Πραγματικά οικονομικά της Κύπρου

Ν. Λυγερός, Μ. Χρήστου
Αυτήν την περίοδο στην Κύπρο γίνεται πολύς θόρυβος για τα οικονομικά της δεδομένα χωρίς όμως να υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία και στο τέλος η τακτική παρουσιάζεται να κυριαρχεί της στρατηγικής, ενώ αυτό δεν έχει κανένα νόημα. Η οικονομική κατάσταση που διανύουμε τώρα στην Κύπρο δεν οφείλεται καθόλου σε ενεργειακά προβλήματα, όπως προσπαθούν να το παρουσιάσουν μερικοί για να καλύψουν άλλα προβλήματα. Όταν έγινε η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, η Κύπρος πληρούσε τα 41 οικονομικά κριτήρια, πράγμα το οποίο είναι πολύ σπάνιο για όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκείνη την περίοδο χάρη στον Τάσσο Παπαδόπουλο, η Κύπρος μας κατάφερε να απορρίψει το Σχέδιο Ανάν, να μπει στην Ευρωζώνη και να υπογράψει τρεις συμφωνίες οριοθέτησης για την ΑΟΖ της. Στην πραγματικότητα, ακολούθησε αυτήν την πορεία και με το οικόπεδο 12, όπου βρέθηκε φυσικό αέριο στο κοίτασμα Αφροδίτη. Τα οικονομικά προβλήματα της Κύπρου άρχισαν με την έκρηξη στο Μαρί, η οποία κατέστρεψε ένα μεγάλο ποσοστό των εγκαταστάσεων της ΑΗΚ, λόγω μιας καταστροφικής επιλογής όσον αφορά στη διατήρηση του οπλοστασίου σε αυτήν την περιοχή, ενώ υπήρχαν καταγγελίες και από το στρατό και από την πυροσβεστική. Με αυτήν την πίεση άρχισαν τα οικονομικά προβλήματα και παρουσιάστηκαν τα τοξικά ομόλογα που είχε αγοράσει η Λαϊκή από την Marfin. Το κυρίαρχο ερώτημα είναι γιατί η Λαϊκή Τράπεζα είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος, ενώ είναι μια ιδιωτική τράπεζα. Η απάντηση είναι απλή και δίνεται από τα πραγματικά οικονομικά της στοιχεία. Το μερίδιο της Λαϊκής στην αγορά είναι 20% όσον αφορά στα δάνεια και 18 % στις καταθέσεις. Πιο συγκεκριμένα ακόμα, τα οικονομικά μεγέθη είναι της τάξης των 27 Δις ευρώ για τα δάνεια και assets, 17 Δις ευρώ για τις καταθέσεις και 9,5 Δις ευρώ από τον Δανειστή έσχατης προσφυγής (ELA). Αν επιπλέον υπολογίσουμε ότι τα τοξικά ομόλογα άρχισαν από το 2009 και έφτασαν μια τάξη μεγέθους 3,5 δις ευρώ, ενώ μετά πωλήθηκαν μόνο για 0,5 δις ευρώ, μπορούμε εύκολα να επινοήσουμε πόσα προβλήματα προκάλεσαν και γιατί έχουν τις επιπτώσεις που βιώνουμε τώρα στην Κύπρο, μετά την ανάδειξή τους από την έκρηξη στο Μαρί. Για να ξεπεράσει ορθολογικά αυτά τα προβλήματα, η Κύπρος πρέπει να συνεχίσει την υψηλή της στρατηγική όσον αφορά στην αξιοποίηση της Κυπριακής ΑΟΖ και των υδρογονανθράκων της. Αυτό μπορεί να γίνει πρακτικά με τη συνέχιση του δεύτερου γύρου παραχώρησης που επέτρεψε ήδη συμβόλαια για τα οικόπεδα 2,3,9,10 και 11, περνώντας τώρα στα οικόπεδα 5,6,7 και 8, διότι θα φέρουν και αυτά μεγάλες απολαβές στην Κύπρο. Δεν πρέπει λοιπόν το δέντρο να κρύβει το δάσος. Διότι η Κύπρος μπορεί να αντεπεξέλθει με σοβαρές διαπραγματεύσεις γιατί έχει ενεργειακές προοπτικές που δεν είναι πια θεωρητικές.