ΗΜΕΡΙΔΑ ΙΝΕΡΠΟΣΤ "ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ & Η ΚΡΙΣΗ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ"

   
 Οι τρέχουσες συνομιλίες για το κυπριακό είναι μια "τελευταία ευκαιρία" για τη λύση του ή συνιστούν κίνδυνο κατάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας;
   Το ερώτημα αυτό κυριάρχησε σε μεγάλο βαθμό στην ημερίδα που πραγματοποίησε την Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου, με συμμετοχή τεσσάρων κορυφαίων πανεπιστημιακών, το 'Ίδρυμα Ερευνών και Πολιτικής Στρατηγικής για την Ανάπτυξη και τη Διακυβέρνηση ΙΝΕΡΠΟΣΤ, με θέμα το Κυπριακό και την κρίση στη Μέση Ανατολή.
   Στην ημερίδα συμμετείχαν οι κ.κ. Ευάγγελος Κουφουδάκης Ομότιμος Καθηγητής του Indiana University-Purdue University και Ομότιμος Πρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας στην Κύπρο Ευάγγελος Κουφουδάκης, Χριστόδουλος Γιαλλουρίδης, Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Άγγελος ΣυρίγοςΑναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Δρ. Κωνσταντίνος Φίλης, Διευθυντής των ερευνητικών προγραμμάτων του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου (Ι.ΔΙ.Σ.) και επικεφαλής του Κέντρου Ρωσίας-Ευρασίας & ΝΑ Ευρώπης. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος.
   Οι συνομιλίες στην Κύπρο και την Ελβετία δείχνουν "πλήρη περιφρόνηση" στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2004 και οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας κάτω από το φύλλο συκής της "λύσης" του Κυπριακού, τόνισε ο Καθηγητής Κουφουδάκης, που υπήρξε από τους πρωταγωνιστές των κινητοποιήσεων στις ΗΠΑ εναντίον της δικτατορίας των συνταγματαρχών και της τουρκικής εισβολής στο νησί το 1974.
   Τυχόν κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ως αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων συνομιλιών, θα οδηγήσει σε μεγάλες αποσταθεροποιητικές συνέπειες στην Ελλάδα και θα ενισχύσει τον ηγεμονισμό του Ερντογάν, προειδοποίησε ο Καθηγητής, που χαρακτήρισε απαράδεκτες από κάθε άποψη τις πρόνοιες του υπό συζήτηση και διαπραγμάτευση σχεδίου.
   Ο  Αναπληρωτής Καθηγητής του Παντείου και ειδικός στο κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά, Άγγελος Συρίγος, επεσήμανε ότι κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου στην Αθήνα καθώς και στις διαπραγματεύσεις που γίνονται για το Κυπριακό ακούγεται ως στόχος της ελληνικής πλευράς η "δίκαιη και βιώσιμη λύση". Ο τεχνικός διπλωματικός όρος που χρησιμοποιείται απέχει πολύ από την περιγραφή της πραγματικότητας που προσδιορίζεται από συζητήσεις για εδαφικό/περιουσίες, εγγυήσεις, κατοχικά στρατεύματα, ισότιμη ή ισοδύναμη αντιπροσώπευση των Τουρκοκυπρίων στην εκτελεστική και νομοθετική εξουσία, δικαιώματα βέτο και άλλα. Λαμβάνοντας υπόψιν το περιεχόμενο του υπό συζήτηση σχεδίου, ο Καθηγητής υποστήριξε ότι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα είναι η διακοπή των συνομιλιών χωρίς αποτέλεσμα, το λιγότερο καλό η απόρριψη του σχεδίου σε δημοψήφισμα και το τρίτο και το μακράν χειρότερο η αποδοχή του νέου σχεδίου. 
   Ο Καθηγητής Γιαλλουρίδης επεσήμανε ότι αυτό που συνιστά τον πυρήνα του κυπριακού ζητήματος είναι κυρίως η εμπλοκή της Ελλάδος και της Τουρκίας. Το Κυπριακό αποτελεί μια ακόμη φάση της ελληνοτουρκικής αντιπαράθεσης. Το βασικό, όμως, σημείο της εισήγησής του ήταν η παραβίαση της αρχής της δημοκρατικής συγκρότησης του κράτους. Οποιαδήποτε λύση του Κυπριακού θα πρέπει να εδράζεται τόσο στο διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο, όσο και στις αρχές της Δημοκρατίας.
     Ο Δρ. Κωνσταντίνος Φίλης διατύπωσε την άποψη ότι η Τουρκία βρίσκεται σε εμφανή θέση αδυναμίας, την οποία προσπαθεί να μετατρέψει σε πλεονέκτημα, αξιοποιώντας την ανησυχία της Δύσης για να μην αποσταθεροποιηθεί έτι περαιτέρω η γειτονική μας χώρα. Η Άγκυρα αντιμετωπίζει σοβαρά και εντεινόμενα οικονομικά προβλήματα, ενώ το πογκρόμ διώξεων στο εσωτερικό επιδρά αρνητικά στη λειτουργία της διοίκησης και του στρατού και ενώ τα στρατιωτικά μέτωπα είναι πολλά. Ωστόσο, το στρατηγικό αδιέξοδο της Τουρκίας συνίσταται στην αποστασιοποίησή της από τη Δύση. Αν αποκοπεί από αυτή η Άγκυρα θα αντιμετωπίσει πρόβλημα προσανατολισμού. Υπενθύμισε, επίσης, ότι η Τουρκία επιθυμεί λύση του Κυπριακού με τους δικούς της όρους, αλλά σε καμία περίπτωση αυτό δεν μπορεί να αντισταθμίσει τυχόν απώλειες στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής. Αν δεν καταλήξουν οι εμπλεκόμενες πλευρές σε συμφωνία, τότε η Άγκυρα πιθανότατα θα επιδιώξει την καθολική αναγνώριση των Τουρκοκυπρίων, επιρρίπτοντας την ευθύνη της αποτυχίας στην ελληνική πλευρά.
   Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος τόνισε ότι το συζητούμενο σχέδιο λύσης παραβιάζει μαζικά τις πιο θεμελιώδεις πρόνοιες του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, του συνταγματικού, του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου. Τυχόν υιοθέτηση παρόμοιου σχεδίου θα οδηγήσει με βεβαιότητα στον σταδιακό τερματισμό της ελληνικής παρουσίας στο νησί, πιθανώς με όχι ειρηνικό τρόπο, και θα επιφέρει φοβερό πλήγμα σε μια Ελλάδα που αντιμετωπίζει σχεδόν υπαρξιακή κρίση.
  Εν κατακλείδι, τα βασικά συμπεράσματα των ομιλητών, γύρω από το Κυπριακό ζήτημα, ήταν τα εξής:  Πρώτον, οι τρέχουσες συνομιλίες εξυπηρετούν τα συμφέροντα της τουρκικής πλευράς και του ξένου παράγοντα. Συνεπώς, θα πρέπει να διακοπούν, πριν την πενταμερή διάσκεψη για το Κυπριακό. Συν τοις άλλοις, η ελληνική πλευρά δεν διαθέτει, στην παρούσα φάση, την απαραίτητη διαπραγματευτική δύναμη. Δεύτερον, το Εθνικό Συμβούλιο των Κυπρίων θα πρέπει να διαδραματίσει έναν πιο σημαντικό ρόλο στη διαπραγμάτευση. Τρίτον, θα πρέπει να επαναχαραχθεί η στρατηγική επίλυσης του Κυπριακού, στη βάση του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου και με γνώμονα τις βασικές αρχές της Δημοκρατίας, όπως αυτή της πλειοψηφίας (one man, one vote).       

Ο Διευθυντής του ΙΝΕΡΠΟΣΤ
Δρ. Βασίλης Κολλάρος