ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΑΜΘ ΑΡΗ ΓΙΑΝΝΑΚΙΔΗ ΣΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ NEEBOR

Αλεξανδρούπολη  Μάρτιος 2011 

Κυρίες και  κύριοι, 

      Σας καλοσωρίζω στην Αλεξανδρούπολη, στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, την πύλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από και προς την Ανατολή. Μία περιοχή γέφυρα και όχι σύνορο με την υπόλοιπη Νοτιανοτολική Ευρώπη και φυσικά την Ασιατική ενδοχώρα.

      Το  ετήσιο συνέδριο που φιλοξενείται στην περιφέρεια μας από την Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία NEEBOR έχει τίτλο την « Κοινωνική Ενσωμάτωση μέσω Ανάπτυξης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» .

      Η θεματική που πραγματεύεται θεωρώ  ότι είναι περισσότερο επίκαιρη από ποτέ και τούτο γιατί τελικά και εν μέσω κρίσης φαίνεται πως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα διαδραματίσουν καταλυτικό ρόλο στην αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου και στην νέα πρόταση που θα έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά σε σχέση με όλα όσα ξέραμε έως σήμερα.

Κυρίες και  κύριοι,

      Το έτος 2010 ορίστηκε ως το «Ευρωπαϊκό Έτος για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού» έπειτα από την Απόφαση 1098/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στις 22 Οκτωβρίου του 2008

• Οι δύο έννοιες, (φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός), αν και έχουν διαφορετικό ερμηνευτικό περιεχόμενο συχνά «συμβαδίζουν» και εμφανίζονται συνδυαστικά όταν λαμβάνουμε υπόψη συγκεκριμένες κατηγορίες του πληθυσμού δηλαδή ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. Συνήθως γυναίκες και νέους. Τα στατιστικά στοιχεία που υπάρχουν είναι αδιάψευστοι μάρτυρες των παραπάνω.
• Εν μέσω οικονομικής κρίσης πανευρωπαϊκά (και παγκοσμίως) πέρα από την μακροοικονομική προσέγγιση που έπληξε καταρχήν το τραπεζικό σύστημα και κατά δεύτερον ολόκληρες οικονομίες κρατών είναι επιτακτική πλέον ανάγκη να ασχοληθούμε και με την μικροοικονομική διάσταση του προβλήματος δηλαδή τους ανθρώπους που βιώνουν στην καθημερινότητά τους καταστάσεις «οικονομικής και κοινωνικής περιθωριοποίησης».
• Ενδεικτικά πρέπει να αναφερθεί ότι σχεδόν 1 στους 7 πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης «απειλείται» από τον κίνδυνο της φτώχειας και της κοινωνικής περιθωριοποίησης (περίπου 78 εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες) 19 εκατομμύρια παιδιά ζουν ήδη κάτω από το όριο της φτώχειας.
• Ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία θα πρέπει να προκαλεί το γεγονός ότι ακόμη και άτομα που εργάζονται δεν μπορούν να «διαφύγουν» από την «παγίδα» της φτώχειας.
• Στην περιφέρεια μας και σύμφωνα με επίσημα στοιχεία το ποσοστό του πληθυσμού που αγγίζει το κατώφλι της φτώχιας μπορεί και να φτάσει το 50% του πληθυσμού. Η εικόνα λοιπόν που σχηματοποιείται προκαλεί δέος.

      Οι  ποικίλες μορφές με τις οποίες εκδηλώνεται ο κοινωνικός αποκλεισμός παρατηρούνται στο κοινωνικό, οικονομικό, πολιτικό, νομικό και πολιτιστικό πεδίο της κοινωνικής ιδιότητας των πολιτών.  Ο κοινωνικός αποκλεισμός αποτελεί αφενός ένα σύνθετο κοινωνικοοικονομικό φαινόμενο και αφετέρου η αντιμετώπισή του απαιτεί εξειδικευμένες και στοχευμένες δράσεις

Κυρίες  και κύριοι,

      Βρισκόμαστε μπροστά στο κατώφλι ραγδαίων κοινωνικοοικονομικών εξελίξεων για  τις οποίες πρέπει άμεσα να αναπτύξουμε  έντονη πολιτική δράση.

      Το  συνέδριο πραγματεύεται ουσιαστικά την αντιστροφή του φαινομένου του κοινωνικού αποκλεισμού μέσα από την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας(μικρομεσαίες επιχειρήσεις) και φυσικά στοχευμένες δράσεις.

      Είναι προφανές ότι η μη πρόσβαση στην αγορά εργασίας οδηγεί μοιραία στο κοινωνικό περιθώριο, στην φτώχια, στην μη πρόσβαση σε υπηρεσίας εκπαίδευσης και υγείας.

      Επιτρέψτε μου να πω ότι αποτελεί μία πραγματική βόμβα στα θεμέλια της σύγχρονης  κοινωνίας.

      Και φυσικά όσο διαταράσσεται η κοινωνική συνοχή ,όσο αυξάνεται η περιθωριοποίηση είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη ή μέλλον.

Τι  κάνουμε λοιπόν ;

      Μπορούμε  να παρατηρούμε μόνο και να κάνουμε  διαπιστώσεις;

Η απάντηση είναι προφανώς αρνητική και συνδέεται  με την πολιτική μας ευθύνη να προχωρήσουμε με βήματα που θα αντιστρέψουν την εικόνα, θα ευαισθητοποιήσουν ενεργές δυνάμεις και θα δώσουν αναπτυξιακές ευκαιρίες.

      Πρόσφατα η Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κα Λούκα Κατσέλη ανακοίνωσε μία σειρά από σημαντικές πρωτοβουλίες που έχουν ως στόχο την δημιουργία των προϋποθέσεων ανάσχεσης της προβληματικής εικόνας στην περιοχή.

      Δεσμεύτηκε πως μόνο για την περιφέρεια ανατολικής Μακεδονίας Θράκης θα διατεθούν κονδύλια 30 εκ ευρώ για την δημιουργία Τοπικών Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων Απασχόλησης και άλλων σημαντικών δράσεων και πρωτοβουλιών.

      Για πρώτη φορά και αποτελεί καινοτομία, τα προγράμματα αυτά καλούνται να τα πάρουν στα χέρια τους οι περιφερειακές και τοπικές δυνάμεις, οι τοπικές κοινωνίες μέσα από τους δικούς τους κοινωνικοοικονομικούς φορείς.

      Να  τα προσαρμόσουν στις τοπικές απαιτήσεις και φυσικά να αξιολογήσουν την πορεία τους μέσα από μετρήσιμα στοιχεία.

Η περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης ήδη έχει ξεκινήσει τη διαδικασία στήριξης των  προγραμμάτων μέσα από δομές που  μπορούν να εγγυηθούν την αποτελεσματικότητα στην εφαρμογή .

Φτάνει πια με τα χαμένα κονδύλια. Φτάνει πια με τις χαμένες ευκαιρίες.

      Αν  υπάρχει κάτι που πραγματικά είναι  εξαιρετικά σημαντικό είναι η  θεσμοθέτηση πλέον των κοινωνικών επιχειρήσεων, η αναγνώριση δηλαδή της κοινωνικής οικονομίας. Της οικονομίας δηλαδή που αποτελεί τεράστιο κομμάτι στις προηγμένες οικονομίας, της οικονομίας που δίνει ευκαιρίες αλλά δεν θεοποιεί το κέρδος.

Και είμαι συγκινημένος γιατί το θέμα της κοινωνικής οικονομίας ήταν το αντικείμενο ενός σημαντικότατου συνεδρίου  που έγινε πριν από 3 χρόνια εδώ στη  Αλεξανδρούπολη από την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ροδόπης Έβρου και τις τότε Νομαρχίες. Η εισαγωγή της έννοιας του εθελοντισμού και της κοινωνικής οικονομίας ήταν εν πολλοίς άγνωστη και το αίτημα συλλογικό για την δημιουργία επιτέλους του απαραίτητου νομικού πλαισίου που θα καθορίζει όρους και πολιτικές.

      Είναι τραγικό σε άλλες χώρες η κοινωνική  οικονομία να αποτελεί το 25% της ανάπτυξης  εν αντιθέσει με την ανυπαρξία  της στην Ελλάδα. Και σε στιγμές  κρίσης όπως αυτή που διανύουμε έχει αποδειχθεί ότι αυτές οι μορφές δραστηριότητας θωρακίζουν πραγματικά τις οικονομίες. 

      Κυρίες  και κύριοι είναι επιτακτική ανάγκη να επαναπροσδιορίζουμε την έννοια της κοινωνικής ευθύνης και του  κοινωνικού συμφέροντος.

      Μέσα  από τις κοινωνικές πρωτοβουλίες και επιχειρήσεις είμαι βέβαιος ότι όχι μόνο θα τονωθεί το επιχειρείν αλλά με τη συνεργασία των κοινωνικών τοπικών εταίρων μπορούμε να δώσουμε διεξόδους στις ευπαθείς και περιθωριοποιημένες από την αγορά εργασίας ομάδες. 

• Η ανάπτυξη των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων θα μπορούσε να συμβάλει ως μια εγγύηση για αύξηση του ποσοστού απασχόλησης και ένα δίχτυ ασφαλείας για την κοινωνική επανένταξη των ομάδων αυτών στις τοπικές κοινωνίες.
• Απαιτούνται καταρχήν λοιπόν πολιτικές για την: α) κατάρτιση και επανένταξη των ατόμων που έχουν αποκλεισθεί από την αγορά εργασίας με την παροχή «προστατευμένης εργασίας» σε διάφορες μορφές που εγγυώνται ένα ελάχιστο καταρχήν  εισόδημα. β) πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες  (π.χ. ασφάλιση, ενίσχυση για εκπαίδευση) γ) στοχευόμενη τοπική ανάπτυξη των μειονεκτικών περιοχών ή ορεινών περιοχών  κ.α.

      Αυτή είναι η δική μας πρόκληση. Ταυτόχρονα είναι πρόσκληση σε όλες τις τοπικές παραγωγικές δυνάμεις να συνεργαστούμε να σχεδιάσουμε τοπικά και να δράσουμε περιφερειακά και σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο.

      Αν θέλουμε να έχουμε μέλλον ο δρόμος αυτός είναι μονόδρομος.

      Σας ευχαριστώ πολύ, αναμένω με ενδιαφέρον τις τοποθετήσεις σας.