Αξιοποιήστε κονδύλια για ενεργειακή αποδοτικότητα και χρήση ΑΠΕ για θέρμανση κτηρίων!

Απάντηση Ρεν στην ερώτηση Χρυσόγελου για τις συνέπειες της ενεργειακής φτώχειας

«Τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ μπορούν να στηρίξουν πολιτικές στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας» απάντησε ο Όλι Ρεν σε ερώτηση του Νίκου Χρυσόγελου σχετικά με τις παρενέργειες της αυξημένης χρήσης ξύλου καθώς και συσκευών χαμηλής ενεργειακής απόδοσης για τη θέρμανση κτηρίων.

Ο κ. Ρεν χαρακτηριστικά αναφέρει τα 396 εκ. ευρώ που υπάρχουν στο Πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’οίκον»  για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στις κατοικίες, καθώς και τη δυνατότητα αξιοποίησης κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην απασχόληση, ως χρηματοδοτικά εργαλεία για τη μείωση της εξάρτησης των νοικοκυριών από το πετρέλαιο για θέρμανση, μέσω υιοθέτησης περιβαλλοντικά υπεύθυνων εναλλακτικών λύσεων κι αποτελεσματικών μέτρων προστασίας, που θα αναζωογονούσαν παράλληλα κλάδους της οικονομίας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας.

Ο Επίτροπος στην απάντησή του δηλώνει ενήμερος για το πρόβλημα της αυξημένης οικιακής καύσης ξύλου στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη που συντελεί στην υπέρβαση των οριακών τιμών μικροσωματιδίων PM10 και PM2,5, πράγμα που με τη σειρά του έχει σοβαρές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία. Ωστόσο, δηλώνει ότι “αναμένει τα επίσημα στοιχεία που θα κατατεθούν το Σεπτέμβριο του 2013 για να υπάρξει πλήρης εικόνα σχετικά με τις επιπτώσεις της αυξημένης χρήσης καυσόξυλων και συσκευών χαμηλής ενεργειακής απόδοσης”.

Από την απάντηση του Επιτρόπου σχετικά με τις συνέπειες από την αύξηση της φορολογίας στο πετρέλαιο θέρμανσης προκύπτει ότι “το μέτρο αποφασίστηκε από την ελληνική κυβέρνηση, σε συνεννόηση με την Τρόικα, με σκοπό να μειωθούν τα κίνητρα για λαθρεμπόριο και να περιοριστούν οι δημοσιονομικές ανισορροπίες”. Ο Επίτροπος εκτιμά ότι το μέτρο δεν είναι το μόνο υπεύθυνο για την κατάσταση που κυριάρχησε τον φετινό χειμώνα. Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι «και άλλοι σημαντικοί παράγοντες επηρεάζουν την κατάσταση και οι επιπτώσεις στην ατμοσφαιρική ρύπανση δεν μπορούν να αποδοθούν σε αυτό το συγκεκριμένο μέτρο».

Τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή “βρίσκεται σε αναζήτηση των εφαρμοστικών εκείνων μέτρων για ενεργειακά και περιβαλλοντικά αποτελεσματικές συσκευές θέρμανσης στο πλαίσιο των Οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/EΕ”.

Ο Νίκος Χρυσόγελος δήλωσε σχετικά:

«Τα κονδύλια για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων που μπορεί να μειώσει κατά πολύ τις ανάγκες σε θέρμανση, ειδικά των φτωχότερων στρωμάτων της κοινωνίας, και ταυτόχρονα να αναζωογονήσει τον κατασκευαστικό κλάδο, υπάρχουν. Τα κονδύλια για τη σταδιακή απεξάρτηση από το πετρέλαιο θέρμανσης και τη στροφή στις ΑΠΕ, υπάρχουν επίσης. Ωστόσο η ελληνική κυβέρνηση αδράνησε χαρακτηριστικά προσεγγίζοντας τη νέα τραγική πραγματικότητα της ενεργειακής φτώχειας της Ελλάδας με λογιστικό κυνισμό. Χωρίς να ενημερώσει τους πολίτες για τις εναλλακτικές λύσεις θέρμανσης που υπάρχουν. Χωρίς να τους προστατεύσει μέσω θεσμικών μέτρων και ελέγχων της αγοράς. Χωρίς να θωρακίσει το περιβάλλον μέσα από την ενίσχυση των δασικών υπηρεσιών όπως επιτάσσει το Σύνταγμα. Χωρίς να λάβει μέτρα για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη απορρόφηση πόρων από τα Διαρθρωτικά Ταμεία. Χωρίς να σχεδιάσει, έστω υποτυπωδώς, την αντιμετώπιση του φετινού χειμώνα παρά το γεγονός ότι η αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης ήταν γνωστή από καιρό. Από την άλλη, τα κόμματα της αντιπολίτευσης εξαντλήθηκαν σε λαϊκιστικές κορώνες για το ποια θα πρέπει να είναι η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης τη στιγμή που όλοι γνωρίζουν ότι ακόμα και με τον περσινό ειδικό φόρο κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης, το πρόβλημα θα εξακολουθούσε να υπάρχει σε σημαντικό βαθμό, δεδομένης της τραγικής οικονομικής κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει πολλοί πολίτες. Μαθαίνοντας από τα ολέθρια σφάλματα αυτού του χειμώνα, είναι ανάγκη να γυρίσουμε αυτή την τραγική σελίδα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής του τόπου και να κάνουμε μια νέα αρχή. Αξιοποιώντας την σημαντική εμπειρία που υπάρχει και σε άλλες χώρες (πχ Ιρλανδία, Βέλγιο) για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας μέσα στο πλαίσιο πολιτικών για την υγεία, τις κοινωνικές πολιτικές, την πολιτική κατοικίας. Είναι επείγουσα ανάγκη να σχεδιάσουμε ΤΩΡΑ τα μέτρα εκείνα που θα εξασφαλίσουν αξιοπρεπή επίπεδα θέρμανσης στους οικονομικά ασθενέστερους και θα απεγκλωβίσουν τη χώρα από το φαύλο κύκλο των επιδομάτων πετρελαίου θέρμανσης δίνοντάς της ταυτόχρονα μια νέα προοπτική για απασχόληση ιδιαίτερα σε νέους ανθρώπους. Ο επόμενος χειμώνας είναι εδώ!»

*Επισκεφθείτε τον ειδικό χώρο στην ιστοσελίδα της Θεματικής Ομάδας Ενέργειας των Οικολόγων Πράσινων, όπου ήδη έχουν αναρτηθεί επιστημονικές μελέτες, σχετικά άρθρα, ένας αναλυτικός οδηγός καθώς και ένα διαδραστικό υπολογιστικό εργαλείοσύγκρισης διαφορετικών συστημάτων θέρμανσης. 

(Ακολουθεί η ερώτηση και η απάντηση)

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-000138/2013

προς την Επιτροπή

Άρθρο 117 του Κανονισμού

Nikos Chrysogelos (Verts/ALE)

Θέμα:             Ενεργειακή φτώχεια και προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Η αυξημένη φορολογία στο πετρέλαιο θέρμανσης σε περίοδο κρίσης, σε συνδυασμό με τα ανενεργά δίκτυα φυσικού αερίου που επιβαρύνουν τους φορολογούμενους και την απουσία εκτεταμένων και αποτελεσματικών προγραμμάτων μόνωσης των κτιρίων, έχει οδηγήσει αυξανόμενο αριθμό πολιτών να χρησιμοποιούν για θέρμανση των κατοικιών τους παραδοσιακά τζάκια και φτηνές συσκευές καύσης χαμηλής ενεργειακής απόδοσης. Η μαζική χρήση τους δημιουργεί αποπνικτική ατμόσφαιρα, κυρίως σε αστικές περιοχές, σε συνδυασμό με την καύση ακατάλληλων υλικών, απορριμμάτων και ξύλων με χρώματα και χημικά συντηρητικά. Καυσόξυλα προέρχονται συχνά από λαθροϋλοτόμηση που παίρνει μεγάλες διαστάσεις λόγω της ανόδου της τιμής τους και ευνοείται από την περαιτέρω αποδυνάμωση των δασικών υπηρεσιών (μείωση προϋπολογισμών και προσωπικού τους). Ως αποτέλεσμα, υπάρχει δραματική αύξηση της συγκέντρωσης στην ατμόσφαιρα ιδιαίτερα σε Αττική και Θεσσαλονίκη, μικροσωματιδίων με διάμετρο < 10 μm, με σημαντικό ποσοστό να έχει μέγεθος κάτω από τα 2,5 μm που θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα για την υγεία.

Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

1.     Είναι ενήμερη για το πρόβλημα, το οποίο επηρεάζει τις υποχρεώσεις της χώρας για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, αλλά και για την προστασία της βιοποικιλότητας;

2.     Είχαν συνυπολογιστεί οι συγκεκριμένες επιπτώσεις κατά τη διαπραγμάτευση της τρόικας με την ελληνική κυβέρνηση για το μέτρο της εξομοίωσης της φορολογίας πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης; Υπήρξε συνεργασία μεταξύ διαφορετικών Δ/νσεων της Επιτροπής;

3.     Πώς προτίθεται να συμβάλει στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας στην Ελλάδα, η οποία αυτό το χειμώνα αποκτά εκρηκτικές διαστάσεις; Έχει ζητήσει βοήθεια η ελληνική κυβέρνηση ή προτίθεται η Επιτροπή να βοηθήσει με πρωτοβουλία της ώστε να αξιοποιηθούν αδιάθετοι πόροι από το ΕΣΠΑ για τη μείωση της εξάρτησης των νοικοκυριών από το πετρέλαιο για θέρμανση, μέσω υιοθέτησης περιβαλλοντικά υπεύθυνων εναλλακτικών λύσεων κι αποτελεσματικών μέτρων προστασίας, που θα αναζωογονούσαν παράλληλα κλάδους της οικονομίας, δημιουργώντας θέσεις εργασίας;

4.     Σκοπεύει να προτείνει σχετική νομοθεσία σε ευρωπαϊκό επίπεδο για ενεργειακά και περιβαλλοντικά αποτελεσματικές συσκευές θέρμανσης;

E-000138/2013

Απάντηση του κ. Rehn

εξ ονόματος της Επιτροπής

1. Η Επιτροπή είναι ενήμερη για το πρόβλημα της αυξημένης οικιακής καύσης ξύλου στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη μέλη. Η καύση ξύλου συντελεί στην υπέρβαση των οριακών τιμών ΑΣ10 και ΑΣ2,5, πράγμα που με τη σειρά του έχει σοβαρές βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία. Ωστόσο, η ακριβέστερη εκτίμηση των επιπτώσεων όσον αφορά την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα στην Ελλάδα θα καταστεί δυνατή μετά τα επίσημα στοιχεία για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα για το 2012, που θα είναι διαθέσιμα τον Σεπτέμβριο το 2013.  

2. Η εξίσωση του πετρελαίου θέρμανσης είχε αποφασιστεί από την ελληνική κυβέρνηση, σε συνεννόηση με την Τρόικα, με σκοπό να μειωθούν τα κίνητρα για λαθρεμπόριο και να περιοριστούν οι δημοσιονομικές ανισορροπίες. Όπως αναφέρει το Αξιότιμο Μέλος, και άλλοι σημαντικοί παράγοντες επηρεάζουν την κατάσταση και οι επιπτώσεις στη ρύπανση δεν μπορούν να αποδοθούν σε αυτό το συγκεκριμένο μέτρο. Η Επιτροπή βρίσκεται σε στενή επικοινωνία με τις αρχές τόσο για το θέμα αυτό όσο και για άλλα συναφή θέματα.

3. Τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ μπορούν να στηρίξουν πολιτικές στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στην Ελλάδα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) στηρίζει ένα ταμείο για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στις κατοικίες. Διαθέτει κονδύλια ύψους 396 εκατ. EUR και παρέχει επιχορηγήσεις και δάνεια προς τα νοικοκυριά μετά την ολοκλήρωση εξατομικευμένων μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Η επιλογή των σχεδίων και η εκτέλεσή τους αποτελούν αρμοδιότητα των ελληνικών αρχών. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) στην Ελλάδα έχει ως στόχο να διευκολύνει την πρόσβαση στην απασχόληση.

4. Η Επιτροπή προτίθεται να αντιμετωπίσει την ενεργειακή απόδοση και άλλες περιβαλλοντικές πτυχές των διαφόρων τύπων συσκευών θέρμανσης στα εκτελεστικά μέτρα βάσει της οδηγίας 2009/125/ΕΚ και της οδηγίας 2010/30/EΕ. Το 2012 δύο σχέδια μέτρων κοινοποιήθηκαν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) και τα ενδιαφερόμενα μέρη δήλωσαν ότι θα στηρίξουν τέσσερα εκτελεστικά μέτρα. Αναμένεται να εγκριθούν το 2013 ή στις αρχές του 2014.