Η Αξιοποίηση της ΑΟΖ απαιτεί Επαγγελματική Αναθεώρηση Νόμου περί Υδρογονανθράκων

Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός
Με βάση την πρόσφατη τροποποίηση του Νόμου 2289/95 περί Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων που ψηφίστηκε στην χώρα μας, ο διεθνής έγκυρος οίκος Fraser Institute αξιολόγησε με σχετική Έρευνα της Διεθνούς Αγοράς και τη Ελλάδα. Το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικά απογοητευτικό για όσους δεν έχουν διαβάσει τις λεπτομέρειες της νομοθεσίας. Η Ελλάδα κατετάγη 93η επί συνόλου 147 κρατών με επενδυτική ελκυστικότητα μικρότερη από αυτή αφρικανικών κρατών. Προσπαθήσαμε να καταλάβουμε γιατί η Ελλάδα των 1.400.000 ανέργων –η οποία κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να επιβιώσει σήμερα οικονομικά- δεν βρίσκεται στις 10 πρώτες θέσεις; Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι εντυπωσιαστήκαμε από την ανεπάρκεια της τροποποίησης. Είμαστε βεβαίως στην φάση των διορθώσεων που μπορούν να κάνουν το Νόμο αυτό έναν από τους καλύτερους των υδρογονανθράκων του κόσμου. Και για να εξηγηθούμε αρκεί να αναφέρουμε ένα απλό παράδειγμα.

Είναι γνωστό σε όλους μας ότι οι αναμενόμενοι μεγάλοι στόχοι κοιτασμάτων Φυσικού Αερίου και Πετρελαίου βρίσκονται στα ανοικτά πελάγη της ΑΟΖ μας σε θαλάσσια βάθη κυμαινόμενα μεταξύ 1.000 και 3.000 μέτρων. Σ’ αυτά τα βάθη, οι δαπάνες Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων είναι εξαιρετικά υψηλές και οι Εταιρείες για να πάρουν την επένδυσή τους πίσω πληρώνοντας ένα καλό μερίδιο στο Κράτος αναζητούν μεγάλα κοιτάσματα. Τέτοια κοιτάσματα ή και χαρτογραφημένοι στόχοι κοιτασμάτων έχουν ήδη ανακαλυφθεί όπως η Αφροδίτη στην ΑΟΖ της Κύπρου με εμβαδόν 140 km², το Λεβιάθαν στην ΑΟΖ του Ισραήλ με εμβαδόν 350 km² και ο Αχιλλέας στην Ελληνική ΑΟΖ με εμβαδόν 450 km². To πρόβλημα είναι όταν ζητήσουμε από τους ξένους επενδυτές να ψάξουν για να βρουν τέτοια κοιτάσματα στην Ελλάδα, θα έρθουν; Είναι πάρα πολύ απλό: δεν θα έρθουν! Ας εξετάσουμε ποιος είναι ο λόγος.

Σε παγκόσμιο επίπεδο όταν οι πετρελαϊκές εταιρείες ανακαλύψουν κοίτασμα, σύμφωνα με την διεθνή πρακτική σήμερα το κοίτασμα τους παραχωρείται αυτόματα ολόκληρο προς εκμετάλλευση για 25 έως και 35 χρόνια. Αντίθετα ο Ελληνικός Νόμος προβλέπει, βλέπε Άρθρο 5 παρ.9, ότι στην περίπτωση που η Εταιρεία ανακαλύψει κοίτασμα δικαιούται αυτόματα μόνο μία μέγιστη «περιοχή εκμετάλλευσης» 100 km², τίποτα παραπάνω. Μόνο εάν ο Ανάδοχος αποδείξει ότι το κοίτασμα είναι μεγαλύτερο από 100 km² θα μπορούσε να του δοθεί μία μέγιστη έκταση 200 km². Αλλά μετά δεν υπάρχει άλλη διαδικασία. Αυτό δείχνει ότι εάν μία Εταιρεία ανακαλύψει π.χ. στον Αχιλλέα (450 km²), Υδρογονάνθρακες θα δικαιούται λιγότερο από το μισό κοίτασμα. Καταλαβαίνουμε λοιπόν γιατί η Χώρα μας κατετάγη μίας από τις λιγότερο ελκυστικές στον κόσμο. Η ανακήρυξη όμως της ΑΟΖ μας έχει ως κύριο στόχο να δώσει αξία στον Ορυκτό μας πλούτο και να προσελκύσει στρατηγικούς επενδυτές. Για το λόγο αυτό θα πρέπει ο Ελληνικός Νόμος περί των Υδρογονανθράκων να είναι έγκαιρα έτοιμος και να μπορεί να προσελκύσει μεγάλους και έμπειρους επενδυτές, έτσι ώστε να συνεισφέρει το συντομότερο στην ανακούφιση της Ελληνικής Οικονομίας και στην αντίστοιχη μείωση της ανεργίας.