Μπορούμε να βγούμε από την κρίση και πώς;

Γράφει ο Πέτρος  Δούκας
Η Ελλάδα «υποφέρει» από τρεις αρρώστιες

1. Χαμηλή ανταγωνιστικότητα, αποτέλεσμα του τεράστιου δημόσιου τομέα (όπως καταδεικνύεται από τη σχέση εισαγωγών-εξαγωγών (3 ½ προς 1, δηλαδή παγκόσμιο αρνητικό ρεκόρ και την παντελή έλλειψη επενδύσεων από το εξωτερικό, αλλά και εγχώριων, και αυτό παγκόσμιο ρεκόρ),

2. Από την εξαιρετικά χαμηλή παραγωγικότητα του διωτικού τομέα (ψευτο-φιλολαϊκές πολιτικές, υπέρμετρη παρεμβατικότητα των συνδικάτων και υψηλό κόστος επιχορήγησής τους, αναξιοκρατία, παρεμβατισμός, έλλειψη νέων τεχνολογιών, γραφειοκρατία), και

3. Τεράστιο χρέος που είναι αμφίβολο ότι μπορεί να εξυπηρετηθεί παρά τα σκληρά μέτρα.

Γι αυτή την κατάσταση πρωτεύοντα ρόλο έχει ο εθισμός στον ψευτολαϊκισμό και
τις παροχές και η ανικανότητα και η άγνοια των πρωτοκλασσάτων των κομμάτων να λύνουν σύνθετα προβλήματα. Ελάχιστοι έχουν δουλέψει στον ιδιωτικό τομέα, ή σε διεθνές περιβάλλον!
Το θάρρος είναι αποτέλεσμα γνώσης, εμπειρίας και επιμέλειας (όπως τα παριέγραψε και ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια). Όταν δεν έχεις γνώσεις, όλα τα δύσκολα σου φαίνονται ότι έχουν «αξεπέραστο πολιτικό κόστος».
Η διαφθορά είναι πρωτεύουσας ηθικής σημασίας, αλλά δεν είναι αυτή καθ’ εαυτή που μας οδήγησε στα 340+40 δισεκ. ευρώ χρέους! Και όσο κι’αν ακούγεται παράδοξο, οι περισσότεροι πολιτικοί δεν είναι διεφθαρμένοι. Άλλο το άσχετος και άλλο το διεφθαρμένος! (Διαφθορά υπάρχει και στις εφορίες, στις πολεοδομίες, στα δασαρχεία, σε αυτούς που χειρίζονται κοινοτικά προγράμματα, δημόσια έργα, εξοπλιστικά προγράμματα, παραγγελίες φαρμάκων και ιατρικού υλικού. Διαφθορά υπάρχει και στο ταξιτζή που υπερχρεώνει έναν αγαθό τουρίστα, στον υδραυλικό που δεν κάνει σωστά τη δουλιά του, στον αγρότη που δηλώνει πλαστά στρέμματα και παραγωγή για να πάρει επιδότηση από τους ‘κουτόφραγκους’, διαφθορά υπάρχει στους δημοσιογράφους που ‘τα πιάνουν’ για να γράψουν ή να αποσιωπήσουν κάτι, ή που χρησιμοποιούν την πέννα ή την ευγλωττία τους για να πιάσουν 2-3 δουλιές ή να αποσπάσουν διαφημίσεις. Διαφθορά αποτελεί και το να μην πληρώνεις τους φόρους που ο νόμος ορίζει (έστω και με το πρόσχημα ότι ‘εγώ δεν πληρώνω για να τα πάρουν διεφθαρμένο πολιτικοί), διαφθορά είναι όταν διορίζεις όλο σου το σόϊ στη Βουλή, το κόμμα, στο Δημόσιο ή σε ΔΕΚΟ, ή ακόμα και όταν κατηγορείς τους πολιτικούς σου αντιπάλους με κατασκευασμένα στοιχεία. Η ατιμία είναι διαφθορά!)


Ελληνκό χρέος
1. Κυβέρνησης                                                340 δισ.
2. Εγγυήσεις του Δημοσίου                           40 δισ.+
3. Άνοιγμα ασφαλιστικού συστήματος        200 δισ.
4. Χρέος ιδιωτικού τομέαt                            280 δισ.
Αυτά τα ανοίγματα καλούνται να καλύψουν οι Έλληνες φορολογούμενοι.

Αλλά όπως και κάθε επιχείρηση αντέχει να σηκώσει ‘τόσο χρέος’ έτσι και το Δημόσιο δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τέτοιες τεράστιες υποχρεώσεις.
Οι μήνες περνάνε και τα spreads έχουν ξεπεράσει τις 900 μονάδες βάσεις. {όταν ήμουν στο Υπουργείο Οικονομικών (2004-Σεπτ. 2007) τα spreads ήταν μόνο 29 μ.β. Επιμηκύναμε κατά πολύ τη μέση διάρκεια του χρέους και καταφέραμε να δανειστούμε για πρώτη φορά στην ιστορία μας, για 30 και 50 χρόνια. Το όφελος του Δημοσίου από αυτά τα δάνεια είναι σε σημερινές τιμές πάνω από 7 δισεκ, ευρώ!!}

ΤΙ ΠΡΟΤΕΙΝΩ

Η Ε.Ε., το ΔΝΤ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να συναποφασίσουν να «αποσύρουν» και να διαγράψουν 80 δισεκ. ευρώ Ελληνικού χρέους, με αντάλλαγμα την εντατικοποίηση της προσπάθειας δημοσιονομικής προσαρμογής.
Η προσαρμογή αυτή δεν είναι θέμα «Μνημονίου» εμείς πρέπει να κάνουμε αυτά που πρέπει να κάνουμε για να γίνουμε αυτό που πρέπει να είμαστε πρωτοπόροι και όχι ουραγοί.
Στόχος μας δεν πρέπει να είναι το «να μην ξεπέσουμε στην Γ’ ή στην Δ’ Εθνική» με όσο το δυνατό περισσότερες υπεκφυγές και με ημίμετρα... Στόχος μας πρέπει να είναι η Ελλάδα της αξιοκρατίας, της δημιουργίας, της ισονομίας, της επιχειρηματικότητας, των ίσων ευκαιρειών!
Η ΕΚΤ έχει ήδη αγοράσει σε χαμηλότερες τιμές περίπου 75 δισεκ. ελληνικά ομόλογα. Αυτά ας τα διαγράψει για να ανασάνει και σταθεροποιηθεί η χώρα. Και για το υπόλοιπο χρέος να επιτρέψει την μείωση των επιτοκίων κατα 2%.
Αν η Ελλάδα αναγκαζόταν να «επαναδιαπραγματευθεί» το χρέος και να δηλώσει γιοα παράδειγμα πως θα αποπληρώσει 70 σεντς για κάθε ευρώ, αυτό θα είχε τεράστιες επιπτώσεις στην αγορά. Τεράστιες απώλειες για τα ασφαλιστικά ταμεία, τις Ελληνικές τράπεζες και τους διεθνείς επενδυτές και γενικότερο ‘στιγματισμό’ της χώρας μας.
Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται ήδη σε πολύ δύσκολη θέση. Χάνουν συνεχώς καταθέσεις, τα επιχειρηματικά, στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια που έχουν χορηγήσει καταγράφουν μεγάλες επισφάλειες, ενώ τα ομόλογα που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους έχουν χάσει 15-35% της αξίας τους. Οι συγχωνεύσεις είναι αναγκαίες, αλλά όχι επαρκείς λύσεις, καθόσον ‘δύο τυφλοί δεν κάνουν ένα μονόφθαλμο’. Απορώ πως η Τράπεζα της Ελλάδας δεν τις αναγκάζει να προβούν σε πιο γενναίες αυξήσεις κεφαλαίου έστω και σε πιο υποτιμημένες τιμές ανά μετοχή!
Πρέπει όλοι οι «εταίροι» να πεισθούν πως αν ξεφύγουν τα πράγματα η κρίση θα ξεπεράσει κατά πολύ τα Ελληνικά σύνορα. Η ιαπωνία έχει χρέος ύψους 205% του ΑΕΠ της! Βέβαια πληρώνει επιτόκια μόνο 1%, δηλαδή ετήσιο κόστος για τόκους μόνο 2% του ΑΕΠ της, ενώ η Ελλάδα πάνω από 6%. Αλλά το κλίμα για τα Ιαπωνικά ομόλογα μπορεί να αλλάξει. Και όταν αλλάξει, αλλάξει ξαφνικά. Χωρλις μεγάλη προειδοποίηση! Και τότε;
Και η Αμερική δεν πάει πίσω. Το χρέος της αυξάνει με γρήγορους ρυθμούς, το δε κόστος ασφάλισης και περίθαλψης με πολύ ανησυχιτικούς ρυθμούς. Ως πότε θα αντέξει; Την συμφέρει να συγκρατηθεί το πρόβλημα του Ελληνικού δημόσιου χρέους και να ηρεμήσουν οι αγορές!
Δύο προτάσεις για το αύριο

1. ΌΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ: ΜΙΑ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ

Αντί να συζητάμε ποιά είναι η ‘πραγματική’ αξία κάθε ΔΕΚΟ και πως θα υλοποιηθεί με απόλυτη διαφάνεια ένα πρόγραμμα αποκρατικοποίησης, προτείνω να μοιρασθεί όλη η κρατική περιουσία που σήμερα αποτελματώνεται και απαξιούται στους πολίτες.  Απ‘ τα συρτάρια των γραφείων των Υπουργών κατ’ευθείαν στα σπίτια των Ελλήνων... Πως;
Ζητάμε από τους πολίτες νέους φόρους, χωρίς να τους δίνουμε τίποτα. Προτείνω  α. να μετοχοποιηθούν όλες οι δημόσιες επιχειρήσεις και φορείς που έχουν εμπορικό αντικείμενο,
β. να εισαχθούν οι μετοχές τους με συνοπτικές διαδικασίες στο ΧΑΑ (είχα περάσει σχετικό νόμο το 1993),
γ. να μοιρασθούν οι μετοχές τους στα 11 εκατομμύρια ελλήνων που θα μπορούν ελεύθερα να τις διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο.
Τουριστικά Ακίνητα, Ολυμπιακά Ακίνητα, Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου (αφού διασπαστεί σε 3-4 εταιρείες για να είναι πιο διαχειρίσημο το τεράστιο χαρτοφυλάκιό τους), Λιμάνια (ανά δέσμες 3 λιμανιών η κάθε μία δέσμη), Αεροδρόμια (ανά δέσμες 7 αεροδρομίων η κάθε μια δέσμη), Μετρό, Προαστιακός, Κρατικά Λαχεία, ΟΔΙΕ, κ.α., θα μπορούσαν να αποδοθούν κατευθείαν στους πολίτες με ταυτόχρονη εισαγωγή των μετοχών στο ΧΑΑ.
Τυχόν μεγαλοεπενδυτές που θα ενδιαφερόντουσαν να επενδύσουν και να αποκτήσουν τον καταστατικό έλεγχο οποιασδήποτε από τις παραπάνω εταιρείες, θα απευθύνοντο κατευθείαν στους πολίτες μέσω του Χρηματιστηρίου και όχι σε άσχετους υπουργούς.
ΕΧΕΙ ΞΑΝΑΓΙΝΕΙ ΑΥΤΟ; Μα έτσι προχώρησε η ιδιωτικοποίηση στις σοβιετικού τύπου οικονομίες της Πολωνίας και της Τσεχοσλοβακίας. Και η Κυβέρνηση της Βρετανίας συζητάει να μοιράσει δωρεάν τις μετοχές των τραπεζών που απέκτησε το Δημόσιο κατά τη διάρκεια της κρίσης! {μας κλέβουν τις ιδέες}
ΠΡΟΤΕΙΝΩ, όταν κάποιος πολίτης πουλήσει κάποιες από τις μετοχές του μέσω του Χρηματιστηρίου, το 30%-35% από αυτά που θα εισπράξει να φορολογείται ‘αυτοτελώς’ για να έχει και κάποιο σημαντικό όφελος το Δημόσιο και με αυτά τα χρήματα να επαναγοράσει όσο χρέος μπορεί....
ΟΦΕΛΗ: Ενεργοποίηση (απο-αποτελμάτωση) της διαχείρισης των φορέων αυτών, προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων και διεθνών επενδυτών, τόνωση του Χρηματιστηρίου, τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας.

2. «ΜΑΘΗΤΕΙΑ» ΝΕΩΝ ΣΕ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΑ

Οι νέοι μας αποφοιτούν από τα λύκεια και τα πανεπιστήμια με ελάχιστη τεχνογνωσία (skills). Προτείνω όλοι οι νέοι και οι νέες από 17-23 ετών να ενταχθούν σε προγράμματα μαθήτευσης (apprenticeship) στα εργοστάσια και τις βιομηχανικές μονάδες της χώρας (όχι σε γραφεία) για δύο καλοκαίρια. Με αμοιβή μόνο χαρτζηλίκι για οδοιπορικά και φαγητό. Έτσι θα αποκτήσουν κάποιες χρήσιμες δεξιότητες και θα καταλάβουν ‘τι θα πει δουλιά’.

(Διάλεξη στο Wilson Center της Ουάσινγκτον)
 http://www.elzoni.gr/html/ent/725/ent.7725.asp