Ανήκουμε στη Δύση...

Κυριακαράκος Δημήτρης
Διεμήνυσε με το απαιτούμενο σύγχρονο ύφος ο πρωθυπουργός της χώρας και αρχηγός μας Αλ. Τσίπρας, από το βήμα του 2ου Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ κατά την εναρκτήρια ομιλία του στις 13.10.2016. Ανήκουμε όχι μόνο στην ευρωπαϊκή Δύση αλλά και στον στενό πυρήνα της, στη ζώνη του ευρώ. Περαιτέρω, διατύπωσε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο πως μια άτακτη φυγή από τον στενό αυτό πυρήνα εγκληματικά ανεύθυνη και ουχί αριστερή διακυβέρνηση θα σύστηνε.
Ποιος θα το περίμενε πως εβδομήντα χρόνια μετά το ξέσπασμα του αιματηρού Εμφυλίου, οπότε το διακύβευμα ήταν κατά βάση ο «δυτικός» προσανατολισμός της Ελλάδας και οπότε οι έννοιες «σοσιαλισμός» και «κομμουνισμός» στο συλλογικό υποσυνείδητο των «αστών» δημοκρατών ήταν ταυτόσημες, η Ελληνική Αριστερά όχι μόνο θα ήταν κυβερνώσα αλλά ως τέτοια θα υπερασπιζόταν τον δυτικοευρωπαϊκό προσανατολισμό της Ελλάδας; Ποιος θα το περίμενε επίσης πως εβδομήντα χρόνια μετά, ενώ η ελληνική Αριστερά δείχνει να άλλαξε, να ωρίμασε βιαίως, καταπίνοντας αμάσητη την ιστορία του πόνου της, η Ευρώπη θα φλέρταρε σθεναρά με το «άριο» παρελθόν της;
Είναι πολύς ο πόνος της Αριστεράς, από το έτος 1928, οπότε ο παλινορθωθείς Ελ. Βενιζέλος κύρωσε το «ιδιώνυμο» έως το έτος 1981, οπότε ο Α. Παπανδρέου κύρωσε την κατάργηση των «κοινωνικών φρονημάτων» και την αναγνώριση των οργανώσεων ΕΑΜ και ΕΔΕΣ ως ομότιμα αντιστασιακές. Πενήντα τρία χρόνια, μισός αιώνας και κάτι δηλαδή, χρειάστηκαν για να θάψουμε στα βάθη του υποσυνειδήτου μας ως λαός τη διχαστική διάλεκτο: «κατσαπλιάδες», «μιάσματα», «μοναρχοφασίστες», «κομμουνιστοφάγοι». Η γλώσσα διαμορφώνει τη συνείδηση, όχι το αντίθετο, κακά τα ψέματα. Ο λόγος γεννά τη λογική. Φτωχός ο λόγος, φτωχή και η λογική.
Το 2ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ σήμανε τη ρήξη της Αριστεράς με τις πληγές της, επ' ουδενί όμως με τις ιδρυτικές της αξίες ή με την κουλτούρα τρόπου ζωής που εισηγείται. Όταν η ψυχή πονά, το μυαλό μοιραία συρρικνώνεται. Ένα συρρικνωμένο μυαλό είναι δύσκολο να εμπιστευτεί, να ανοιχτεί σε νέες ιδέες, σε νέα κοινωνικά προτάγματα. Η Αριστερά αποφάσισε ότι δεν θέλει άλλο να πονά, να διαμαρτύρεται, να αποφεύγει την ηγετική ευθύνη ως άλλη μολυσματική ασθένεια.
Στο 2ο Συνέδριο, τόσο ο ίδιος ο πρόεδρος όσο και τα κυβερνητικά στελέχη, τα οποία 21 μήνες τώρα δοκιμάζονται στα όρια των ψυχικών τους αντοχών για να παραδώσουν βιώσιμες λύσεις στα ποικίλα κοινωνικά προβλήματα που σωρεύονται στα γραφεία τους, ταύτισαν την έννοια «αριστερή διακυβέρνηση» με την έννοια «υπεύθυνη, συνετή διακυβέρνηση, κοινωνικά υπόλογη». Στο συνέδριο αυτό η Αριστερά βρήκε τον εαυτό της, τον κρυμμένο κάτω από τις πίκρες της...
Η μελαγχολία έδωσε τη σκυτάλη στην αισιοδοξία, το «τυφέκιο και το φυσεκλίκι» έδωσαν τη σκυτάλη στο νέο «αντάρτικο» των θεσμικών μεταρρυθμίσεων προς τον μετασχηματισμό της μέσης συνείδησης με τις αρχές της κοινωνικής και αλληλέγγυας δημοκρατίας.
Άλλωστε, η ιστορία της Αριστεράς δεν είναι μόνο τυφέκιο και φυσεκλίκι, είναι τα δίκτυα αλληλεγγύης του ΕΑΜ, είναι η ΠΕΕΑ και το μοντέλο συμμετοχικής διακυβέρνησης που η τελευταία εισηγείτο, είναι η ΕΔΑ ως πρώτη κοινοβουλευτική ελληνική Ευρω-αριστερά που αναπτύχθηκε ενόσω μαινόταν ο Ψυχρός Πόλεμος.
Για την Αριστερά, ο δυνατός λόγος που γίνεται δυναμική πράξη δεν αποτελεί νέα εμπειρία. Απλώς στην Αριστερά δεν επιθυμούμε εν ονόματι του κοινωνικού προσαρμοστισμού της ιδεολογίας να πάψουμε να μιλάμε, να ανταλλάσσουμε βιώματα και αφουγκράσματα, τάχα μου για να γίνουμε πιο «πρακτικοί», για να «διαχειριστούμε» το πρόβλημα. Η διαχείριση δεν είναι ο αγωνιστικός μας στόχος, η κοινωνικά δίκαιη και βιώσιμη λύση του προβλήματος είναι ο ίδιος ο λόγος της ύπαρξής μας.
Το 2ο Συνέδριο σήμανε επίσης τη σύζευξη του πυρηνικού 3% του ΣΥΡΙΖΑ, τέως Συνασπισμού, με το 33% που εισέφερε η δοκιμαζόμενη ελληνική κοινωνία. Το νέο «σπίτι» που θεμελιώθηκε από το συνέδριο αυτό πρέπει πια να είναι το κοινό μας σπίτι. Όπως για κάθε συγκατοίκηση, έτσι και για τη δική μας, νέα ήθη και δεοντολογία συνύπαρξης χρήζει να καταρτιστούν. Η προταθείσα Επιτροπή Δεοντολογίας είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της σφυρηλάτησης ενός πιο «θεσμικού» κόμματος, πόσο μάλλον όταν η άμεση, φιλόδοξη στόχευση είναι η δημιουργία μεγάλης Ευρωπαϊκής Αριστεράς με την Die Linke και τα ομόλογα κόμματα του Νότου. Οι δικές μας καλές πρακτικές θα είναι πολύτιμη έμπνευση για τους Ευρωπαίους συντρόφους, αφού η χώρα μας είχε το προνόμιο να αποκτήσει πρώτη κυβέρνηση με κορμό την Αριστερά στην υπό ύφεση Ε.Ε.
Ανήκουμε στη Δύση, ναι! Στη Δύση όμως που συνδιαμορφώνουμε με τους Ευρωπαίους συμπολίτες μας, όχι σε εκείνη που μας επιβάλλει ως «άλλη Γιάλτα» το λογιστικό διευθυντήριο των «αρίων».

Δημήτρης Π. Κυριακαράκος, δικηγόρος LL.M. (London Metropolitan University) Διεθνούς και Συγκριτικού Δικαίου Οικονομίας / Εμπορίου