H φάρσα της λιτότητας...

Δύο άρθρα που σε πρώτη ανάγνωση μοιάζουν να έχουν αντίθετες προσεγγίσεις στην πραγματικότητα αλληλοσυμπληρώνονται σε μια περίτρανη διαπίστωση της χρεοκοπίας των μονομερών δημοσιονομικών περικοπών ως λύσης για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης.

Πρόκειται για το άρθρο του...


Stefan Kaiser στο Spiegel με τίτλο «Ώρα να τελειώνουμε με τη φάρσα της διάσωσης της Ελλαδας» και το άρθρο του Jean Pisani Ferry στους Financial Times με τίτλο «Η αυτοκαταστροφική λιτότητα της Ευρώπης».

Στο πρώτο άρθρο με αφορμή την Ελλάδα -η οποία δεν χαρακτηρίζεται ως συνήθως ειδική περίπτωση- επισημαίνεται ότι η σκληρή δημοσιονομική λιτότητα έχει εγκλωβίσει τη χώρα στην ύφεση και υποχρεώνει τις δύο πλευρές να υιοθετούν μια ρητορική αναντίστοιχη με την πραγματικότητα: Οι μεν δανειστές χρησιμοποιούν σκληρή γλώσσα και διατυπώνουν προσβλητικές προτάσεις, όπως αυτή για τον επίτροπο προϋπολογισμού, για να καθησυχάσουν την κοινή τους γνώμη ότι ελέγχουν την κατάσταση, η δε δανειολήπτρια χώρα προσυπογράφει στόχους που ξέρει ότι δεν μπορεί να τους τηρήσει. Η διατύπωση του άρθρου δεν αποκλείει την αναγωγή των συμπερασμάτων του και στις άλλες χώρες με κρίση χρέους εντός και εκτός του Προσωρινού Μηχανισμού.

Στο δεύτερο άρθρο οι μονομερείς πολιτικές λιτότητας παρουσιάζονται ως στρατηγικός κίνδυνος για ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς οι χώρες του νότου μαζί με τη Γαλλία αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 50% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης. Καίρια είναι η επισήμανση ότι οι δεσμεύσεις για περιορισμό του ελλείμματος μέχρι το 2013 που έχουν αναλάβει η Γαλλία και η Ισπανία είναι μη ρεαλιστικοί.

Οι παραπάνω προσεγγίσεις έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς δημοσιεύονται στη σκιά της σκληρής ρητορικής Μέρκελ-Σαρκοζί απέναντι στην Αθήνα, μια ρητορική που προορίζεται να καλύψει τη στρατηγική αμηχανία των δύο ηγετών για την εξέλιξη της κρίσης στην Ευρωζώνη.

Η Ευρωζώνη τους τελευταίους μήνες βρίσκεται μπροστά σε έναν απίστευτο φαύλο κύκλο πολιτικής επιδείνωσης της κρίσης: Το Δεκέμβριο υιοθετήθηκε ένα ανεφάρμοστο και αναποτελεσματικό ενισχυμένο Σύμφωνο Σταθερότητας, με την προσδοκία ότι θα διευκολύνει τη γερμανική κυβέρνηση να αποδεχθεί την έκδοση ευρω-ομολόγου, και την πορεία προς την ποσοτική χαλάρωση και τον ελεγχόμενο πληθωρισμό.

Αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα την οποία το Βερολίνο κάνει ότι αγνοεί: Η αποδοχή της καταστροφικής του εμμονής στη μονομερή δημοσιονομική λιτότητα γίνεται με την προσδοκία των εταίρων του ότι η λιτότητα με τις παρενέργειες που έχει ήδη συσσωρεύσει μπορεί να γίνει κινητήρια δύναμη για ριζική αλλαγή πολιτικής.

Τα παραπάνω είναι ένα επικίνδυνο και οριακό παιχνίδι που κινδυνεύει να πυροδοτήσει πανευρωπαϊκή κοινωνική έκρηξη και πολιτική αποσταθεροποίηση που θα ισοπεδώσουν όλα τα κεκτημένα συναίνεσης και σταθερότητας της μεταπολεμικής περιόδου και θα προκαλέσουν αναταράξεις που θα παραπέμπουν στη δεκαετία του '30.

Ετσι στο όνομα του Συνδρόμου της Βαϊμάρης που υποτίθεται ότι είναι ο σκληρός πυρήνας της γερμανικής ιδεοληπτικής εμμονής στη δημοσιονομική πειθαρχία απειλούνται όλα τα δεδομένα σταθερότητας στη Γηραιά Ήπειρο μετά το 1949.
Το σύνδρομο της Βαϊμάρης είναι περισσότερο πρόσχημα και άλλοθι, καθώς το γερμανικό πρόβλημα σήμερα έχει κυρίως γεωπολιτική διάσταση: Όπως εύστοχα επισημαίνει ο Wolfgang Munchau η Γερμανία είναι πολύ μεγάλη για να δεσμευθεί πλήρως σε ευρωπαϊκό πλαίσιο και πολύ μικρή για να σταθεί μόνη της στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Στην αρχή της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη βρίσκονται σε οριακή ισορροπία, καθώς ένα οποιοδήποτε ατύχημα μπορεί να έχει ανεξέλεγκτες παρενέργειες.


Γ. Καπόπουλος

logoplokies.blogspot.com