Εφικτή η Ειδική Οικονομική Ζώνη στη Θράκη

«Η Θράκη, η εσχατιά της Ελλάδας, θα αποτελέσει μια από τις πιο φιλικές περιοχές στην Ευρώπη για την προσέλκυση νέων επενδυτών», αναφέρουν οι άνθρωποι του Χρηματοοικονομικού Φόρουμ Θράκης σε επιστολή προς τον πρωθυπουργό.

Μπορεί να εφαρμοστεί αποκλειστικά μέσω νομοθετικής σύμπραξης μεταξύ Ε.Ε. και Ελληνικής
Δημοκρατίας, αναφέρει τεχνική έκθεση που συντάχθηκε ειδικά για το σκοπό αυτό
«Η Ειδική Οικονομική Ζώνη στη Θράκη δεν είναι, εν γένει, συμβατή με το δίκαιο της Ε.Ε., παρά ταύτα θα μπορούσε να επιτευχθεί μετά από αίτηση που βασίζεται στη δυνατότητα χορήγησης εξαίρεσης μέσω ειδικής νομοθετικής πρόβλεψης από την πλευρά της Ένωσης» στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει ο πληρεξούσιος δικηγόρος δρ.
Hans Beeg στη τεχνική έκθεση που του ανέθεσε να συντάξει το Χρηματοοικονομικό Φόρουμ Θράκης. Το θέμα είχε αναδειχθεί μέσα από διοργανώσεις του Φόρουμ στη Θράκη, όπου διατρανώνονταν, πως, «η εσχατιά της Ελλάδας, μπορεί να αποτελέσει μια από τις πιο φιλικές περιοχές στην Ευρώπη για την προσέλκυση νέων επενδυτών».

Την τεχνική αυτή έκθεση επισυνάπτει η πρόεδρος Κατερίνα Καραγιάννη και τα μέλη του Χρηματοοικονομικού Φόρουμ Θράκης στην επιστολή προς τον Γεώργιο Παπανδρέου, πρωθυπουργό της Ελλάδας με αντίστοιχη κοινοποίηση στον αντιπρόεδρο κυβέρνησης Θεόδωρο Πάγκαλο, αντιπρόεδρο κυβέρνησης και υπουργό Οικονομικών Ευάγγελο Βενιζέλο και υπουργό Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Την επιστολή υπογράφουν επίσης οι Λεωνίδας Κίτσιος, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Ν. Έβρου, Νικόλαος Αγγελίδης, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Ν. Ροδόπης, Παναγιώτης Ανδρικόπουλος, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Ν. Ξάνθης, Βασίλειος Κάτσος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Φαρμακοβιομηχανίας «Pharmathen Pharmaceuticals», Αθανάσιος Παπαζηλάκης, πρόεδρος γαλακτοβιομηχανίας «ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ Α.Ε.», Ιωάννης Ζούρας, πρόεδρος της βιομηχανίας τροφίμων «ΖΟΥΡΑΣ ΦΑΡΜ Α.Ε.», Δημήτριος Αμπατζής, διευθύνων σύμβουλος της αλευροβιομηχανίας «ΜΥΛΟΙ ΘΡΑΚΗΣ Α.Ε.»

Αναλυτικά η επιστολή: «Είναι πασιφανές πως γνωρίζετε καλύτερα από όλους ότι για να μπορέσει να απαλλαγεί η χώρα από την δίνη της δημοσιονομικής κρίσης χρειάζονται γενναίες αποφάσεις. Αποφάσεις που θα βάλουν ξανά τη χώρα σε τροχιά ανάπτυξης. Γι’ αυτό το λόγο και συναισθανόμενοι τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν, αποφασίσαμε να σας ενημερώσουμε σχετικά με τις προσπάθειες που έχει ξεκινήσει το Χρηματοοικονομικό Φόρουμ Θράκης σε συνεργασία με τους επιχειρηματίες της περιοχής, για τον χαρακτηρισμό της Θράκης ως ζώνη με ειδικό φορολογικό καθεστώς.

Ήδη έχουμε κάνει συζητήσεις με τα κοινοτικά όργανα αλλά και με ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και η ανταπόκριση των εταίρων μας δείχνει να είναι θετική. Όπως καταλαβαίνετε, στην περίπτωση που αυτή η προσπάθεια ευοδωθεί, αυτομάτως η Θράκη, η εσχατιά της Ελλάδας δηλαδή, θα αποτελέσει μια από τις πιο φιλικές περιοχές στην Ευρώπη για την προσέλκυση νέων επενδυτών. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν, ότι το όφελος είναι τεράστιο όχι μόνο για τη Θράκη, αλλά και για ολόκληρη την Ελλάδα αφού με την υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου μεταβάλλεται ολόκληρος ο επενδυτικός χάρτης της Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.
Στην παρούσα επιστολή σας επισυνάπτουμε και την τεχνική έκθεση του πληρεξούσιου δικηγόρου μας δρ. Hans Beeg όπου αναλύονται οι δυνατότητες και οι προϋποθέσεις που πληρεί η Θράκη βάσει της κοινοτικής νομοθεσίας για να μπορέσει να μετεξελιχθεί σε μια ζώνη με ειδικό φορολογικό καθεστώς. Πριν από λίγο καιρό λάβατε μια επιστολή από επιφανείς ανθρώπους του πνεύματος που σας ζητούσαν να τολμήσετε. Εμείς σας ζητάμε να δράσετε. Να δράσετε γρήγορα πριν μας προλάβουν οι εξελίξεις. Να γίνεται απόστολος αυτής της καινοτόμου ιδέας. Και να τεθείτε επικεφαλής ενός ενιαίου πια αιτήματος, με κρατική υπόσταση που θα επιδιώκει την επιβολή στη Θράκη ζώνης με ειδικό φορολογικό καθεστώς. Ενός αιτήματος που μπορεί να αποτελέσει την αρχή των μεγάλων μεταρρυθμίσεων για όλη την Ελλάδα, που είναι σήμερα κάτι παραπάνω από επιτακτικές και αναγκαίες. Το ραντεβού της χώρας με την ιστορία έφτασε και πρέπει να είμαστε ενωμένοι και συνεπείς», καταλήγει η επιστολή.

Τι λέει η τεχνική έκθεση

«Αναφέρομαι στην εντολή σας να εξετάσουμε το ερώτημα σχετικά με το εάν μια Ειδική Οικονομική Ζώνη (ΕΟΖ) μπορεί να εγκαθιδρυθεί στην περιοχή της Θράκης, εντός των ορίων της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Μια Ειδική Οικονομική Ζώνη είναι μια διακριτική διοικητική περιφέρεια, δηλαδή μια διασφαλισμένη και προσδιορισμένη, κατά κύριο λόγο, κατά φυσικά όρια στην οικονομική επικράτεια ενός κράτους, επί της οποίας ισχύουν διαφορετικές δασμολογικές, φορολογικές και λοιπές ειδικές νομικές ρυθμίσεις, κανονισμοί και διοικητικά προνόμια επί διαμετακομιζομένων αγαθών που δεν παράγονται στην χώρα. Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις ΕΟΖ απολαμβάνουν ιδιαίτερη, ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση. Εταιρείες οι οποίες ιδρύουν επιχειρήσεις εντός μιας ΕΟΖ απολαμβάνουν, για παράδειγμα, επωφελέστερων όρων όταν αγοράζουν δομημένα / αναπτυχθέντα ακίνητα, εν μέρει αδάπανη υποστήριξη για την διεκπεραίωση των διαδικασιών ίδρυσης της επιχείρησής τους ή φορολογική απαλλαγή αναφορικά με γήπεδα και κτίρια. Επίσης, οι εταιρείες αυτές μπορούν να απαλλάσσονται από εταιρικό φόρο εισοδήματος ή φόρο εισοδήματος.
Παρόμοιες Ειδικές Οικονομικές Ζώνες βρίσκονται ειδικά στην Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, την Βόρειο Κορέα, την Ινδία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Επί της αρχής, η καθιέρωση Ειδικών Οικονομικών Ζωνών δεν είναι συμβατή με την νομοθεσία της Ε.Ε. Οι ΕΟΖ παραβιάζουν την συνθήκη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (Ε.Ο.Κ.) της 25.03.1957, όπως τροποποιήθηκε από την Συνθήκη της Λισσαβόνας της 13.12.07. Η ασυμβατότητα αυτή οφείλεται στο σκοπό της δημιουργίας και της εξασφάλισης της ομαλής λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς (άρθρο 26 Ε.Ο.Κ.) καθώς και στο δικαίωμα ελεύθερης διακίνησης αγαθών μέσα στο πλαίσιο μιας τελωνειακής ένωσης (άρθρο 28 Ε.Ο.Κ.). Παρά ταύτα, το άρθρο 28 Ε.Ο.Κ. επιτρέπει αποκλείσεις από τους όρους ρύθμισης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς με την προϋπόθεση, παρά ταύτα, ότι αυτές είναι προσωρινής φύσεως και προκαλούν την ελάχιστη δυνατή διατάραξη στην λειτουργία της. Η πρόβλεψη αυτή καταδεικνύει ότι η σύσταση Ειδικής Οικονομικής Ζώνης εκφεύγει της αρμοδιότητας του εθνικού νομοθέτη και επιφυλάσσεται αποκλειστικά στην αρμοδιότητα του ευρωπαϊκού νομοθέτη. Συνεπώς, η ανεξάρτητη δράση από οιοδήποτε κράτος μέλος κατά μόνας συνιστά παραβίαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και, ως εκ τούτου, θα ήταν άκυρη και θα μπορούσε να αγνοηθεί εξ ολοκλήρου από τα λοιπά κράτη μέλη σε βαθμό που θεμελιώνεται δικαίωμα να αγνοηθεί από αυτά η δημιουργία ΕΟΖ ως αποτέλεσμα της ανεξάρτητης δράσης ενός κράτους μέλους.

Από το 1998 έως το 2002 η Ε.Ε. και η Πολωνία διαπραγματεύτηκαν τους όρους ένταξης της Δημοκρατίας της Πολωνίας στην Ε.Ε. Οι όροι αυτοί διατυπώθηκαν στην σχετική Συνθήκη Ένταξης. Σύμφωνα με την πράξη που αφορά τους όρους ένταξης της Πολωνίας χορηγήθηκε άδεια για την σύσταση Δεκατεσσάρων (14) Ειδικών Οικονομικών Ζωνών υπό την προϋπόθεση περιορισμένης χρονικής διάρκειας ισχύος τους, η οποία εκπνέει την 23.12.2012 και την 31.12.2017 αντίστοιχα.

Το άρθρο 3 της Ε.Ο.Κ. προβλέπει ότι η νομοθετική ενσωμάτωση της εσωτερικής αγοράς, όσο να αφορά την τελωνειακή ένωση, τις πολιτικές ανταγωνισμού και τα μέτρα διατήρησης, υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ένωσης, όπως και μια κοινή εμπορική πολιτική ως «εξωτερική διάσταση της εσωτερικής αγοράς». Για το λόγο αυτό, η σύσταση Ειδικής Οικονομικής Ζώνης στην περιοχή της Θράκης θα μπορούσε να ισχύσει μόνο μέσω μιας νομοθετικής ενσωμάτωσης στην εσωτερική αγορά από την Ένωση.

Συνεπώς, σημείο αφετηρίας αποτελεί η έννοια της εσωτερικής αγοράς. Χαρακτηρίζεται από την ανεμπόδιστη ελευθερία διακίνησης σε μια ενιαία αγορά, η οποία δεν διασπάται από εσωτερικά σύνορα και, συνεπώς, συνδυάζει στον πυρήνα της την ισότητα και την ελευθερία. Επιπλέον, η εσωτερική αγορά είναι εξοπλισμένη με ένα σύστημα που διασφαλίζει ότι ο ανταγωνισμός δεν παραβιάζεται από τους ίδιους τους παίκτες της αγοράς. Αυτό ιχνογραφεί ξεκάθαρα ότι η σύσταση μιας Ειδικής Οικονομικής Ζώνης με τις ιδιαιτερότητες και τα πλεονεκτήματα που καταγράφονται ανωτέρω αντιτίθεται ριζικά στον ορισμό της έννοιας της εσωτερικής αγοράς.

Εκκινώντας από τους βασικούς όρους της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης, το άρθρο 27 της Ε.Ο.Κ. προβλέπει εξαιρέσεις. Το άρθρο 27 της Ε.Ο.Κ. εξυπηρετεί τον σκοπό της εξισορρόπησης συμφερόντων μεταξύ πλέον ανεπτυγμένων οικονομικά κρατών μελών από τη μια και την ομάδα των οικονομικά ασθενεστέρων κρατών μελών από την άλλη. Αυτό, για παράδειγμα, εκφράστηκε ήδη κατά γενικό τρόπο στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων ένταξης της Ε.Ε. από την μία και της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας από την άλλη. Συνεπώς, η εξισορρόπηση των συμφερόντων μπορεί να περιλαμβάνει και περιφερειακά συγκεκριμένες περιοχές εντός των ορίων ενός οικονομικά αδύνατου κράτους μέλους. Κάτι τέτοιο δεν συνιστά παραβίαση του άρθρου 175, εδ. 2 της Ε.Ο.Κ., το οποίο συγκροτεί την πολιτική της εσωτερικής αγοράς με σκοπό τη σύγκλιση και, συνεπώς, λειτουργεί ως μοντέλο μιας εσωτερικής αγοράς που την χαρακτηρίζει η αλληλεγγύη. Τα διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης μεταξύ των εθνικών οικονομιών πρέπει, συνεπώς, να λαμβάνονται κατ’ αυτήν υπόψη. Αυτή ακριβώς ήταν η περίπτωση ήδη το 1996 με την ευκαιρία της ένταξης των τεσσάρων λεγομένων συνεκτικών κρατών, της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, με βάση κατά κεφαλήν εισόδημα που υστερούσε του 90% του μέσου Κοινοτικού όρου.

Σε αντίθεση με την υποχρέωση λήψης υπόψη συγκεκριμένων προσπαθειών, όπως προβλέπεται στο άρθρο 27 της Ε.Ο.Κ., η άδεια διαφοροποίησης με τη μορφή εξαίρεσης απευθύνεται προς το συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι εξαιρέσεις είναι προβλέψεις παράγωγης νομοθεσίας οι οποίες δημιουργούν ή επιτρέπουν, τουλάχιστον για περιορισμένη χρονική περίοδο, μια νομική κατάσταση μεμονωμένου κράτους μέλους η οποία παρεκκλίνει από αυτήν άλλων κρατών μελών (Grabitz / Hilf / Nettesheim / Bast, «Das Rechte der Europaischen Union» (Νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 44η έκδοση 2011, άρθρο 27 Ε.Ο.Κ. υπ’ αριθμό 14 με περαιτέρω παραπομπές).

Οι εξαιρέσεις στην περιοχή της εσωτερικής αγοράς περιλαμβάνουν συνήθως όρια στο ενδοκοινοτικό εμπόριο καθώς και διάκριση μεταξύ παραγωγών ή καταναλωτών διαφόρων κρατών μελών ή, αντίθετα, «αδικαιολόγητα» πλεονεκτήματα για τις εξυπηρετούμενες περιοχές, είτε ως ευθεία συνέπεια των κοινοτικών κανονισμών ή, σε περίπτωση έλλειψης πλήρους εναρμόνισης, λόγω του περιθωρίου στήριξης ανάγκης θέσπισης προστατευτικών ρυθμίσεων σύμφωνα με το πρωτογενές δίκαιο.

Κατά ταύτα, η θέσπιση Ειδικής Οικονομικής Ζώνης στην Θράκη μπορεί να εφαρμοστεί αποκλειστικά μέσω νομοθετικής σύμπραξης μεταξύ της Ε.Ε. και της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αυτό μπορεί να ξεκινήσει με την υποβολή σχετικής αίτησης στις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής. Οι υπηρεσίες αυτές είναι η Διεύθυνση Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών (αρμόδιος επίτροπος ο Dr Michel Barnier) καθώς και η Διεύθυνση Φορολογίας, Τελωνείων και καταπολέμησης της απάτης (αρμόδιος επίτροπος Algirdas Semeta).  Οι αρμόδιοι φορείς εντός των ανωτέρω διευθύνσεων είναι οι γενικές διευθύνσεις. Ο γενικός διευθυντής Jonathan Faull διευθύνει την Γ.Δ. Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών και ο γενικός διευθυντής Walter Deffaa διευθύνει την Γ.Δ. Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης. Εντός της Γ.Δ. Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης ο Δρ. Αντώνης Καστρισιανάκης είναι επικεφαλής των υποδιευθύνσεων Security & Safety, Trade Facilitation & International coordination.
Καθώς η σύσταση μιας Ειδικής Οικονομικής Ζώνης απαιτεί, όπως υποδείχθηκε, νομοθετική πρωτοβουλία η οποία περιλαμβάνει την Ευρωπαϊκή Ένωση από τη μια και το κράτος μέλος από την άλλη, αίτηση για την δημιουργία Ειδικής Οικονομικής Ζώνης μπορεί να υποβληθεί μόνο από την κυβέρνηση του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους. Αυτό, συγκεκριμένα, σημαίνει ότι για την υποβολή μιας τέτοιας αίτησης προς την Ε.Ε. απαιτείται απόφαση του υπουργικού συμβουλίου της Ελλάδας και η εξουσιοδότηση για την έναρξη διαπραγματεύσεων μέσω κυβερνητικής απόφασης που φέρει την υπογραφή του πρωθυπουργού της Ελλάδας.

Κατόπιν τούτου καταλήγω στο συμπέρασμα ότι, παρά το ότι η δημιουργία Ειδικής Οικονομικής Ζώνης στην Θράκη δεν είναι, εν γένει, συμβατή με το δίκαιο της Ε.Ε., παρά ταύτα θα μπορούσε να επιτευχθεί μετά από αίτηση που βασίζεται στη δυνατότητα χορήγησης εξαίρεσης μέσω ειδικής νομοθετικής πρόβλεψης από την πλευρά της Ένωσης».
http://www.xronos.gr/detail.php?ID=72974