"Άγιος Παντελεήμων ο Ιαματικός" Τι είναι τελικά το αίμα;

Τι είναι τελικά το αίμα; Είναι κάτι ρομαντικό, γραμμένο σε πολλά τραγούδια κατά καιρούς, όπως «Σαν το αίμα που κυλάει στις φλέβες μου…»; Ή μήπως είναι κάτι τρομακτικό, που η θέα του μπορεί να προκαλέσει σε πολλούς ακόμα και λιποθυμία; Όποια συναισθήματα και να προκαλεί, το σίγουρο είναι ότι η παρουσία του στον ανθρώπινο οργανισμό είναι ζωτικής σημασίας. Ας δούμε παρακάτω από τι αποτελείται και ποιες είναι οι λειτουργίες που επιτελεί. Το αίμα μας από μόνο του, δεν είναι αυτό το κόκκινο παχύρευστο υγρό που βλέπουμε στις ταινίες τρόμου ή στις υπερπαραγωγές ταινιών δράσης. Επί της ουσίας, το αίμα είναι ένα εναιώρημα κυττάρων! Με πιο απλά λόγια, είναι διάφορες κατηγορίες κυττάρων που αιωρούνται σε ένα υγρό το οποίο ονομάζεται πλάσμα. Οι κατηγορίες κυττάρων του αίματος είναι 3: 

• Ερυθροκύτταρα ή ερυθρά αιμοσφαίρια, που είναι και η κατηγορία την οποία θα αναλύσουμε. 
• Λευκοκύτταρα ή λευκά αιμοσφαίρια, τα οποία αποτελούν την άμυνα του σώματος απέναντι σε μικροοργανισμούς που εισβάλλουν σε αυτό. 
• Αιμοπετάλια, τα οποία σχηματίζουν θρόμβους, με τη βοήθεια παραγόντων πήξης στο πλάσμα.

Ας γνωρίσουμε λοιπόν τα ερυθροκύτταρα. Αποτελούν περίπου το 99% των κυττάρων του αίματος και είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά οξυγόνου από τους πνεύμονες προς όλους τους ιστούς του ανθρώπινου σώματος, όπου το οξυγόνο ανταλλάσσεται με διοξείδιο του άνθρακα. Παράγουν μεγάλες ποσότητες μιας πρωτεΐνης γνωστής ως αιμοσφαιρίνη, η οποία είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά οξυγόνου.
Όπως ισχύει για όλα τα κύτταρα, έτσι και για αυτά, η παραγωγή τους απαιτεί κάποια θρεπτικά συστατικά όπως αμινοξέα, λιπίδια και υδατάνθρακες, αλλά και ορισμένους παράγοντες όπως το φυλλικό οξύ και η βιταμίνη Β12. 

Φυλλικό οξύ. 

Αυτή η βιταμίνη που ανήκει στις βιταμίνες του συμπλέγματος Β, είναι απαραίτητη για το σχηματισμό του DNA (κυτταρική διαίρεση), δηλαδή για το φυσιολογικό πολλαπλασιασμό των κυττάρων. Όταν αυτή η βιταμίνη δεν βρίσκεται σε επαρκείς ποσότητες, διαταράσσεται η διαίρεση των κυττάρων και στην προκειμένη περίπτωση παράγονται λιγότερα ερυθροκύτταρα. Στα αίτια έλλειψης φυλλικού οξέος συμπεριλαμβάνονται η κύηση, καθώς και η κατάχρηση οινοπνεύματος και ναρκωτικών.

Βιταμίνη B12.

Η παραγωγή φυσιολογικού αριθμού ερυθροκυττάρων απαιτεί επίσης την παρουσία βιταμίνης Β12, αφού αυτή η βιταμίνη προαπαιτείται για να δράσει το φυλλικό οξύ. Η ανεπάρκεια τόσο της Β12 όσο και του φυλλικού οξέος προκαλεί μεγαλοβλαστική αναιμία, ενώ η διάγνωση ανεπάρκειας και των δύο γίνεται με μέτρηση των επιπέδων τους στον ορό. Θα πρέπει βέβαια να προσέξουμε ότι μεγάλες δόσεις φυλλικού οξέος μπορούν να αντιστρέψουν τη μεγαλοβλαστική αναιμία, που προκαλείται από έλλειψη βιταμίνης Β12, αλλά δεν αντιστρέφουν κάποια πιθανή νευρολογική βλάβη λόγω ανεπάρκειας βιταμίνης Β12, κάτι που αποδεικνύει την ανάγκη για συγχορήγηση.

Σίδηρος.

Είναι το στοιχείο πάνω στο οποίο δεσμεύεται το οξυγόνο ώστε να μεταφερθεί. Με απλά λόγια, είναι ο... «σωφέρ» του οξυγόνου! Μικρές ποσότητες σιδήρου χάνονται μέσω των ούρων, των κοπράνων, του ιδρώτα και των κυττάρων που αποπίπτουν από το δέρμα, ενώ στις γυναίκες χάνονται μεγαλύτερες ποσότητες λόγω εμμήνων. Προκειμένου να διατηρείται η ισορροπία επιπέδων σιδήρου, η ποσότητα που χάνεται πρέπει να αντικαθίσταται. Μια σημαντική διαταραχή σε αυτό το ισοζύγιο, μπορεί να προκαλέσει είτε ανεπάρκεια σιδήρου, δηλαδή μειωμένη παραγωγή αιμοσφαιρίνης, είτε πλεόνασμα σιδήρου με τοξικά αποτελέσματα. Το 50% του συνολικού σιδήρου του σώματος βρίσκεται στην αιμοσφαιρίνη, το 25% σε πρωτεΐνες που περιέχουν αίμη και το υπόλοιπο 25% στη φερριτίνη, που αποτελεί την αποθηκευμένη του μορφή και βρίσκεται στο συκώτι.

Αναιμία 

Αναιμία είναι η μείωση του αριθμού ερυθροκυττάρων, ή η μείωση της συγκέντρωσης αιμοσφαιρίνης ανά ερυθροκύτταρο, ή ο συνδυασμός και των δύο. Κύριες αιτίες αναιμίας: 

• Διατροφική ανεπάρκεια σιδήρου (σιδηροπενική αναιμία), βιταμίνης Β12 ή φυλλικού οξέος.
• Ανεπάρκεια μυελού των οστών.
• Απώλεια αίματος (αιμορραγία) που οδηγεί σε ανεπάρκεια σιδήρου.
• Υπέρμετρη καταστροφή ερυθροκυττάρων.
• Aνεπαρκής έκκριση ερυθροποιητίνης σε ασθένειες των νεφρών. 

Πλάσμα 

Είναι το υγρό τμήμα του αίματος, το οποίο αποτελείται από ένα μεγάλο αριθμό ουσιών διαλυτών στο νερό, τις οποίες χρησιμοποιούν τα κύτταρα. Επί της ουσίας δηλαδή, το πλάσμα είναι αυτό που τροφοδοτεί τα κύτταρα του αίματος. Συστατικά του πλάσματος:

• Νερό: Αποτελεί το 93% του βάρους του πλάσματος και είναι το μέσο για τη μεταφορά όλων των υπόλοιπων συστατικών. 
• Ηλεκτρολύτες: Αποτελούν λιγότερο από το 1% του βάρους του πλάσματος και είναι υπεύθυνοι για τη διατήρηση του νερού μεταξύ των κυττάρων. 
• Πρωτεΐνες: Αποτελούν το 7% του βάρους του πλάσματος και έχουν συγκεκριμένες λειτουργίες, όπως για παράδειγμα το ινωδογόνο για την πήξη του αίματος. ϖ Θρεπτικές ουσίες: Όπως γλυκόζη και άλλοι υδατάνθρακες, αμινοξέα, λιπίδια, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. 
• Αέρια - Παραπροϊόντα - Μεμονωμένες ορμόνες. 

Συνοψίζοντας τα παραπάνω, διαπιστώνουμε πόσο περίπλοκη είναι η δομή του αίματος και πόσο πολλά θρεπτικά συστατικά, άλλα κύρια και άλλα δευτερεύοντα, απαιτούνται για την υγεία του. Βλέπουμε ότι τροφοδοτεί με οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά ολόκληρο τον οργανισμό, ενώ παράλληλα είναι υπεύθυνο για την προστασία του. Και σαν να μην έφταναν αυτές οι λειτουργίες του, πρέπει να προστατεύεται και το ίδιο, μέσω μηχανισμών πήξης, από διάφορες απώλειες (π.χ. από αιμορραγίες) που μπορεί να προκύψουν. Όλα αυτά όμως πρέπει να διατηρούνται σε μια ισορροπία, η οποία αποτελεί το κλειδί της αρμονικής λειτουργίας αυτού του τεράστιου δικτύου στο οποίο κινείται.

Στα κύρια θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται, όπως αναφερθήκαμε παραπάνω, ανήκουν ο σίδηρος, η βιταμίνη Β12 και το φυλλικό οξύ. Στα δευτερεύοντα - αλλά εξίσου σημαντικά - ανήκουν:

• Βιταμίνη C: Γνωστή και ως ασκορβικό οξύ, που βοηθά στην καλύτερη απορρόφηση και αξιοποίηση του σιδήρου από τον οργανισμό.
• Βιταμίνη Β6: Ενισχύει το μεταβολισμό πρωτεϊνών και λιπών που χρειάζονται σαν συστατικά του πλάσματος. 
• Ψευδάργυρος: Παίζει σημαντικό ρόλο στο διαχωρισμό και την ανάπτυξη των κυττάρων, ενώ παράλληλα βοηθά και στην επούλωσή τους.
• Μαγγάνιο: Συμμετέχει με το σίδηρο στην παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. 
• Ηλεκτρολύτες: Όπως νάτριο, κάλιο, ασβέστιο, καθώς και αυτά τα στοιχεία αποτελούν συστατικά του πλάσματος.

Στα παραπάνω πρέπει να προσθέσουμε και κάποια συστατικά, όχι τόσο ως θρεπτικά αλλά ως λειτουργικά. Ένα από αυτά είναι το γνωστό σε όλους βότανο Ginkgo Biloba, το οποίο βοηθά στη διατήρηση της υγείας της αιματικής ροής και της μεταφοράς οξυγόνου σε όλους τους ιστούς. Επίσης, ένα άλλο βότανο γνωστό για τις αντιοξειδωτικές και τονωτικές του ιδιότητες είναι η Sarsaparilla, η οποία έρχεται να συμπληρώσει το παζλ.

Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι, μπορεί το αίμα μας να επιτελεί τόσες πολλές διεργασίες μέσα μας, αλλά απαιτεί και πολλά συστατικά για τη διατήρηση της υγείας του. Δίκαιη συμφωνία… δεν νομίζετε;

πηγή: Medialabnews.gr

Διαβάστε περισσότερα »