Τέλος στην «ισόβια θητεία» των μελών του ΕΣΡ προβλέπει το προσχέδιο για τις τηλεοπτικές άδειες

Με νέες τροποποιήσεις σε διατάξεις του νομοσχεδίου για τις ραδιοτηλεοπτικές άδειες, μπαίνει τέλος στην «ισόβια θητεία» των μελών του ΕΣΡ των οποίων η θητεία έχει λήξει αλλά παραμένουν στην θέση τους μετά από παράτασή της.

Όπως προβλέπει το προσχέδιο για τις τηλεοπτικές άδειες, σύμφωνα με την αλλαγή αυτή, για όσες εκ του Συντάγματος προβλεπόμενες ανεξάρτητες αρχές δεν έχει γίνει αντικατάσταση των αποχωρούντων μελών εντός της προβλεπόμενης εξάμηνης προθεσμίας και ανασυγκρότηση των αρχών αυτών, αποχωρούν και τα υπηρετούντα μέλη. Η αντικατάστασή τους πραγματοποιείται εντός δυο μηνών από την έναρξη της ισχύος του νόμου, που σημαίνει ότι σε αυτό το διάστημα θα πρέπει να έχει συγκληθεί η Διάσκεψη των Προέδρων ώστε με αυξημένη πλειοψηφία 4/5 να ορίσουν τα νέα μέλη του ΕΣΡ. 

Σύμφωνα με διευκρινίσεις η αποχώρηση αφορά τα μέλη που συνεχίζουν να υπηρετούν ενώ η θητεία τους έχει ήδη λήξει. Ως εκ τούτου, αυτό που επιφέρει η εν λόγω ρύθμιση του κ. Παππά είναι ότι καταργεί την διάταξη που επέκτεινε τις θητείες των μελών του ΕΣΡ. 

Πηγές του Μαξίμου αναφέρουν ότι ο νόμος 4055/2012, που τροποποίησε τον εκτελεστικό του άρθρου 101Α του Συντάγματος νόμο 3051/2002, για τις τηλεοπτικές άδειες, προέβλεψε ότι η θητεία των συνταγματικά κατοχυρωμένων ανεξάρτητων αρχών είναι εξαετής, μη ανανεώσιμη και ότι η παράταση θητείας μέχρι την αντικατάσταση μελών δεν μπορεί να υπερβαίνει το εξάμηνο. Με την αυστηρή αυτή ρύθμιση, ο νομοθέτης επιχείρησε να ενισχύσει την ανεξαρτησία των εν λόγω αρχών και να αντιμετωπίσει οριστικά το φαινόμενο των διαδοχικών παρατάσεων θητειών, μέσω νομοθετικών παρεμβάσεων που κρίθηκαν κατ’ επανάληψη ως αντισυνταγματικές από το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Ταυτόχρονα όμως –αναφέρουν οι ίδιες πηγές- με τη μεταβατική διάταξη του άρθρου 110 παρ. 12 του ως άνω νόμου -που δεν προβλεπόταν μάλιστα στο αρχικό νομοσχέδιο- ορίστηκε ότι α) λήγει η θητεία όσων κατά την έναρξη ισχύος του νόμου είχαν ήδη συμπληρώσει οκταετία, β) η θητεία των μελών που δεν είχαν συμπληρώσει οκταετία από την αρχική επιλογή τους παρατείνεται μέχρι τη συμπλήρωση της οκταετίας και γ) η αντικατάσταση όσων αποχωρούν άμεσα λόγω συμπλήρωσης οκταετίας γίνεται εντός 6 μηνών από την έναρξη ισχύος του νόμου.

Όσον αφορά του ΕΣΡ, πηγές του Μαξίμου αναφέρουν ότι η εν λόγω μεταβατική διάταξη δεν εφαρμόστηκε στο σύνολό της, δεδομένου ότι η ως άνω εξάμηνη προθεσμία αποχώρησης παρατάθηκε με διαδοχικούς νόμους 7 φορές, μέχρι 15/4/2015! Τότε μόνο αποχώρησαν τα τρία μέλη που είχαν ήδη συμπληρώσει οκταετία κατά την έναρξη ισχύος του ν. 4055/2012. Η δε αντικατάστασή τους δεν έγινε εντός 6 μηνών όπως προέβλεπε η μεταβατική διάταξη, με αποτέλεσμα το ΕΣΡ να στερείται νόμιμης συγκρότησης μετά την 15/10/2015.

Οι ίδιες πηγές συνεχίζουν, λέγοντας ότι η ως άνω μεταβατική διάταξη, η οποία απέβλεπε αφενός στην παροχή του αναγκαίου χρόνου για την εναρμόνιση της θητείας των μελών των ανεξάρτητων αρχών προς το νέο νομοθετικό πλαίσιο, αφετέρου στην εξάλειψη του φαινομένου της υπεροκταετούς θητείας ορισμένων μελών, στερείται πλέον προφανώς αντικειμένου.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, επισημαίνεται καταρχήν ότι ήδη προηγούμενη αντίστοιχη διάταξη  (άρθρο  57  παρ.  1  του  ν.  3979/2011)  που  παρέτεινε  κατά  παρόμοιο  τρόπο  (αυτοδικαίως)  τη  θητεία  των  μελών  του  ΕΣΡ  έχει  κριθεί από το ΣτΕ  ως  αντιβαίνουσα  στο  άρθρο  101Α του Συντάγματος, η  οποία  καθιερώνει  ρητώς  «ορισμένη»  θητεία  των  μελών  των  ανεξαρτήτων  αρχών (Ολομέλεια ΣτΕ 3515/2013).
Η αυτοδίκαιη (έως τη  συμπλήρωση  οκταετίας) παράταση  της  θητείας  των  μελών  του  ΕΣΡ  συνιστά  παραβίαση  του  Συντάγματος  και  του  Κανονισμού  της  Βουλής  και  αντιβαίνει  στην  αρχή  της  δημοκρατικής  νομιμοποίησης, δηλαδή  του  ερείσματος  της  εξουσίας  των  δημοσίων  αρχών  στη  λαϊκή  κυριαρχία   μέσω  των  θεσμικών  οργάνων  που  εκπροσωπούν  το  λαό  στον  διορισμό  των  μελών  των  ανεξάρτητων  αρχών. 

Κατ’ εφαρμογή της ως άνω νομολογίας, το ΣτΕ ακύρωσε σωρεία αποφάσεων του ΕΣΡ λόγω παράνομης συγκρότησης.  

Οι ίδιοι κύκλοι αναφέρουν πως δεδομένου ότι όλες οι προηγούμενες σχετικές νομοθετικές  παρεμβάσεις κατέτειναν  στο  να  καλύψουν  την  αδυναμία  εκδόσεως  αποφάσεως εκλογής μελών ανεξάρτητων αρχών από  τη  Διάσκεψη  των  Προέδρων της Βουλής με την προβλεπόμενη αυξημένη πλειοψηφία των 4/5, αυτή η λύση «ανάγκης» δεν  δύναται  να  αποτελέσει τη βασική  επιλογή  σε  ένα  κράτος  δικαίου  για  συνταγματικά κατοχυρωμένες Αρχές  που ασκούν  έλεγχο  νομιμότητας, όπως το ΕΣΡ.

Τέλος, σύμφωνα με τις πηγές του Μαξίμου, αναφέρεται πως «με τη ρύθμιση του άρθρου 55 παρ. 10 του ψηφισθέντος ν/σ, επιδιώκεται συνεπώς, όπως επιτάσσει και η προαναφερόμενη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, η άμεση νόμιμη συγκρότηση του ΕΣΡ με την αυξημένη δημοκρατική νομιμοποίηση που προβλέπει η διαδικασία επιλογής του από  τη  Διάσκεψη  των  Προέδρων της Βουλής, προκειμένου με πλήρη θεσμική θωράκιση να ανταποκριθεί στο μείζονα ρόλο που του ανατίθεται από το υπό ψήφιση ν/σ για την αδειοδότηση παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής».     

Ο υπουργός Επικρατείας τόνισε ότι έτσι «ανοίγει η δυνατότητα σύγκλισης για νόμιμη σύνθεση» του συμβουλίου, ενώ σημείωσε ότι τα μέλη του ΕΣΡ δεν έχουν συμπληρώσει όλα την προβλεπόμενη από το νόμο θητεία και ότι οποιαδήποτε αντικατάσταση προϋποθέτει την Διάσκεψη των Προέδρων και την απαραίτητη πλειοψηφία. Υπογράμμισε εξάλλου ότι «η ψήφιση του νομοσχεδίου είναι η αρχή». «Απαραίτητη προϋπόθεση για να λειτουργήσει ο νόμος, είναι η ευρύτατη συναίνεση για την συγκρότηση ενός ΕΣΡ που θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες όλων των πτερύγων», ανέφερε ο κ. Παππάς, συμπληρώνοντας ότι «μπορούμε να ξεκινήσουμε με πνεύμα συνεννόησης και σύγκλισης ώστε να αποδώσουμε στον ελληνικό λαό ένα καθαρό ραδιοτηλεοπτικό τοπίο που του αξίζει».

koutipandoras.gr