράπεζες συμπαρέσυραν τα δημοσιονομικά, την οικονομία και υπήρξε ανάγκη άμεσης παρέμβασης του κράτους προκειμένου να διασωθούν.
Το είδαμε και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, το είδαμε και στη Μεγάλη Βρετανία. Κοιτάτε, όμως, ποια η διαφορά. Εκεί η διάσωση των τραπεζών έγινε με όρους ευνοϊκούς που διασφάλιζαν το δημόσιο συμφέρον. Μόνο στην Ελλάδα έγινε αυτό το πλιάτσικο.
Ήταν προκλητική η διαδικασία, κ. Στουρνάρα. Δεν τέθηκαν όροι για τις αμοιβές των στελεχών των τραπεζών, για μη διανομή κερδών, για δεσμεύσεις αναφορικά με τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. Ρυθμίσεις που υπήρξαν σε ανάλογες συμφωνίες σε χώρες της Ευρώπης και ιδίως των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Δεν υπήρξε δέσμευση των τραπεζών για αναδιάρθρωση των δανείων, ενήμερων και κόκκινων όπως έγινε επίσης στις περισσότερες χώρες που δημιούργησαν πιο βιώσιμες συνθήκες στην πραγματική οικονομία για τα δοκιμαζόμενα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα.
Έμειναν άθικτες, το κυριότερο, οι διοικήσεις. Που ακούστηκε αυτό; Οι ίδιοι άνθρωποι, τα ίδια φυσικά πρόσωπα που χρεοκόπησαν τις τράπεζές τους, να επιβραβεύονται και από πάνω παραμένοντας στις διοικήσεις. Κι όχι μόνο να παραμένουν στις διοικήσεις αλλά πολλές φορές να γίνονται και ισχυρότεροι από ότι ήταν πριν;
Δεν υπήρξε λοιπόν στην Ελλάδα πρωταγωνιστικός ρόλος των εκπροσώπων του Δημοσίου στις υπό ανακεφαλαιοποίηση τράπεζες. Θέλετε να σας δώσω το παράδειγμα της CityGroup στις ΗΠΑ, όπου ελαχιστοποιήθηκαν οι ζημιές για τους φορολογούμενους και η διαδικασία της ανάκτησης μετοχών από ιδιώτες έγιναν με πλήρη ανάκτηση χρημάτων για τους φορολογούμενους και το Δημόσιο, και μάλιστα με μικρό κέρδος; Εσείς εδώ πάτε να φορτώσετε ζημία πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ στο Δημόσιο.
Για να μην πω για τη Μεγάλη Βρετανία που η διάσωση των τραπεζών έγινε με πολύ αυστηρούς όρους από την κυβέρνηση Μπράουν με άμεση κρατικοποίηση, αλλαγή διοικήσεων, δημιουργία κακής τράπεζας εντός της υπάρχουσας, διασφάλιση της διαδικασία ώστε τυχόν επαναφορά των μετοχών στα χέρια ιδιωτών να περιλαμβάνει και την αποπληρωμή των ζημιών από το καλό κλίμα της τράπεζας, διασφαλίζοντας έτσι την πλήρη επιστροφή των χρημάτων. Μόνο εδώ έγινε αυτό το πλιάτσικο.
Κύριε Στουρνάρα, για κακή σας τύχη τις τελευταίες μέρες οι λαλίστατοι εταίροι μας έρχονται και διατυπώνουν αλήθειες που πλήττουν καίρια την αξιοπιστία σας ως κυβέρνηση. Η κα Μέρκελ είπε στη Σύνοδο Κορυφής, σύμφωνα με τη γαλλική Monde ότι αν έφευγε η Ελλάδα θα διαλυόταν η Ευρωζώνη, θα αναγκαζόμασταν να φύγουμε όλοι. Είναι το βασικό επιχείρημα που σας λέμε τόσο καιρό για να διαπραγματευτείτε αλλά εσείς δεν κάνετε τίποτα. Ο κ. Ρεν, απαντώντας στον Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Χουντή, αποκάλυψε προχθές στο Στρασβούργο ότι «θυσιάσαμε την Ελλάδα για να σωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες.
Δεν σώσατε καμία Ελλάδα. Σώσατε τις ευρωπαϊκές τράπεζες με τη συμπεριφορά σας. Κι αυτό το ομολογείτε κι εσείς όπως βλέπω. Έχω μπροστά μου το δημοσίευμα των Financial Times όπου είναι πρωτοφανές αυτό και πραγματικά θέλω να δώσετε κάποιες εξηγήσεις στο ελληνικό Κοινοβούλιο και τον ελληνικό λαό αν είναι αληθές το δημοσίευμα. Διότι, εδώ, το δημοσίευμα λέει ότι, αμέσως μετά τις εκλογές του 2012, όταν εξελέγη τρικομματική κυβέρνηση και ο κ. Σαμαράς υποσχέθηκε στον ελληνικό λαό επαναδιαπραγμάτευση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η κα Λαγκάρντ σας πλησίασααν να σας πουν «μη διαπραγματευτείτε εσείς, το κάνουμε εμείς για χάρη σας. Πάμε στο Eurogroup τέλος του καλοκαιριού να βάλουμε εμείς το θέμα κουρέματος του χρέους, 60 έως 100 δις.»
Και εσείς τι απαντήσατε; Είναι σε εισαγωγικά μέσα και το καταθέτω στα πρακτικά το δημοσίευμα, αν είναι αληθές. «Ο κ. Τόμσεν και η κα Λαγκάρντ μου είπαν ότι έπρεπε να σταθώ με την πλευρά τους. Τους είπα εντάξει, αλλά αν έρθω με την πλευρά σας είναι αυτό που θα βοηθήσει πραγματικά την Ελλάδα αλλά είναι και κάτι που είναι εντελώς έξω από τη συζήτηση. Ο Σόιμπλε μου είπε «forget it Γιάννης, ξέχνα το Γιάννη». «Γι’ αυτό δε μπορεί να γίνει. Είναι κάτι που δεν μπορεί να γίνει, τι μπορούμε να κάνουμε;». Αυτή είναι η διαπραγμάτευση που κάνατε, αυτή είναι η λογική της διαπραγμάτευσης για εσάς; Να καρφώσετε στον κ. Σόιμπλε την επιθυμία – έτσι λέει το δημοσίευμα, δεν ξέρω αν είναι αληθινό – της Λαγκάρντ να υπάρξει βοήθεια της Ελλάδας στο Eurogroup για απομείωση του χρέους; Δηλαδή, η διαπραγμάτευσή σας εξαρτάται από το αν ο κ. Σόιμπλε θα σας πει ναι; Δώστε κάποιες απαντήσεις κ. Στουρνάρα διότι τις τελευταίες μέρες είναι πλέον φανερό ότι η κυβέρνησή σας είναι σε αποδρομή.
Όμως από ότι φαίνεται εσείς επιθυμείτε να δεσμεύσετε και τις επόμενες κυβερνήσεις που θα επιλέξει ο ελληνικός λαός με τη δική σας πολιτική. Ακούω κ. Στουρνάρα, διαβάζω δημοσιεύματα ότι επιθυμείτε, λένε, να αποχωρήσετε από Υπουργός Οικονομικών και να αναλάβετε τη θέση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Ευγενής φιλοδοξία από την πλευρά σας, αδιανόητο από πλευράς του κ. Σαμαρά, ο οποίος σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, όλες τις δημοσκοπήσεις είναι πίσω, δε θα είναι κυβέρνηση και ας γράφουν διάφορα παιχνιδάκια, κι ας λένε διάφορα για παιχνιδάκια με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Να το καταλάβετε καλά. Επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα εκλέξει η Βουλή που θα έχει πλειοψηφία ο ΣΥΡΙΖΑ και οι δυνάμεις που αντιμάχονται το μνημόνιο και τις πολιτικές της καταστροφής. Αναρωτιέμαι πως είναι δυνατό να περνάει από το μυαλό σας να αποφασίσει η κυβέρνηση αυτή για τον επόμενο Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος για τα επόμενα πέντε χρόνια χωρίς τη συναίνεση της Αντιπολίτευσης και του κόμματος ιδίως που όλες οι ενδείξεις λένε ότι θα είναι η επόμενη κυβέρνηση με την επιθυμία και την εντολή του ελληνικού λαού.
Και αναρωτιέμαι πώς περνάει κι από το δικό σας μυαλό. Δεν είστε ένας ουδέτερος τεχνοκράτης όπως ήσασταν πριν, έχετε χρεωθεί - και μπράβο σας γιατί το κάνετε με τόλμη - αλλά το έχετε χρεωθεί την ευθύνη αυτής της πολιτικής. Επειδή, λοιπόν, κ. Στουρνάρα, μου αρέσει να μιλάω δημόσια και ανοιχτά, όχι να λέω άλλα μπροστά κι άλλα από πίσω, δημόσια κι έντιμα σας λέω. Αυτή η επιλογή είναι μια επιλογή που βρίσκεται έξω από κάθε λογική ομαλής και δημοκρατικής μετάβασης.
Οφείλετε όλοι σας να σεβαστείτε την ετυμηγορία του ελληνικού λαού, να σεβαστείτε όλοι σας τη δημοκρατία σε αυτό τον τόπο και να μην επιχειρείτε να δεσμεύσετε τις επόμενες κυβερνήσεις και την κρίση του ελληνικού λαού.
0 Σχόλια
Αποφύγετε τις ύβρεις για να μην αναγκαζόμαστε να διαγράφουμε.Είμαστε υπέρ της ελεύθερης έκφρασης και του διαλόγου